بحران تخم‌مرغ در ایران

 اگر به دنبال یافتن پاسخی برای این سئوال در دی ماه سال ۱۳۹۶ باشید، باید اخبار مربوط به آنفولانزای مرغی را پیگیری کنید. بر اساس اعلام مقامات سازمان دامپزشکی، ۱۵ میلیون مرغ تخم‌گذار برای پیشگیری از آنفولانزای مرغی معدوم شدند. این اتفاق خود زمینه را برای سبقت قیمت تخم مرغ از مرغ فراهم کرد.

عدم اطلاع‌رسانی مناسب در خصوص آنفولانزای مرغی حتی به گلایه رییس جمهور نیز انجامید. همین حالا از مردم دلیل گرانی تخم مرغ را بپرسید. کمتر کسی انگشت اتهام را به سمت آنفولانزای مرغی می‌گیرد.

 وقتی قیمت تخم مرغ بنای افزایش را در بازار گذاشت، مردمی که به تورم و رشد ناگهانی قیمت برخی اقلام عادت کرده بودند، این اتفاق را نیز در کنار دیگر مصیبت‌های تورمی گذاشتند. زیر سایه عدم اطلاع رسانی در خصوص این بیماری حتی کمپین‌هایی برای نخریدن تخم مرغ این سو و آن سو به راه افتاد در حالی که هر تلاشی در این وضعیت بی نتیجه بود. داستان، این بار به شکلی استثنایی به موضوع تورم باز نمی‌گشت.

 بازگشت به آبان ماه سال ۱۳۵۰

مرور روزنامه‌های منتشر شده در سال ۱۳۵۰ نشان می‌دهد داستان تخم مرغ داستان تازه‌ای نیست. دهم آبان ماه سال ۱۳۵۰، تیتری با این مضمون در صفحه اول روزنامه کیهان خودنمایی می‌کند؛ " مگر مرغ‌ها اعتصاب کرده‌اند که تخم مرغ پیدا نمی‌شود؟"

 افزایش قیمت تخم مرغ در این روزها سبب شده است نه تنها در دهم آبان که طی روزهای پس از آن نیز بخشی از اخبار روزنامه‌ها حول محور تخم مرغ دور بزند.

در این دوره زمانی نیز رشد قیمت‌ها که از سوی گزارشگر کیهان تحت تاثیر صدور تخم مرغ از تهران رخ داده است، سبب شده تولیدکنندگان تخم مرغ نیز ار عرضه بارهایشان به بازار خودداری کنند.

 در این راستا نرخ خرید تخم مرغ از مرغداران توسط شرکت توزیع تخم مرغ در این زمان کیلویی ۴ ریال افزایش یافت و شرکت قیمت خرید را از مرغداران طرف قرارداد با خود از هر کیلو ۵۶ ریال به ۶۰ ریال رساندند.

در بخشی از این گزارش آمده است: "شدت بازار سیاهی که برای این کالای مصرفی درست شده به حدی است که تخم مرغ اکنون به صورت متاع لوکس درآمده و از عرضه آن به بازار خودداری می‌شود. مساله جالب این است که مغازه‌هایی که تخم مرغ دارند، حاضر نیستند آن را کیلویی بفروشند بلکه معامله را به صورت عددی پیشنهاد می‌کنند. بدین ترتیب که فروشندگان تخم مرغ‌های درشت را مخفی کرده و به مشتریان خصوصی به صورت کیلویی و گران‌تر از نرخ مقرر می فروشند و تخم مرغ‌های ریز را هر دانه ۵ ریال به خریداران عرضه می‌دارند.

 به عقیده تولید کنندگان و فروشندگان عمده تخم مرغ، صدور تخم مرغ از تهران به شهرهای جنوب کشور با قیمت گزاف همچنان ادامه دارد و اقدامات کمیته ۱۰ نفری اصناف در مورد جلوگیری از خروج تخم مرغ از تهران به جایی نرسیده است.

 تخم‌های طلا  از آن کیست؟

 مرغ و تخم مرغ، همواره دستمایه طنز ژورنالیستی و کلامی در ایران بوده‌اند. کاریکاتورهای فراوانی در خصوص مرغ و تخم مرغ در سال‌های گوناگون در صفحات مجازی و مکتوب جای گرفته است. این وضعیت در دوره‌های افزایش قیمت تشدید می‌شود.

داستان مرغ و تخم مرغ نیز تمامی ندارد چرا که تجربه نشان می‌دهد همواره زمستان‌ها تخم مرغ بنای رشد قیمت را می‌گذارد و موعد عید و ماه رمضان مرغ. به نظر می‌رسد مرغ‌ها چالش‌های بی پایان اقتصاد ایران هستند و بیش از آنکه نقشی را در سفره ایرانی ایفا کنند، برای طنزپردازان و ژورنالیست ها "قد قد" می‌کنند.