امنیت ایران تا ۲۰۱۸

تدبیر24»از این منظر نخست باید از دیدگاه حسن روحانی امنیت مورد تعریف قرار بگیرد. باید دید او از دیدگاه امنیت منفی به این داده دست یافته یا در دستگاه امنیت مثبت اینگونه در مورد امنت ایران در2018 سخن می‌گوید. اینکه امنیت را ناشی از حفظ تمامیت مرزها و عدم تهدید دشمن از بیرون با اسلحه را عامل امنیت ایران بدانیم یا بر دیدگاه امنیتی همراه با اسلحه و انزوای سیاسی تاکید کنیم. در دستگاه امنیت منفی افراد امنیتی به ادبیات امنیتی‌ای اعتقاد دارند که امنیت محصول نبود تهدید است و تهدید از بیرون مرزهای ملی شکل می‌گیرد. کلاسیک‌های ملی در این نظریه اعتقاد دارند دشمن از درون یک کشور با توسل به اسلحه رو به تهدید می‌آورد و شق سوم این نظریه بر این باورند که تهدید امنیتی تنها با اسلحه نیست، بلکه تحریم و محاصره اقتصادی و یا هجمه‌های دیگر نیز می‌تواند تهدید‌آور برای یک کشور باشد. از سوی دیگر دستگاه امنیت مثبت قرار دارد در این دستگاه امنیت تنها در بیرون مرزها نیست بلکه تهدید به مجموعه عوامل نرم‌افزاری و سخت‌افزاری گفته می‌شود که مخل قدرت ملی در یک کشور برای رسیدن به اهداف تعریف شده است. در نتیجه در اینجا باید گفت آیا در درون خود با ضعف‌های روبه‌رو نیستیم یا از بیرون در ارتباط با رقبای منطقه‌ای و فرا‌منطقه‌ای با مشکلاتی در سال 2018 روبه‌رو نخواهیم بود؟ احتمالا روحانی معتقد است در سال 2018 مشکل امنیتی نخواهیم داشت و آنچه امروز وجود دارد تشدید نخواهد شد و جهت‌گیری افزایشی نخواهد داشت و این موضوع باید مورد بررسی قرار بگیرد. برخی اعتقاد دارند مشکلاتی وجود دارد و باید این مشکلات را جدی‌گرفت. البته شاید روحانی با اعلام این موضوع قصد دارد نوعی اطمینان خاطر بدهد که دولت درآمادگی کامل برای برخورد با مسائلی امنیتی است و از این جهت و با تدبیر اجازه ایجاد مشکلات را نخواهد داد. از این جهت باید گفت این موضوع باید مورد توجه مردم و دولت قرار بگیرد تا دولتمردان در حفظ2018 بیش از گذشته تلاش کنند. در مجموع باید گفت مقوله امنیت در جهان امروز بسیار پیچیده است که نمی‌توان به صورت مطلق و حتی نزدیک به مطلق در مورد آن پیش‌بینی ‌داشت. آنچه روحانی گفته نوعی پیشگیری مبنی بر تحلیل و تحلیلی هرمونوتیکی از اطلاعاتی است که روحانی دارد. در نتیجه باید تاثیر این سخن را در سال‌های آینده مورد بررسی قرار داد. این تحلیل در آینده نوع نگرش مردم به روحانی را پایه‌ریزی خواهد کرد.

مهدی مطهرنیا، آینده پژوه