آیا باز هم هواپیماهای روسی، تابوت ایرانیان خواهد شد؟

تدبیر24»پس از اجرایی شدن برجام و قرارگرفتن بند لغو تحریم‌های هوایی ایران در این توافق بزرگ عملا شرایط برای ایرلاین‌های ایرانی فراهم شد تا بتوانند به طور مستقیم با هواپیماسازان بزرگ جهان مذاكره كنند. همواره یکی از بزرگترین دستاوردهای این توافق، قرارداد خرید هواپیمای نو از شرکت های معتبر هواپیمایی عنوان شده است.

به گزارش اعتدال، ناوگان هوایی ایران كه در طول 4 دهه گذشته به دلیل تحریم‌ها، توان خرید هواپیماهای نوساز را از دست داده و نسبت به انجام مذاكرات نیز ناتوان شده بود، با انقلابی جدید برای نوسازی خود روبه‌رو شد. ورود هواپیمایی نو از برند های معتبر بوئینگ، ایرباس و اِی تی آر ایتالیا، گامی بلند در نوسازی ناوگان هوایی تصور می گردید.

در ابتدا نیز چندین فروند از این هواپیماها دراختیار ایرلاین های ایرانی قرار گرفت، اما هر چه از برجام گذشت و با سنگ اندازی های دولت ترامپ، اما و اگرهای فروش این هواپیما ها به ایران نیز افزایش یافت.

در این وانفسا احتمال خرید دوباره هواپیماهای روسی توسط ایرلاین های ایرانی مطرح شده است، اقدامی تامل برانگیز که از آن برای نوسازی ناوگان هوایی ایران نامبرده می شود.

روز گذشته، مقصود اسعدی سامانی دبیر انجمن شرکت های هواپیمایی از ورود یک فروند هواپیمای سوخو سو پرجت 100 روسی همراه با تیم مهندسی این هواپیما به فرودگاه مهرآباد برای معرفی قابلیت های آن به شرکت های هوایی خبر داد.

ورود دوباره هواپیماهای روسی و بهره برداری همیشگی روس ها از آب گل آلود روابط ایران با غرب، یادآور فجایع سال های گذشته در صنعت هوایی ایران است. روزهایی که هواپیماهای بی کیفیت توپولوف یکی پس از دیگری سقوط می کردند و جان هزاران تن از ایرانیان را قربانی کردند. حال مسئولان ایرلاین ها و وزارت راه پاسخگوی این سوال باشند که استفاده از سوخو چه تفاوتی با توپولف های فاجعه آفرین دارند؟ آیا خدای ناکرده باید بازهم شاهد فاجعه های هوایی در ایران باشیم؟ تا چه زمانی باید جان مسافران ایرانی فدای روسها و روابط با آن ها شود. هنوز خاطرات تلخ توپولف و ایاک ۱۴۱ باعث کشته شدن تعداد زیادی از هموطنان ما شد فراموش نکرده ایم؟ هواپیماهایی که به تابوت‌های پرنده ایران در صنعت هوایی دنیا مشهور شده بودند.

احتمال خرید هواپیمای سوخو سو پرجت 100 در حالیست که اسعدی سامانی قیمت این هواپیما را بین 20 تا 25 میلیون دلار عنوان کرده و اظهار داشت: اجاره یا خرید آن نیازمند مجوز اداره خزانه داری آمریکا (اوفک) نیست.

حال جای این سوال است که در اوج تحریم های صنعت هوایی چرا صحبتی از خرید سوخو نبود؟ و چرا روس ها که همواره داعیه دوستی با ایران را دارند این هواپیما را در اختیار ایرلاین های ایرانی نگذاشته اند؟ اما کمی بازگشت به عقب کافیست تا حقیقت ماجرا مشخص شود و نشان دهد اظهارات دبیر انجمن شرکت های هواپیمایی با ادعاهای مقامات روس کاملا متفاوت است.

در مرداد ماه سال جاری الکساندر نوواک وزیر انرژی روسیه خبر از قرارداد فروش 12 فروند هواپیمای مسافربری سوخو سوپرجت 100 به ایران داده بود. ضمن اینکه ولادیسلاو ماسالوف یک مقام روسی در امور هواپیماهای مسافربری گفته بود که فروش این هواپیما به ایران نیازمند موافقت تولیدکنندگان آمریکایی قطعات هواپیما است.

براساس ادعای روس ها، این هواپیما محصول همکاری مجموعه ای از صنایع هواپیمایی غرب و شرق است و تمامی سازندگان قطعات اصلی آن مانند موتور، سامانه های فرود، الکترونیکی و دیگر قطعات کمپانی های معروف آمریکایی و اروپایی مانند Goodrich, Sutton و... هستند.

ادعایی که نشان می دهد باز هم مجوز آمریکا برای خرید این هواپیما لازم است و سنگ اندازی های دولت ترامپ، احتمال عقب نشستن سوخو و حتی گرانفروشی و دبه کردن روس ها وجود دارد. تاریخ نیز نشان داده روس ها در این شگرد تبحری خاص دارند.

نکته قابل تامل آنکه روس ها از روبط با ایران استفاده کرده و مسافران ایرانی را برای ویترین محصولات خود انتخاب کرده اند. مسئولان روس گفته اند افزایش پرواز این نوع هواپیما در ایران می تواند برای دیگر مشتریان بازار جهانی سوخو سوپرجت نیز تبلیغات خوبی باشد. حال اگر این آزمایش ها و پروژه تبلیغاتی با شکست منجر شود، چه کسی پاسخگوست؟ چرا هیچ یک از شرکت های معتبر هواپیمایی حتی یک فروند از این هواپیماها را استفاده نمی کنند و به خود اجازه نمی دهند جان مسافرانشان در خطر بیافتد و تنها ایرلاین های ایرانی اند که با جان هموطنان خود بازی می کنند؟ آیا پای دلالی مسوولان ارشد هواپیمایی برای شرکت سوخو در میان است؟ آیا باز هم جان ایرانیان باید قربانی روابط با روس ها گردد؟

در حالی که بدهی های برخی ایرلاین های سر به فلک کشیده و آن ها را به مرز ورشکستگی نیز کشانده، تعداد زیادی از خلبانان جوان بیکار شده و بسیاری نیز جویای کار هستند، حال با باز شدن دوباره پای روس ها به حمل و نقل هوایی ایران، هر شرکت هواپیمایی که در دام روسها بیفتد علاوه بر پرداخت حق بیمه های بیشتر، باید حقوق های بالاتری را بابت دستمزد خلبانان خارجی پرداخت کنند و بازهم بدهی پشت بدهی!

این رفتار روس ها در صنعت هوایی، به نظر می رسد گرته برداری از معامله گران پیکان گوجه ای جواد آقا! در دهه 60 و 70 باشد وقتی که عصرها دم غروب، به کمک بچه ها دستی سر و روی لگن خود می انداخت و به امید اغفال یک خریدار از همه جا بی خبر، راهی بنگاه ماشین می شد. روس ها که در سایه خواب غفلت برخی ذی نفوذان، ید طولایی در کشتن مسافران ایرانی دارند، معلوم نیست این بار چه خوابی برای مردم ایران تدارک دیده اند و حجله های عزا باید در کدام شهر و محله برپا شوند؟