تهران داراي چند ويژگي عمده است. از يك طرف ضريب توليد سفر سرانه در مقايسه با ساير شهرهاي بزرگ جهان در حدود مشابه قرار دارد و از طرف ديگر، تراكم جمعيت در مناطق شهري از حدود شهرهاي مشابه بالاتر است.
تدبیر24»به‌طوري‌كه در شرايط موجود و با توجه به محدوديت ظرفيت معابر در تعدادي از كريدورهاي اصلي تهران، اصولا سيستم‌هاي حمل‌ونقل با ظرفيت پايين قادر به پاسخ‌گويي به نيازهاي جابه‌جايي نیستند. اين دو مطلب و همچنين ضريب پايين مالكيت اتومبيل شخصي، شرايط را براي به‌كارگيري سيستم‌هاي حمل‌ونقل همگاني با ظرفيت بالا مانند مترو بسيار مناسب كرده است. مسلما بايد اذعان كرد سود و منافع حاصل از اجراي پروژه‌هاي زيربنايي شهري در ابعاد پروژه‌هايي مانند مترو را بايد در محورهاي رشد شهر، صرفه‌هاي ناشي از مصرف سوخت سوبسيد‌دار، تأثيرات آن بر بهبود آلودگي محيط زيست، بهينه‌سازي ترافيك شهري، صرفه‌هاي ناشي از جلوگيري از بيماري‌هاي تنفسي و مصرف لوازم يدكي و كاربري سرمايه‌هاي موجود وسايل نقليه عمومي و خصوصي، صرفه‌هاي ناشي از صرفه‌جويي زمان تلف‌شده در ترافيك، رونق كسب‌وكار، پيدايي مراكز نوين كسب‌وكار، تغييرات بنيادي در شيوه‌هاي شهرسازي، تأثيرات بر طرح تفصيلي و... دانست. اين مزايا به صورت سيستمي بر شهر تهران تأثير مي‌گذارد. هرچند كه منتفعان و بهره‌مندان از سرمايه‌گذاري كلان در مترو همگي به يكسان از آن بهره‌مند نمي‌شوند. در شهر تهران بيش از 80 درصد از آلودگي شهري، ناشي از فرايند عبور و مرور وسايل نقليه و باقی آن ناشي از عملکرد مراکز صنعتي، تجاري و مسکوني بوده که شرايط اقليمي و نيز شکل طبيعي توپوگرافي شهر تهران موجب پايداري و ايستايي اين آلودگي شده است. عمده آلاينده‌هاي هوا در شهر تهران عبارتند از مونواکسيدکربن، دي‌اکسيدگوگرد، دي‌اکسيد نيتروژن، هيدروکربورها و ذرات معلق. تحقيقات انجام‌شده از طریق شرکت کنترل کيفيت هوا و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکي جمهوري اسلامي ايران نيز حاکي از ميزان 2/8 برابري اين آلاينده‌ها در شهر تهران نسبت به استاندارد جهاني است. درحال حاضر بالغ بر دو ميليون سفر در روز از طریق مترو انجام مي‌شود. با تزريق بموقع اعتبارات و بودجه مورد نياز، ظرفيت و پتانسيل بيش از شش ميليون سفر در روز مهياست. با تحقق شش ميليون سفر در روز، بيش از 5/3 ميليون ليتر سوخت، اعم از بنزين و گازوئيل، صرفه‌جويي مي‌شود. در بخش مديريت حمل‌ونقل شهري، بررسي‌ها نشان مي‌دهد در‌صورتي‌که تنها پنج دقيقه وقت براي جست‌وجوي پارکينگ از سوی خودروهاي موجود در سطح شهر صرف شود، روزانه بيش از صد تن منواکسيدکربن اضافه در هوا وارد مي‌شود. بنابراين گسترش حمل‌ونقل عمومي با محوريت توسعه خطوط مترو، مهم‌ترين و کليدي‌ترين راهکار کاهش آلودگي هواست؛ به‌نحوي‌که مردم سيستم حمل‌ونقل عمومي را جايگزين استفاده از خودروهاي شخصي کنند.
محمد علیخانی،عضو شورای شهر تهران
ارسال به دوستان 
نسخه چاپی 
