سالروز درگذشت "نخستین فضانورد جهان"

یوری گاگارین در سال 1955 پس از فارغ‌التحصیلی از هنرستان، به دانشکده نیروی هوایی" اورنبورگ" رفت تا پرواز با هواپیماهای نظامی را فراگیرد. وی در سال 1957، مدت کوتاهی پس از پرتاب "اسپوتنیک-۱" (اولین ماهواره جهان)، با امتیازات بالا و دریافت مدرک خلبانی از این دانشکده فارغ‌التحصیل شد.

نکته جالب راجع به ظاهر وی، قد 157 سانتی‌متری وی بوده است که در انتخاب گاگارین به عنوان "فضانورد" موثر بوده است.

گزینش نخستین فضانوردان

تا روزهای پیش از پرواز، هر شش عضو منتخب در گروه، مورد آزمایش‌های دشواری قرار گرفتند تا استقامت جسمی و روانی آنها محرز شود. روز 17 مارس سال 1961، فضانوردان منتخب، تیم بزرگ پشتیبانی و گروهی از مقامات رسمی وارد پایگاه فضایی "بایکونور" شدند.

روز 8 آوریل، یعنی تنها چند روز پیش از پرواز فضایی، "یوری گاگارین" به عنوان نامزد اصلی پرواز گزینش شد.

یوری گاگارین در ساعت شش و هفت دقیقه صبح روز چهارشنبه 12 آوریل 1961 به وقت مسکو، از پایگاه فضایی "بایکونور" با فضاپیمای" وستوک-۱" در مدار زمین قرار گرفت.

نخستین جمله‌هایی که گاگارین به زمین مخابره کرد این بود: "پرواز به خوبی ادامه دارد، دید خوبی دارم، من زمین را می‌بینم، خیلی زیبا است."

در حالی که گاگارین در مدار زمین پرواز می‌کرد، درجه نظامی او به افتخار موفقیتش از ستوانی به سرهنگیار ارتقاء پیدا کرد.

مدارگرد حامل یوری گاگارین پس از آنکه 108 دقیقه با سرعت 27400 کیلومتر در ساعت، یک بار زمین را دور زد، اولین فضانورد جهان را به سلامت به زمین بازگرداند و به این ترتیب، افتخاری بی‌ نظیر برای یوری گاگارین و کشورش، به ارمغان آورد.

یوری گاگارین پس از بازگشت به زمین، بلافاصله تبدیل به ستاره‌ای جهانی شد.

پس از این موفقیت بی‌نظیر در روز 27 مارس 1968، هواپیمای" میگ-15"، یوری گاگارین و مربی پروازش طی یک پرواز تمرینی دچار سانحه شد و سقوط کرد و هر دو سرنشین آن کشته شدند.

هر ساله در شب 12 آوریل، جشن‌هایی با نام" شب یوری" برای یادبود یوری گاگارین در نقاط مختلف جهان برپا می‌شود.

ایران نیز با داشتن علاقه‌مندان فراوان به فضا و نجوم، از این جشن بی‌نصیب نیست. اکنون "شب یوری" با برگزاری مراسم، سخنرانی‌های علمی و سرگرمی‌های فضایی در سرتاسر کشور و توسط گروه‌های مردمی و انجمن‌های علمی برگزار می‌شود.

"مجمع عمومی سازمان ملل" در نشست ویژه‌ای درتاریخ 7 آوریل 2011 قطعنامه‌ای صادر کرد که به موجب آن روز 12 آوریل به مناسبت سالگرد پرواز تاریخی یوری گاگارین به دور مدار زمین، "روز پرواز فضایی بشر" نامگذاری شده ‌است.