تدبیر24»انتهاي
هفته قبل و ساعاتي پس ازخروج امريكا از برجام، تصاويري از مجلس ايران به
عكس روي جلد بسياري از نشريات بينالمللي ازجمله روزنامه چپگراي «گاردين»
چاپ لندن راه يافت؛ تصويري از چند نماينده اصولگراي مجلس كه با عصبانيت
پرچم امريكا و چند برگه كاغذ را به عنوان «برجام» آتش زده و با مشتهاي گره
كرده شعار «مردهباد» سردادهاند. جلسه ديروز مجلس اما فضايي يكسر متفاوت
داشت. آنجا كه عليرضا رحيمي، عضو اصلاحطلب كميسيون امنيت ملي و سياست
خارجي مجلس درنخستين نطق مياندستورش از ابتداي مجلس دهم تاكنون، در اقدام
نماديني ديگر متن نفيسي با عنوان «برجام» را تقديم هيات رييسه مجلس كرد و
از آنها خواست كه از اين توافق بينالمللي محافظت كنند و درميان فريادهاي
چند منتقد اين اقدام، اكثر نمايندگان حاضر در صحن نيز فرياد «احسنت»
سردادند؛ اتفاقي كه ميتواند بارديگر مجلس ايران را به صدر اخبار
بينالمللي برساند. براي بررسي پيام اين حركت نمادين با عليرضا رحيمي
گفتوگو كرديم كه در ادامه ميخوانيم.
كمي درباره حواشي ديروز مجلس توضيح بدهيد؟
البته تعداد
زيادي از نمايندگان ازجمله بسياري از نمايندگان اصولگرا درگوشي هم بهخاطر
محتواي نطق ديروز و هم بهخاطر اقدام نماديني كه انجام شد، تشكر كردند اما
به هرحال چندنفري كه عمدتا كساني بودند كه چهارشنبه قبل پرچم امريكا را در
صحن آتش زدند، ديروز هم به ما انتقاد كردند. دركل شايد مهمترين حاشيهاي
كه شاهد بوديم اعتراض آقاي كوهكن و چند نفر ديگر از اصولگرايان به محتواي
اين نطق و به بعضي تعابيري بهكار رفته در آن بود كه تذكر ماده ٧٩ دادند.
آقاي كوهكن در تذكر خود به استفاده از تعبير «عقدهگشايي» ازسوي شما انتقاد داشت.
بنده بحثي در
اين رابطه نداشتم؛ بلكه با نگاهي مبتني بر همبستگي ملي، صراحتا اعلام كردم
شكست ركن دولت، شكست كليت نظام است و مشخص نيست منتقدان دنبال چه چيزي
هستند. البته اين عبارت را عنوان كردم اما مخاطبم بههيچ عنوان شخصي خاص
بهويژه نمايندگان مجلس نبود، بلكه بهطور عمومي جرياني را مخاطب قرار دادم
كه سعي در تخريب دولت دارد. ضمن آنكه آقاي پزشكيان نيز اين گفته را تاييد
كرد. نكته جالب ديگر اينكه دوستان به آقاي عارف گفته بودند بنده از عبارت
«حماقت» در توصيف مخالفان برجام استفاده كردهام كه وقتي توضيح دادم، متوجه
شدند اينطور نبوده است.
آقاي پزشكيان كه رياست جلسه را برعهده داشت، حمايت صريحي از نطق شما داشت و انتقادها را وارد ندانست.
آقاي پزشكيان
باتوجه به اينكه پيرو درخواست مكرر اين چند نماينده بايد به آنها اجازه و
نوبت تذكر ميداد، از بنده خواست كه متن نطقم را در اختيارش قرار دهم و بعد
از مطالعه آن تاييد كرد هيچجا اهانتي به شخصي خاص صورت نگرفته است.
درمجموع فكر ميكنم هدفشان از اصرار به بيان تذكرهاي مكرر مستند به ماده
٧٩ صرفا استفاده از تريبون براي بيان مطالبشان بود.
اين اقدام نمادين واكنش به اقدام اصولگرايان در آتش زدن برجام بود كه بازتاب جهاني يافت. پيام حركت نمادين امروز شما چه بود؟
پيام حركت ما
اين بود كه بايد چارچوب پروتكلهاي بينالمللي را رعايت كنيم. ما به عنوان
عضوي از جامعه جهاني در عرصه بينالملل حضور داشته و مسووليتهايي داريم.
بنابراين ما چه به عنوان دولت، چه به عنوان مجلس و ملت، اگر نگاهمان تعامل
سازنده با جهان است، بايد اين نگاه را در رعايت تشريفات و مقدمات
پروتكلهاي تشريفاتي بينالمللي به نمايش برسانيم. به اين اعتبار اگر به يك
توافقنامه بينالمللي وارد شديم، بايد بدانيم كه فعاليت در چارچوب اين
توافقنامه فراز و نشيبهايي وجود دارد و حتي اگر نقدهايي به آن داريم، دليل
نميشود كه به امضاي خود و ديگران بياحترامي كنيم، آن هم در مجلس
قانونگذاري كه قاعدتا بايد چارچوبهاي ديپلماتيك بر آن حاكم باشد، نه
چارچوبهاي رفتار غيرمعمول. بنابراين پيامي كه در ذهن داشتم در وهله نخست
حركت تقابلي، جبراني و ترميمي با آتش زدن برجام و پرچم امريكا در مجلس بود و
علاوه بر آن، بايد توجه كنيم كه ممكن است چند دانشجو يا شهروند عادي خارج
از مجلس اقدام به آتش زدن برجام كنند كه به هرحال حق اظهارنظر دارند اما
اينكه در صحن علني مجلس شاهد اين اتفاق باشيم، درست نيست. آنچنان كه انتظار
نداريم در صحن هيات وزيران شاهد چنين اقداماتي باشيم، طبيعتا انتظار
نداريم داخل مجلس چنين اتفاقي بيفتد.
بخشي از بازتاب بينالمللي ماجراي آتشبازي در صحن، توام با كنايه رسانههاي غربي به اين اقدام بود؛ نظرتان در اين رابطه چيست؟
به هر حال
نگاه جامعه جهاني به واكنش ايران بود و فضايي كه ترامپ ايجاد كرد، نوعي
همبستگي و وحدت ملي در ميان ايرانيان ايجاد كرد اما پس از اين آتشبازي در
صحن، ناگهان اين مسائل مهم تحتالشعاع قرار گرفت.
شما برجامي نفيس را به هيات رييسه تقديم كرديد تا از آن محافظت كنند؛ منظورتان چه بود؟
نگاه ما اين
است كه اسناد بينالمللي همانطور كه در وزارت امور خارجه و دولت مورد
محافظت قرار ميگيرند، بايد در مجلس نيز محافظت شوند. اين وظيفه هيات رييسه
است كه شان مجلس و نمايندگان را حفظ كنند؛ اينكه سند برجام در مجلس آتش
زده شود، قاعدتا واكنش هيات رييسه و رييس مجلس را ميطلبد.
فكر ميكنيد هيات رييسه و بهخصوص شخص رييس از اين اقدام با خبر بود؟
بعيد
ميدانم. البته بعضي اعضاي هيات رييسه كه به لحاظ جرياني به آتشزنندگان
نزديك هستند، احتمالا باخبر بودند اما كليت اين هيات كاملا درعمل انجام شده
قرارگرفت. ضمن آنكه مطمئنم آقاي لاريجاني در جريان نبود و كاملا هم با اين
تصميم مخالف بود. علاوه بر آقاي لاريجاني روساي هر ٣ فراكسيون سياسي و
قاطبه نمايندگان مجلس نيز مخالف بودند و اتفاقا نسبت به حركت ديروز نظر
مثبتي داشتند و همانطور كه گفتم حتي برخي اصولگرايان درگوشي از بنده تشكر
كردند.
گويا فراكسيون اميد هم كميتهاي براي بررسي مسائل روزچهارشنبه تشكيل داد. آيا اقدام شما هم فراكسيوني بود؟
اين تصميم
كاملا شخصي بود اما درادامه موردحمايت كامل فراكسيون قرار گرفت. البته اين
كميته با عضويت بنده، آقاي پارسايي و خانم سعيدي تشكيل شده و قرار بود به
يك بيانيه برسيم اما آقاي عارف گفت باتوجه به جامعيت اقدام صورتگرفته،
شايد ديگر نيازي به ادامه پيگيري موضوع روز چهارشنبه در كميته فراكسيون
اميد نباشد.
علیرضا کیانپور - اعتماد