شوراها، پارلمان‌های محلی اصلاح‌گر

شوراها به جهت تأکید بر اداره کشور و تصمیم‌گیری مبتنی بر آرای مردمی، به‌عنوان نهادی برای مسئولیت‌پذیری و نظارت بر امور تصدی‌گری تدوین شده‌اند که مبنای آن اصول ششم و هفتم قانون اساسی است. بر این اساس شوراهاى شهر و روستا نیز به‌طور رسمى دوره چهار ساله مسئولیت خویش را در روز نهم اردیبهشت ۱۳۷۸ آغاز کردند. الگوهای موفق در دنیا نیز تقریبا همه وظایف تصدی‌گری را از طریق نظارت شورا بر بخش خصوصی به شوراها داده‌اند. در قرآن کریم هم بر امر مشورت تأکید شده است و هدف از این تأکید این است که اساس شورا و مشورت در شریعت اسلام، همواره پابرجا و جاویدان بماند؛ چرا که مشورت، موجب تبادل نظر، یکپارچگی افکار، روشن شدن امور و اطمینان خاطر و هم‌افزايي خرد جمعي در برطرف ساختن خطا می‌گردد و ترک آن ستمی بزرگ بر جامعه و امت اسلام است. در نظام اسلامی ضرورت دارد مسئولان برای حل بسیاری از مسائل اجتماعی و تأمین مصلحت‌های عمومی، با افراد صالح و صاحب اندیشه به مشاوره بنشینند و بر پایه آن تصمیم‌گیری کنند. انقلاب اسلامی ایران نیز که بر مبنای آموزه‌های اسلامی که به منظور مبارزه با استبداد و خود رایی فرمانروایان به‌پاخاست تحقق مشارکت عمومی مردم در تعیین سرنوشتشان را به عنوان یک هدف ایجابی برگزید، اصل ارزشمند شورا را مورد توجه جدی قرار داد و شیوه اداره امور کشور را بر آرای عمومی مبتنی کرد و روش آن را انتخابات قرارداد، به موازات، اشاره به انتخاب نوع نظام سياسي و حكومتي، رئیس‌جمهوری، خبرگان رهبري و نمایندگان مجلس شورای اسلامی، تا انتخاب اعضای شوراهای اسلامی شهر و روستا نیز به عنوان ابزاری برای تحقق حاکمیت مردم و تجلی اراده عمومی یاد کرده است. شورا در واقع جهت مشارکت هرچه بیشتر مردم بر سرنوشت خویش و اداره امور توسط خود مردم شکل می‌گیرد. از آنجایی که در تصمیم‌گیری شورایی خردجمعی حاکم است، لذا مشارکت و همفکری مردم تحت عنوان شورا می‌تواند از تصمیم‌گیری‌های بی‌نتیجه کاسته و مردم در ساختار نظام و اداره حکومت دخالت مستقیم داشته باشند. بنابراین، شوراها که نهادهای برآمده از مردم هستند، می‌بایست با درک اهمیت و حساسیت جایگاه خود، همچنان مردمی بمانند و در میان پیگیری و اصلاح امور، آلوده به سیاسی‌کاری و گرفتار مسائل حاشیه نشوند و با پرهیز از مسائل سیاسی و درک نارسایی‌ها و ظرفیت‌های موجود که دولت با توجه به حجیم بودن برنامه‌ها و اطلاعات کلان آن کمتر قادر به شناخت جزئیات نارسایی‌هاست به دنبال رفع مشکلات شهری و روستایی باشند. در غیر این صورت شوراها از اهداف اولیه خود، یعنی داشتن نقش پارلمان‌های محلی فاصله می‌گیرند و در نتیجه جامعه متضرر از انتخاب خود می‌گردد. آشنایی هرچه بیشتر مردم جامعه با این نهاد و اختیاراتش، می‌تواند جهت پیشبرد امور و وظایف سازنده باشد که این آگاهی‌رسانی، تکلیفی بر رسانه‌های فراگیر است.

فاطمه ذوالقدر، نایب رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس