تدبیر24»پس از اعلام عدم تمدید معافیت کشورهایی که از ایران نفت میخریدند، تحریمهای نفتی ایران وارد مرحله تازهای شد. ادعاهای آمریکاییها با واکنشهای متعددی در داخل کشور همراه بود از جمله در یکی از آخرین موضعگیری مقامات عالیرتبه کشورمان دکتر حسن روحانی در سیامین جشنواره ملی قدردانی از کارگران نمونه صراحتا اعلام کرد: «نمیگذاریم تصمیم آمریکا در به صفر رساندن صادرات نفت ایران محقق شود؛ ماههای آینده خواهند دید». برای بررسی و امکانسنجی ادعای مقامات کاخ سفید در به صفر رساندن صادرات نفت ایران، «آرمان» با مرتضی صفاری نطنزی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس گفتوگوی کوتاهی کرده که میخوانید:
از دیدگاه شما ایالات متحده آمریکا توانایی به صفر رساندن صادرات نفت ایران را دارد؟
تحریم نفتی ایالات متحده آمریکا بر علیه ایران اولین تحریمی نیست که بر علیه کشورمان صورت گرفته است. ما در گذشته نیز تجربیاتی داشتهایم. شاید بتوان گفت شرایط بینالمللی برای آمریکاییها در دوره پیش به نوعی بهتر بود، چون هم شرکتهای حمل و نقل از جمله شرکت نفت تحریم بود و هم شرکتهای بیمهای که محمولههای نفتی کشورمان را بیمه میکردند تحریم بودند. اما در حال حاضر کشورمان در شرایط تحریم بینالمللی قرار ندارد. در حال حاضر ما از سوی آمریکاییها آن هم بهصورت یکجانبه تحریم هستیم. شرایط کنونی ایران به لحاظ بینالمللی بسیار متفاوت از قبل است. در دوره پیشین تحریمها، آمریکاییها به رغم تلاشهایی که بر علیه کشورمان داشتند نتوانستند راه به جایی ببرند. چون ما به اندازهای که بتوانیم نیازهای کشور را بر طرف کنیم نفت صادر میکنیم. در حال حاضر نیز همین گونه است البته تا حدودی برای کشور سخت بوده، اما راههای دور زدن تحریمها نیز بسته نیست. پیشبینی شده است که مسئولان کشور نفت را در آن حدی که امکان فروش آن بهصورت قانونی و در مسیر کانالهای رسمی وجود دارد، نفت به فروش برسد. البته مسیرهای دیگری هم برای صادرات نفت برای کشور وجود دارد. تحریمهای نفتی یکجانبه آمریکاییها نمیتواند جلوی صادرات نفت ایران را بگیرد. همچنین تا سقفی که وزارت نفت تعیین کرده فروش نفت ادامه خواهد یافت. از این جهت این موضع آمریکاییها که فروش نفت ایران را به صفر خواهند رساند سخنی بیپایه و اساس است. چون ایران این تجربه را در گذشته نیز داشته است و اینبار هم مسیر صادرات نفتمان را پیدا خواهیم کرد.
از نظر حقوق بینالملل آمریکاییها میتوانند برای سایر کشورهای دنیا تعیین تکلیف برای فروش و یا عدم فروش نفت کنند؟
آمریکاییها نمیتوانند برای سایر کشورها تعیین تکلیف کنند. اقدامات ایالات متحده بر خلاف موازین حقوق بینالملل و همچنین بر خلاف موازین و مقررات سازمان تجارت جهانی است. اقدامات یکجانبه و فراقانونی واشنگتن بر ضد ایران در تمامی مجامع بینالمللی محکوم بوده و جمهوری اسلامی ایران باید یک پروسه حقوقی را بر علیه آمریکاییها در مراجع حقوقی بینالمللی دنبال کرده و ادعای خسارت کند. اینها حداقل اقداماتی است که جمهوری اسلامی ایران میتواند انجام دهد و دولت باید چنین مسالهای را دنبال کند.
طی روزهای گذشته سرلشکر باقری بر این مساله تاکید داشتند که «اگر نفت ما از تنگه هرمز عبور نکند حتما نفت دیگر کشورها نیز از این تنگه عبور نخواهد کرد»، ارزیابی شما چیست؟
سخن رئیس ستاد کل نیروهای مسلح بسیار منطقی و معقول است. جمهوری اسلامی ایران به دنبال ایجاد تنش و درگیری در منطقه نبوده و نیست. ایران علاقهمند است مسیر نقل و انتقال انرژی در خلیج فارس بهصورت کاملا آرام و مسالمتآمیز صورت گیرد. اما شکل مسالمتآمیز انتقال انرژی باید برای همه کشورها باشد. زمانی که مشکلی را برای کشورمان در این مسیر ایجاد کنند و برخی از کشورهای منطقه نیز در تسهیل و ایجاد محدودیتها بر علیه کشورمان مشارکت داشته باشند، طبیعی است جمهوری اسلامی ایران نیز اقدامات تلافیجویانه و مقابله بهمثل انجام خواهد داد تا آنها نیز نتوانند بهصورت کاملا آرام نفت خودشان را به بازارهای انرژی دنیا صادر کنند. ایران راهکارهای مختلفی در این ارتباط دارد که میتواند در صورت لزوم از آنها استفاده کند.
رئیس مجلس طی روزهای گذشته صراحتا اعلام کردند «مذاکره با آمریکا در مقطع فعلی اشتباه راهبردی است»، ارزیابی شما درباره این موضع چیست؟
سخن دکتر لاریجانی کاملا درست است. زمانی که مساله مذاکره مطرح میشود مذاکره دو و یا چند طرف دارد. وقتی طرف مذاکرات احتمالی با ایران را خوب میشناسیم و میدانیم این کشور به هیچ یک از اصول و مقررات بینالمللی پایبند نبوده و به تعهداتش عمل نمیکند، بنابراین گفتوگو و یا حتی توافق احتمالی با چنین دولتی کار بیهوده و بیفایدهای است. چون آنها میتوانند هر لحظه همانند کاری که با برجام کردند را در مورد توافقات جدید انجام دهند. بنابراین منطقی نیست با چنین دولتی وارد مذاکره شویم. لذا گفتوگو با طرف آمریکایی در این شرایط برای کشور ما منافعی به همراه نخواهد داشت.
رئیسجمهور روزگذشته صراحتا اعلام کردند؛ نمیگذاریم تصمیم آمریکا در به صفر رساندن صادرات نفت ایران محقق شود؛ با توجه به این سخن هدف آمریکاییها از تحریم نفت ملت ایران چیست؟
آمریکاییها دنبال آن هستند که فشار حداکثری بر تهران وارد کنند، این سیاست اعلامی آمریکاییها است. آمریکاییها برای آنکه ایران را به پای میز مذاکره بازگردانند حداکثر فشار را بر تهران وارد کرده و در بحث فروش نفت این گونه ارزیابی کردهاند که درآمد کشورمان متکی بر فروش نفت است. بنابراین اگر جلوی فروش نفت ایران را بگیرند درآمدهای نفتی ایران متوقف شده و دولت جمهوری اسلامی ایران از اداره کشور عاجز میشود. بنابراین تهران به این مدل گفتوگویی که آنها میخواهند تن خواهد داد. اما این مساله، خیالی واهی است که آنها دنبال میکنند. آنها به چنین هدفی دست نخواهند یافت، چون ملت ایران بهدلیل تجربه ارزشمندی که از گذشته داشته و دارند در مقابل زیادیخواهیهای آمریکاییها مقاومت میکنند. ملت ایران یک بار دیگر استقامت و پایداری را به شکل جدی نشان خواهند داد و آمریکاییها را از این سیاستی که بر علیه ایران دنبال کرده مایوس خواهند کرد.