آقای سفیر و شانس از دست رفته فرانسه!

تدبیر24»رئیس جمهور هنگام دریافت استوارنامه سفیر جدید فرانسه در تهران جمله مهمی را بیان کرد که اروپا به ویژه فرانسه و آلمان باید درباره آن تأمل کنند: «فرصت اروپا برای جبران بسیار کوتاه است. شرایط کنونی حساس است و فرانسه همچنان فرصت دارد در کنار دیگر اعضای برجام و در فرصت بسیار کوتاهی که وجود دارد، نقش تاریخی خود را برای حفظ این توافق ایفا کند.»

به باور بسیاری از تحلیلگران، برجام که منعقد شد شانس در خانه فرانسه را زد! به رغم ایفای نقش پلیس بد در لحظات پایانی مذاکرات برجامی، این فرانسه، آلمان، چین، روسیه و انگلیس بودند که شانس بالایی برای منافع اقتصادی از قبل برجام داشتند. ایران هم از منظر دانش روابط بین‌الملل مرتکب خطای بزرگی شد و آن ممنوعیت ورود کالاهای امریکایی به ایران پس از برجام بود. در واقع، منطق اقتصاد سبب می‌شود تا در روابط خارجی از تکنولوژی برتر و هزینه کمتر بهره ببریم. ولی ایران با سیاست منع امریکا به بازار ایران پس از برجام، خود را از یک اصل اقتصادی محروم ساخت. البته این منع، فواید فراوانی برای اروپا، چین، روسیه و البته ترکیه داشت. آنها از بازار ایران خوب دشت کردند. ولی به رغم این منافع، پس از خروج ترامپ از برجام، فرانسه حتی از فرصت خروج ترامپ بهره نبرد و در نظام بین‌الملل به گونه‌ای عمل کرد که رویه ترامپ به نتیجه نرسد. اگر اروپا و به طور ویژه فرانسه پس از خروج ترامپ از برجام به جد در برابر او می‌ایستادند، ترامپ از مواضع خود عقب می‌نشست. در مقابل، ایران به درستی در برابر عقبگرد ترامپ به جهانیان اعلام کرد که بر پایه منشور، قطعنامه شورای امنیت و اصل مسئولیت بین‌المللی دولت‌ها در برابر تعهدات‌شان با موضوع برخورد می‌کند. ولی ایستادگی اروپا و فرانسه در برابر ترامپ بیشتر به یک شوخی شبیه بود تا حمایت از یک تفاهم و قطعنامه شورای امنیت. طنز روزگار اینکه ایران با مواضع اصولی خود توانست افراطی‌ترین بازیگران لغو برجام شامل پمپئو، بولتون و ترامپ را به انفعال و تمنای مذاکره و تضمین عدم تغییر رژیم وادارد ولی اروپا همچنان با اینستکس در برابر ترامپ ناتوان است. اگر اروپا از اول محکم در برابر ترامپ می‌ایستاد، ترامپ عقب می‌نشست و فرصتی طلایی در نظام بین الملل برای اروپا و فرانسه به ثمر می‌نشست تا سدی بر یکجانبه‌گرایی امریکا ایجاد کنند. ایران توانست، ولی فرانسه نتوانست! اضافه بر آن فرانسه اعم از توتال و رنو و پژو بازار ایران را رها کردند. بر این باورم که هشدار رئیس جمهوری به اروپا و بویژه سفیر فرانسه بسیار مهم است.

آقای سفیر اگر اکنون فرانسه اقدامی نکند، نه تنها سهم کوچک فرانسه در نظام بین‌الملل را از دست می‌دهد، بلکه فرصت  روابط خوب فعلی با ایران-  که با خروج برخی شرکت‌ها زیر سؤال رفته- نیز از دست می‌رود و وزارت خارجه و ملت ایران در آینده به دلیل این سابقه نامناسب، جایی برای فرانسه در زمانه پیروزی اراده ایران بر امریکا، برای پاریس قائل نمی‌شوند.