شرط موفقیت سیاست خارجی دولت یازدهم

تدبیر24: بعد از انتخابات 24 خرداد 92 و با روی کار آمدن دولت تدبیر و امید با شعار تنش زدایی در سایت خارجی  ، انتظار می رفت که در سیاست خارجی ایران تحولی ایجاد شود و دولت جدید باب تعامل با دیگر دولت ها مخصوصا دولت های قدرتمند را باز کند ، که این اتفاق هم افتاد . در این رابطه می توان به سخنرانی رئیس جمهور در سازمان ملل و دیدار با مقامات کشور های اروپایی و ارتباط با مقامات آمریکایی اشاره کرد. کار تا جایی پیش رفت که در مسئله هسته ای ( که چندین سال مذاکرات هسته ای به بن بست می رسید ) در کمتر از 100 روز روی کار آمدن دولت تدبیر و امید دولت ایران و 6 کشور طرف مذاکره در ژنو به توافق رسیدند. حال مسئله ای که مطرح است این است که چگونه و با چه شرطی سیاست جدید دولت به موفقیت می رسد و منافع ملی ایران تامین می کند؟!

امروزه عمدتا سیاست خارجی هر کشور از  تحولات داخلی آن کشور همراه با متغیرهای بین المللی تاثیر می پذیرد . بنابر این علاوه بر شناخت محیط بین المللی شناخت تحولات داخلی و گروه های مختلف اجتماعی و خواسته های آنان ضرورت دارد. چرا که بدون حمایت گروه های داخلی و اقشار مختلف مردم از دولت قطعا سیاست خارجی دولت با بن بست مواجه می شود و آثار زیان باری که بر حوزه های مختلف داخلی ( اقتصادی و فرهنگی و اجتماعی )وارد می کند.
همچنین با پیشرفت های روز افزون جهانی تاثیر پذیری کشورها از یک دیگر افزایش یافته است و این تاثیر پذیری بخصوص بر کشور های در حال توسعه بیشتر است. در مقابل این تاثیر پذیری آن چیزی که اهمیت پیدا می کند امنیت است چرا که امنیت یک عضو جامعه بین المللی بر همه اعضا تاثیر گذار است. حال اگر این روند دولتی بخواهد با تحولات جهانی همراهی کند باید توانایی نگرش جامع به کل حرکت ها و تحولات درون و برون جامعه را داشته باشد. در واقع شناخت این پدیده  مستلزم شناخت نکات مثبت و منفی آن است و واکنش و تعامل در برابر آن باید از روی عقل و علم باشد. در غیر این صورت کشورهای در حال توسعه دچار آسیب خواهند شد و بر وابستگی آن ها به کشورهای پیشرفته صنعتی افزوده خواهد شد.

به عبارتی دیگر ارتباطات جهانی عصر جدیدی را از تعامل و ارتباط با  دولت ها و ملت ها و جوامع گوناگون به وجود آورده است و آثار مثبت و منفی بسیاری بر اقتصاد و فرهنگ و سیاست و صنعت جوامع گوناگون به وجود آورده است. و راهکار درست برخورد با این پدیده انزوا و بستن درها و یا انفعال و هزم شدن در سیستم جهانی نیست. بلکه باید با تعقل و تفکر و در نظر گرفتن مافع ملی با این پدیده تعامل کرد و تمام جنبه های آن را ، اعم از اقتصادی و سیاسی و فرهنگی مد نظر قرار داد.

آن چیزی که امروز بیش از پیش سیاست خارجی دولت ها را تحت تاثیر قرار می دهد « اقتصاد » است . چرا که پدیده جهانی شدن در جنبه اقتصادی بسیار پر رنگ شده است به گونه ای که اقتصاد بسیاری از کشور های در حال توسعه در اقتصاد جهانی ادغام شده است و دولت ها سعی دارند با رقابت های اقتصادی از یک دیگر پیشی گیرند و حتی در مواقعی در صورت اختلاف با فشارهای اقتصادی رقیب خود را وادار به عقب نشینی کنند. واقعیت این است که جمهوری اسلامی ایران با اهدافی که برای خود در نظر گرفته است نمی تواند در اقتصاد جهانی ادغام شود و باید خود را از وابستگی برهاند و به اقتصادی مقاوم برسد چرا که با این کار از یک طرف می تواند از فشار های اقتصادی عبور کند و از طرف دیگر می تواند با اقتصادی قدرتمند به عنوان قدرت برتر منطقه ای به اهداف خود برسد.