امیدها به کاهش تنش میان ژاپن و چین

تدبیر24: نشست دو روزه «کمیته جدید دوستی ژاپن و چین برای قرن بیست و یکم» پس از دو روز بحث و تبادل نظر، شب گذشته در پکن به کار خود پایان داد و شرکت کنندگان در این نشست بر توسعه همکاری های دو کشور در جهت برقراری صلح در قاره کهن و کنار گذاشتن اختلافات مرزی تاکید کردند.

برگزاری این نشست پس از سه سال، زمانی عملی شد که «شینزو آبه» نخست وزیر ژاپن و «شی جین پینگ» رییس جمهوری چین ماه گذشته میلادی و در حاشیه اجلاس اپک در پکن با یکدیگر دیدار و گفت وگو کردند.

دو مقام عالیرتبه ژاپن و چین که برای اولین بار از زمان روی کارآمدنشان با یکدیگر دیدار کردند، درباره ازسرگیری مذاکرات سطح بالا بین دو کشور در زمینه های مختلف به توافق رسیدند و نشست اخیر کمیته دوستی دو کشور نیز در راستای همین دیدار برگزار شده است.

«تانگ جیاشوان» عضو سابق شورای دولتی چین و «تایزو نیشیمورو» رییس شرکت مطبوعاتی «ژاپن پست» ریاست هیات های کشورهای خود را بر عهده داشتند.

'جیاشوان' و 'نیشیمورا' در پایان این نشست در یک جلسه مطبوعاتی مشترک اعلام کردند که تمامی تلاش های خود را بر اجرای برنامه های صلح آمیز و کنار گذاشتن اختلافات بکار خواهند بست.

آنان همچنین موافقت کردند که از این پس تلاش کنند تا برای یکدیگر تهدیدی محسوب نشوند و در مقابل برای کمک به صلح و ثبات آسیا تلاش نمایند.

حل و فصل مسائل و مشکلات تاریخی دو کشور و مسائل مربوط به مرزهای آبی، از نکات دیگری بود که طرفین اعلام کردند، رفع آنها نیازمند نشستی با حضور مسوولان بلندپایه ذیربط است که بتوانند بی پرده دیدگاه های خود را بیان کنند.

آنها همچنین مصرانه خواستار اجرای زودهنگام ساز و کار 'مدیریت خطر'، برای جلوگیری از درگیری ها شدند.

براساس این گزارش، کارشناسان امیدوارند برگزاری نشست «کمیته دوستی چین و ژاپن در قرن بیست و یکم» که نهادی مشاوره ای محسوب می شود، بتواند با ارائه رهکارهای مناسب، تا حدودی روابط تیره و تار دو کشور را بهبود بخشد.

این دو کشور تاکنون چندین بار تا آستانه برگزاری مذاکرات پیش رفته اند اما هر بار یکی از طرفین مورد مناقشه حاضر به انجام آن نمی شد تا مشکلات این دو کشور همچنان به صورت لاینحل باقی بماند.

به باور کارشناسان مسائل سیاسی شاید نشست اخیر بتواند از یک سو یخ سرد روابط دو کشور را آب کرده و از سوی دیگر دیدگاههای دو کشور را در حل مشکلات پیش رو به هم نزدیک تر سازد.

از زمان آخرین نشست رسمی کمیته مذکور در اکتبر (مهر) سال 2011 میلادی تاکنون، دیدار رسمی بین اعضای این کمیته صورت نگرفته بود.

روابط چین و ژاپن چندین سال است در پی بالاگرفتن اختلاف ها بر سر مالکیت جزایر موجود در دریای چین شرقی تیره شده است.

مساحت این جزایر حدود هفت کیلومتر مربع است و کسی هم در آنها ساکن نیست. «سنکاکو» نامی است که ژاپنی ها به این جزایر داده اند. «چینی ها» ولی آنها را «دیائویو» می نامند. این جزایر در فاصله حدوداً ۲۰۰ مایلی دریایی از سواحل چین و ژاپن واقع شده اند. تایوان هم که ۱۰۰ مایل با این جزایر فاصله دارد، مدعی مالکیت آنها است.

چین در اثبات ادعای مالکیت خود بر جزایر پنج گانه به نقشه های دریایی قرن پانزدهم استناد می کند. اما با پایان جنگ میان چین و ژاپن در سال ۱۸۹۵ چین طبق قرارداد « شیمونوسکی» موظف به انصراف از مالکیت خود بر جزایر نزدیک به ژاپن از جمله تایوان و جزایر پنجگانه دیائویو شد.

سال ۱۹۴۵ با تسلیم ژاپن در پایان جنگ جهانی دوم، تایوان به چین مسترد شد، ولی جزایر پنجگانه در تملک آمریکا باقی ماند و نهایتا در سال ۱۹۷۱ دوباره به ژاپن برگردانده شد. همین اقدام را چین از جمله دلایل مسئولیت آمریکا در بروز بحران کنونی می داند.

ژاپن می گوید که قصدش از خرید بخشی از جزایر سنکاکو ممانعت از انتقال مالکیت آنها به «شینتارو ایشیها» شهردار ناسیونالیست توکیو بوده تا مناسبات با چین تنش آلود نشود.

انتقاد چین به ژاپن این است که با خرید سه جزیره از ۵ جزیره، توافق قدیمی و نانوشته ای را نقض کرده که به موجب آن موضوع مالکیت جزایر یادشده مسکوت گذاشته بود.