اتاق بازرگانی، امین کشور و مردم

تدبیر24: آراز ادوای  - اصولا وقتی قرار می‌شود مرکز قدرتی، از هرنوع، تعیین تکلیف شود و به قول معروف صاحب پیدا کند، مشکلاتی پیش می‌آید که تا آن زمان مشکل نبوده‌اند. به عنوان مثال ارزش‌های اخلاقی‌ای که تا آن موقعیت خاص محترم شمرده می‌شدند صورتی وارونه به خود می‌گیرند و ارزش به ضد ارزش و بالعکس تغییر می‌یابد. یا اینکه طوری رفتار می‌شود که انگار در تحولی بزرگ می‌توان به رغم نادیده گرفتن تمامی ساختارهای سیاسی و اقتصادی و به ویژه فزهنگی، و همچنین ساختارهای حکومتی‌ای که در طول قرون متمادی در کشور شکل گرفته‌اند، به یکباره، همه چیز را تغییر داد و پیشرفت‌هایی برق آسا داشت.

بدون تردید اتاق بازرگانی نیز از این امر مستثنی نیست. اگر ادعای ما این باشد که قادریم در کوتاه مدت با ایجاد تغییراتی اساسی اتاق بازرگانی و جایگاه آن را از نو بنویسیم سخت در اشتباه خواهیم بود. البته مسلم است که چنین ادعایی را عملا از هیچیک از کاندیداهای عضویت هیات نمایندگان نخواهید شنید. بلکه این کاندیداها با طرح برنامه‌هایی که یا در چارچوب اختیارات اتاق بازرگانی نیست، و یا اگر در اختیار آن است با ساختارهای موجود اقتصادی و سیاسی امکان اجرایی ندارند، در عمل نخواهند توانست بدون اعمال تغییرات بنیادین در اتاق و جایگاه آن برنامه‌های‌شان را پیش ببرند.

البته در اینکه باید بتوانیم دست در دست هم مسیر پیشرفت را در تمام زمینه‌ها برای مردم و کشور هموار کرده وسرعت توسعه‌ی همه‌جانبه را شتاب بخشیم جای هیچ تردیدی نیست. اما در تمامی زمینه‌ها باید گفت که حرکات ناگهانی، که معمولا بدون پیش زمینه و برنامه‌ربزی دقیق انجام می‌شوند، نمی‌توانند نتیجه‌ی مطلوبی بار بیاورند و آنچا می‌تواند ما را به سرمنزل مقصود برساند اصلاح امور است.

اما مساله‌ی دیگری که باید در مورد انتخابات اتاق بازرگانی در نظر داشت این امر است که این نهاد به عنوان تنها نهادی که انتخابات آن به دور از دخالت‌های معمول دولت انجام می‌گیرد می‌تواند به عنوان مرکزی بسیار مهم برای گسترش و نهادینه‌سازی فکر مردمسالاری در جامعه‌ی ایران باشد. امری که می‌تواند آینده‌ی کشور را تضمین نماید و حضور بی مانع و واسطه‌ی مردم در عرصه‌های تصمیم‌سازی را تقویت و نهادینه کند. به ویژه اینکه با شرایطی که برای عضویت در اتاق گذاشته شده است، و اعضای آن می‌باید از نظر مالیاتی و بیمه‌ای نیز مشکلی نداشته باشند، به خودی خود این اتاق به محلی قانونی برای تجمع نفراتی تبدیل می‌شود که هم از نظر اقتصادی نخبه‌اند و هم قانون‌گرایی را در راس کارهای‌شان قرار داده‌اند. نفس انجام این امر می‌تواند در مطالبه‌ی خواست‌های مردم از حکومت تاثیر بسیار قابل توجهی بگذارد. به این ترتیب مردم در اتاق بازرگانی نمایندگانی دارند که نه به اندازه‌ی دیگران برای گرفتن رای به خرج افتاده‌اند که مورد بازخواست اخلاقی قرار گیرند و نه مجبور شده‌اند برای این پست و مقام امتیازی به کسی بدهند و در برابر سهم خواهی آنان کم بیاورند.

در واقع اتاق در شرایط فعلی می‌تواند جایگاهی باشد برای رجالی خوشنام از اقتصاد کشور که به نظر می‌رسد اگر این آزمون را به درستی پشت سر بگذارند، توان هدایت کشور به سوی آینده‌ای بهتر را داشته باشند. البته دولت نیز در این میانه باید بردبارانه زمینه‌های موفقیت ایشان و گردش نخبگان را فراهم کند و از اینکه کسانی که در اتاق بازرگانی حضور دارند بتوانند در جامعه نقش آفرینی کنند شجاعانه نهراسد. اگر این اتفاق در دانشگاه نیز رخ بدهد و بتوان دست دانشگاهیان را در دست تجار و صنعتگران قرار داد و نخبگان‌شان را از طریق اتاق بازرگانی در عرصه‌های عملی جامعه فعال کرد، چه بسا بتوان آهنگ رشد اقتصادی و رشد همه‌جانبه را شتاب بخشید و نه با روندهای ناگهانی پیش‌بینی نشده، که با روندهای تدریجی حساب‌شده اما با سرعتی مناسب کشور را به پیش برد.

به هر حال امید است که اتاق بازرگانی بتواند با تکیه بر هویت امین‌التجاری خود و به ویژه با تکیه بر اخلاق اقتصادی، و همچنین با کسب اعتماد دولت و ملت، و همینطور برقراری پیوند تجارت و صنعت و معدن و کشاورزی با دانشگاه، زمینه‌های پیشرفت ملک و ملت را فراهم آورد، و این امور محقق نمی‌شود مگر با حوصله‌ای که تنها در نخبگان یک ملت یافت می‌شود.نخبگانی که می‌توانند در لحظات حساس در اتاق بازرگانی تصمیماتی بگیرند که شاید هیچ نهاد دولتی‌ای خطر آن را به جان نخرد.

چون همیشه‌ی ایام، ایران‌مان پایدار و اتاق‌مان پیروز، دولت‌مان ملتمند باد.