تاثیر دیپلماسی فعال بر جهش اقتصاد ملی

  تدبیر24: مصطفی تجملی- قدرت اقتصادی در سایه قدرت سیاسی به تبلور می رسد. جمله ای تاثیر گذار و عمیق که شاید متخصصان امر توسعه و سرمایه در امور بین املل بار ها و بار ها به آن توجه کرده اند. موضوعی که در ابتدای امر توسط بسیاری از اندیشمندان غرب مطرح شد و امروزه نیز بیش از قبل به آن رنگ واقعیت در دنیای اقتصاد و سیاست بخشیده شده است. امری که شاید در دنیای به هم پیوسته امروز از طرق مختلفی هم چون همکاری های مختلف آن هم در قالب سازمان های اقتصادی تبلور پیدا کند. سازمان هایی که ابتدا با اهداف محدود ایجاد و بعد از مدتی اهداف آن گستره تر می گردد.

با این مقدمه به سراغ توسعه اقتصادی در پرتو ثبات سیاسی و دیپلماسی فعال، بعد از توافق صورت گرفته  میان ایران و کشور ها ی قدرتمند دنیا می روم.

اگر بخواهیم وضعیت اقتصادی کشور را تا 20 سال آینده در سطح اقتصاد های نوظهور دنیا همانند هند ، سنگاپور ، مالزی و...بررسی کنیم ابتدا باید به توجیه این امر برای عموم جامعه بپردازیم،که توسعه اقتصادی و بهبود سطح معیشتی و رفاه جز با ثبات در عرصه سیاست و بین الملل همراه نخواهد بود. تنش زدایی باید ابتدا از داخل کشور بین گروه های مختلف ذی نفوذ انجام شود. بعد از آن نوبت به کشور های همسایه ایران می رسد، به خصوص کشور هایی که دارای روابط خوب با قدرت های جهانی هستند. در سایه این ثبات و عدم کشمکش جاذبه ای  جدید  برای حضور سرمایه گذاران خارجی ایجاد می شود.

در واقع توجه به این نکته ضروری است که سرمایه گذاران تنها در مناطقی از دنیا به سرمایه گذاری می پردازند که در آن هر گونه احتمال درگیری، تنش و اتلاف منابع نزدیک به صفر باشد تا به سود حاصل از سرمایه گذاری خود دست پیدا کنند .

حال اگر به قدرت دیپلماسی توجه کنیم یکی از مهم ترین کارکرد های آن توجه به همین امر است ، چنانچه شاهد بودیم که یکی از بزرگترین توافق های قرن در عرصه روابط بین الملل،بعد از 24 ماه تنش با استفاده از هنر دیپلمات ها انجام شد و زمینه کوچکترین نزاع ها را از کشور به دور کرد و پس از آن شاهد رویکرد جدید اقتصادی دنیا در کشور بودیم.پس مهم ترین تاثیر دیپلماسی در اقتصاد ملی کشور به خوبی قابل رویت است. چنانچه نمونه روشن آن حضور نیروهای مختلف اقتصادی و سیاسی در قالب گروه های سیاسی و اقتصادی از کشورهای قدرتمند  دنیا است.در این میان نقش سازمان های بین المللی هم چون سازمان ملل در تعمیق این همکاری ها بیشتر خواهد شد.  

ایرانی به دور از انزوا در عرصه بین المللی (عرصه روابط بین الملل )

شاید آرزوی هر ایرانی باشد که کشور خود را در عرصه اقتصادی در چنان جایگاهی ببیند که در آن رقم تورم و بیکاری یک رقمی باشد و در آن نرخ رشد و توسعه در داخل دو رقمی. این امر در جهانی که تمامی کشور ها در عرصه بین الملل به همکاری های دیپلماتیک با یکدیگر می پردازند امکان پذیر است و کشور هایی که یا خود را در انزوا قرار داده اند و یا توسط جامعه جهانی به انزوا کشانده شده اند نمی توانند در این عرصه به صورت فعال حضور داشته باشند. در واقع دیپلماسی این فرصت را برای کشور ایجاد می کند تا با مراوده جهانی و ایجاد ثبات در مرز های داخلی بار دیگر به صورتی فعال در عرصه جهانی حضور داشته باشد و به باز کردن های بازار  خود و تنظیم آن بپردازند .توجه  به این نکته حایز اهمیت است که برای درگیر شدن در امر اقتصاد و سیاست جهانی بایستی اقتصاد داخلی به میزان معینی از پارامتر ها و استاندارد های جهانی برسد که قدرت های جهانی در عرصه اقتصاد و سیاست بین الملل خود را علاقمند به حضور در بازار های کشور های نو ببینند.

پس یکی از مهم ترین ویژگی های این مهم دستیابی به سود اقتصادی از طریق همکاری های سیاسی  و دیپلماسی فعال است که این امر به صورت نسبی است و حتی این همکاری می تواند ذیل سازمان های بین المللی فعال انجام پذیرد ، کما اینکه بعد از جنگ جهانی دوم شاهد بروز و ظهور این گونه همکاری ها بوده ایم. 

 در سطح بین المللی چنین به نظر می رسد دستیابی به سود اقتصادی از طریق سیاست خارجی فعال و یا همان دیپلماسی است.زیرا ثبات عامل اصلی در همکاری های اقتصادی خواهد بود و از کنار این رهگذر مهم ترین دغدغه نظام بین املل یعنی امنیت محقق خواهد شد.

منطقه خاورمیانه ، منطقه بکر و پر خطر (عرصه منطقه ای)

منطقه خاورمیانه منطقه ای بکر است همانند زمینی آماده کشت اما پر از ریسک و خطراست. این بدان معناست که کشور های منطقه که در چند سال گذشته تا اکنون که بستر انواع نا امنی ها و تنش های قومی و بیرونی بوده اند، با استفاده از فرصت دیپلماسی فعال ایران به کاهش درگیری ها و نزاع ها در مرز های خود خواهند پرداخت. امروزه به لطف این تعامل ایجاد شده در ایران، نخبگان و دولتمردان خواهند توانست تا با همکاری استراتژیک با سایر قدرت های اقتصادی ریسک سرمایه گذاری در مرزهای خود را هر چه بیشتر بکاهند. این امر بدان معناست که ثبات هر چه بیشتر اقتصادی و سیاسی در ایران، بر سایر کشور های هم مرز تاثیر خواهد گذاشت. برای مثال در کشوری همانند عراق که در آن زمینه بسیار وسیعی برای فعالیت های تجاری وجود دارد صاحبان سرمایه با استفاده از پشتیبانی دولت از خود به سرمایه گذاری در این کشور ها خواهند پرداخت و کشور های همسایه آماده ورود نیرو های فعال اقتصادی ایران و سایر کشورها خواهند بود. البته در کنار این موارد مطرح شده مهم ترین زمینه ای که می تواند میزان همکاری یا حتی به صورت خیلی خوش بینانه همگرایی بین کشور های منطقه را بالا ببرد یافتن نقاط اشتراک هم چون مبارزه با گروه های تندرو و سلفی است که در پرتو این نوع همکاری ها خواهند توانست زمینه امنیت در منطقه پر آشوبی همچون خاورمیانه را فعال کند.

ایران در آستانه جهش اقتصادی داخلی (عرصه داخلی)

ایران در آستانه جهشی اقتصادی در داخل به لطف هنر سیاسی و دیپلماسی است. جمله ای که طی چند روز گذشته به کرات شنیده شده است. بازار های داخلی که قبلا به دلایل مختلفی از جمله مشکل نقدینگی با نیمی از توان ظرفیتی خود به فعالیت می پرداختند امروز با تقویت جایگاه پول ملی و باز شدن فعالیت های عمرانی و توسعه وسازندگی بار دیگر با استفاده از تمام توان عملیاتی خود قادر خواهند بود تا به فعالیت های خود ادامه بدهند.این امر بدان معناست که اکثر واحد های تولیدی و بنگا ه های صنعتی به دلیل اینکه کوچک و متوسط هستند و کمتر جنبه صادراتی دارند خواهند توانست سریع تر از واحد های محدود عظیم ملی به سود آوری پیردازند. پس توجه به این نکته ضروری است که برای تقویت توان اقتصاد ملی باید بنگاه های کوچک تقویت شوند تا هم میزان اشتغال و هم چرخش سرمایه در اقتصاد ملی بالا تر برود تا بتواند درخت سرمایه ای کشور را پر بار تر کند. برای مثال با باز شدن پای پول های بلوکه شده و تزریق نقدینگی می توان با اعطای وام های اعتباری به واحد های مختلف در مدت کوتاهی می توان شاهد رشد و جهش اقتصاد داخلی بود.