سومین مسابقه داستاننویسی «افسانهها» برندگان خود را در مراسم پایانیاش معرفی کرد.
تدبیر24: در بخش «مترجم محبوب» رضا علیزاده از میان سه کاندیدا، در بخش «کتاب محبوب» کتاب «دونده هزار تو» نوشته جیمز دشنر با ترجمه آیدا کشوری و بالاخره در بخش «ناشر افسانهای» نشر ویدا برگزیده شدند.
همچنین کتاب «هیولای در آب» نوشته سحر موتورچی به عنوان اثر برگزیده در بخش داستان بلند شناخته شد و کتاب «اسطوره آریایی» نوشته کوروش گرجی رتبه دوم را در این زمینه به دست آورد. «گیو بانوی سپید» نوشته محمد فائزی فرد و «هیراد و سیاهچال زمان » به قلم سمیرا حیدری هر دو به عنوان رتبههای سوم این بخش شناخته شدند.
در بخش داستان کوتاه کتاب «پشت مکینه» به قلم زینب زمان اول و «مردی که همه شد» به قلم عباس ایروانی دوم شد. همچنین دو کتاب «دخترک کراکفروش» نوشته احمدرضا خان احمد و «غروب» به قلم رفیع افتخار به عنوان رتبههای سوم این بخش شناخته شدند.
در بخش نویسندگان کمسن و سال رتبه اول به زهرا شیخ با کتاب «انتقامی از جنس نفرت» اختصاص یافت و «آغاز پایان» به قلم مهسا جدیدی و «سفری در جنگل» به قلم الیار قربانزاده عناوین دوم وسوم این بخش را به خود اختصاص دادند.
برندگان این دوره از مسابقه از میان 155 اثر انتخاب شدند. محمد قصاع،آرمان آرین و فرشته احمدی از اعضای هیات داروان این دوره بودند که در بیانیه خود با توجه به تفاوتهایی که در سه ژانر وحشت، فانتزی و علمی-تخیلی وجود داد اصطلاح گمانهزن را برای معرفی آن ناکافی و ناگیرا توصیف کردند.
نیما کهندل سردبیر سایت افسانهها در این مراسم با اشاره به تغییراتی که در سومین دوره مسابقه داستاننویسی افسانهها ایجاد شده بود، گفت: براساس آییننامه جدید 40 درصد امتیاز برای گزینش بهترین آثار توسط نظرسنجیهای سایت افسانهها صورت گرفته و 30 درصد آن به هیات داوران محول شده و 30 درصد بقیه تعداد کتابهای چاپشده به لحاظ کمی و کیفی در سال 93 بودهاند .
سردبیر سایت افسانهها تاکید کرد: دیدگاه چندان مثبتی نسبت به داستانهای فانتزی ، علمی تخیلی و ژانر وحشت در جامعه ما وجود ندارد. دستاندرکاران ما همچون والدین اغلب ماها با چنین ژانرهایی ارتباط خوبی ندارند. شاید علت این مساله آن باشد که آنها چنین ژانرهایی را نوعی تهاجم فرهنگی میدانند. من منکر آن نیستم که هر چیزی شاید در پس خود اندیشه مخربی داشته باشد اما ما چرا نباید از امکانات به نحوه خود استفاده کنیم؟
وی افزود: نوجوانان امروز ما به کتابهای خارجی بیش از کتابهای ایرانی توجه دارند. یکی از علتهای اصلی آن این است که ما در حوزه تالیف داستانهای اینچنینی به شدت فقیر هستیم در حالی که نویسندگان ما میتوانند با آگاهی از تکنیکهای لازم برای این ژانر و با اتکا به فرهنگی که در اختیار ماست کتابهای تالیفی خوبی را در ژانرهای مذکور به وجود آورند.
در ادامه محمد قصاع مترجم و عضو هیات داوران سومین دوره مسابقه داستاننویسی افسانهها تصریح کرد: بیش از 98 درصد کارهایی که در حوزه داستانهای علمی تخیلی ، فانتزی و ژانر وحشت در اختیار کودکان و نوجوانان ماست، آثار ترجمهای است در حالی که ما با اتکا به فرهنگ کهن خود میتوانیم آثار خوب و گرانقدری را در چنین ژانرهایی داشته باشیم .شرکت کنندگان در این مسابقه از هشت سال تا 60 سال بودند . این جمع میتواند یک روز به سالن بزرگتری منتقل شود به شرط آنکه ما بخواهیم این امکانات بالقوه را بالفعل کنیم.
این مترجم تاکید کرد:هشت درصد کتابهای مدارس آمریکا و اروپا را کتابهای علمی تخیلی در بر میگیرند در حالی که این رقم فقط در ایران معادل یک یا دو درصد است البته وضعیت افسانهها به مدد ترجمه کتاب هری پاتر بهتر است. به هر حال ما باید به سمت تعریف چنین کتابهایی برویم و از اینکه ذائقه مخاطبان ما به سمت آثار خارجی میل کند جلوگیری کنیم. چرا یک کار تالیفی باید با نامهای خارجی رقم بخورد مگر در اسامی ایرانی اشکالی وجود دارد؟ باید در تالیف چنین کارهایی از ادبیات کهن بهره برد.
قصاع افزود: در حوزه کتابهای علمی تخیلی بین ادبیات و مراکز علمی ما هیچ ارتباطی وجود ندارد و به جرات میتوانم بگویم در بین نویسندگان تنها یکی از آنان بوده است که استاد دانشگاه بوده و در رشته علمی خود دست به قلم شده است. اگر قرار است در این ژانرها کاری انجام شود، باید مباحث نظری ، تاریخ پیدایش ونویسندگان آنها به خوبی برای پدید آورندگان ایرانی شناخته شده باشند. در حال حاضر نوع تخیل به کار رفته در سه ژانر علمی تخیلی ، فانتزی و وحشت یک نوع بوده است در حالی که براساس قاعده نوع تخیل در چنین آثاری باید متفاوت باشد.
این مترجم گفت: متاسفانه برخی از مسئولان ما نسبت به ژانر وحشت واکنش خوبی ندارند و به همین دلیل به نوعی چنین آثاری را قلع و قمع میکنند. این ژانرها کاربردهای خود را دارند. کتابهای علمی تخیلی در اروپا و آمریکا کاربرد آموزشی دارند. همچنین ژانر وحشت برخلاف آنچه برای بزرگسالان صرفا ایجاد هیجان و نوعی ترس است در میان کودکان به گونه ای خواهد بود که آنها را کمک میکند تا بر ترسهای خود غلبه کنند و این یک موضوع جهانی است.
هوشنگ مرادی کرمانی که از مدعوین حاضر در این مراسم بود نیز با اشاره به خاطره خود در تالیف داستانی در ژانر وحشت گفت: این اولین باری است که من در جلسهای با مضامین افسانهها و داستانهای علمی تخیلی شرکت میکنم. خوب است که ما این تقسیم بندیها را داشته باشیم و در کنار تقسیم بندی کتابها به کتابهای بزرگسال و کودکان بتوانیم در آینده شاهد تقسیم بندیهای دقیقتر مثل کتابهای کودک علمی یا کتابهای کودک فانتزی باشیم.
این نویسندده گفت: من هر زمانی که در ژانر وحشت دست به قلم شدم به نوعی ناکام ماندم. تنها کتابی که در این زمینه نوشتم کتاب «اسماعیل شجاع» بود که در زمانی که ibby کتابهایی با مضمون وحشت را خواسته بود کتاب «اسماعیل شجاع من» را که به زعم خودم در حوزه کتابهای ژانر وحشت میگنجید به شورای کتاب کودک دادم و آنها آن را ترجمه کردند و در اختیار ibby قرار دادند، اما با چنین واکنشی مواجه شدند که این کتاب اصلا ترسناک نیست. وقتی دوستان ما در شورا این موضوع را به من مننقل کردند به آنها گفتم به آنان بگویید ما که ترسیدیم حالا اینکه چرا شما نمیترسید با خودتان است.