اتمسفر رواني خانوادگي از نگاه یک روان شناس

تدبیر24:به گزارش شبکه مجازی آستان، دكتر شمس الدين كهاني روان شناس باليني و مدرس دانشگاه در اين خصوص گفت:‌روان شناسان عقيده دارند نخستين تاثيرات محيطي كه فرد دريافت مي كند از محيط خانواده است به همين علت خانواده مي تواند پايه گذار بخش مهمي از سرنوشت انسا در تعيين سبك و خط مشي زندگي آينده ،‌اخلاق،رفتار اجتماعي،سلامت روان و عملكرد خود در آينده نقش بزرگي را به عهده داشته باشد.عواملي چون شخصيت والدين و شيوه هاي تربيتي اعمال شده در درون خانواده ،‌نحوه تعامل بين افراد خانواده و جهت گيري والدين نسبت به تصميم گيري ها و حل تعارضات فرزندان خود مي تواند تاثير بسزايي را در تربيت ،‌رشد اخلاقي و ... كودكان داشته باشد.

دکتر کهانی در ادامه با اشاره به اینکه سلامت خانواده، تعادل شخصيتي والدين، باورها و ارزشهاي والدين و آشنايي آنها به اصولي كه مي تواند محيط خانواده را سالم تر سازد بسيار حائز اهميت است افزود: به طور مثال در نوجواني كه دوره بسيار حساس است به نحوي كه در كنار ساير تحولات و تغييراتي كه از جنبه هاي جسماني و رواني اتفاق مي افتد نوجوانان مي خواهند به طريق رشد استقلال خود را خانواده ثابت كند.بر اين اساس شروع به ايجاد فاصله بين خود و خانواده مي كند و به گروه همسالان نزديك تر مي شود.در صورتي كه خانواده در اين دوران به كاركردهاي اساسي خود و همچنين با ويژگي هاي دوران نوجواني آشنا نباشد مسلما در عملكرد تربيتي خود دچار مشكل خواهد شد.

وی تصریح کرد:در اين رابطه چه بسا خانواده هايي وجود دارد كه به دليل باورها و ارزشهاي نادرست والدين همه روزه كلاسهاي فشرده آموزش نادرست را براي كودكان و نوجوانان خود برگزار مي كنند. ارائه چنين آموزشهاي نادرست از سوي والدين مي تواند تاثيرات سوئي را در شكل گيري شخصيت و هويت افراد جوان ايفا كند بر اين اساس مي توان گفت عدم سلامت رواني خانواده يا پايبند نبودن خانواده به ارزشهاي اخلاقي و اجتماعي زمينه ساز اختلالات شخصيت نوجوان در آينده مي شود.از اين رو به همين علت است كه روانشناسان خانواده را مهم ترين منبع و كانون مي دانند كه جامعه از آن تغذيه مي كند.

این مدرس دانشگاه با بیان این مطلب که فرد در كنار تاثيري كه از اجتماع خود مي گيرد و با توشه اي كه از خانواده دريافت مي كند محيط پيرامون خود را تحت تاثير قرار مي دهد بیان کرد:روانشناسان در اين زمينه عقيده دارند .كه سبك زندگي و شيوه زندگي نوجوان عمدتا تحت تاثير باورها،‌ارزشها و به نوعي فضاي خانوادگي قرار دارد.در حقيقت فضاي خانواده مدلي از روابط انساني را به كودكان و نوجوانان عرضه مي كند .به طور مثال : چنانچه اگر جو خانوادگي رقابتي يا همكارانه،‌ دوستانه يا خصمانه ،‌ استبدادي يا اختيار دهنده ،‌منظم يا توام با هرج و مرج باشد اين خصوصيات نيز به صورت ارزشهاي خانوادگي در كودكان و نوجوانان نهادينه خواهد شد . اعضاي خانواده برخي از اين ارزشها را تشخيص دهند ولي تعدادي از آنها بي اطلاع مي مانند . پول دوستي، جاه طلبي، رقابت ناسالم و.... ارزشهاي هستند كه به سادگي قابل تشخيص اند در حاليكه قدرت طلبي ،‌كنترل كردن شرايط ،‌تمايل به برنده شدن و صداقت و يا بي صداقتي ارزشهايي هستند كه اغلب ازسوي والدين تشخيص داده نمي شود كودكان و نوجوانان خواسته يا ناخواسته تحت تاثير اين ارزشها و باورهاي خانوادگي خود قرار مي گيرند به ويژه طي دهه هاي اخير متاسفانه فناوري هاي مدرن توانسته به نوعي ارزشهاي خانوادگي را تحت تاثير قرار دهد و فضاي امن و صميمي خانواده را با ناديده گرفتن ارزشها و بايد نبايدهاي اخلاقي از بين برود.از اين رو ممكن است كانون ثبات آرامش خانواده به فضاي پر اضطراب و بي ثبات و نامناسب براي رشد اخلاقي و اجتماعي فرزندان تبديل شود.

اين روانشناس در پایان با اشاره به اينكه فناوري رسانه اي خانواده را به فضايي براي فعاليت هاي شخصي و فردي تبديل مي كند كه فردگرايي و لذت طلبي را به عنوان ارزشهايي بر خانواده تحميل مي كند مي افزايد: آنها نيز به نوبه خود اين باورها و ارزشها را به كودكان و نوجوانان انتقال مي دهند در چنين شرايطي خانواده ارزش و جايگاه خود را از دست مي دهد متاسفانه تمركز برخي از والدين در شيوه هاي تربيتي خود در القاي دست يافتن به موقعيت اجتماعي بهتر و تمايل به سودآوري بيشتر كودكان و نوجوانان را به رقابت هاي ناسالم سوق مي دهند و روابط عقلي خانواده را سرد و بي ثبات مي كند .