اندر احوال قصورات اطبا

تدبیر24: «من باورم نمی‌شه دیگه بتونم روی پا وایسم و فیلم کار کنم. اونا تو رو داغون کردند.» این معروف‌ترین نقل قول منتسب به عباس کیارستمی است که یکی از کارگردانان سینما آن را اعلام کرده بود؛ جمله‌ای که پس از مرگ او با موضوع قصور پزشکی گره خورد و جامعه و رسانه‌ها را درگیر خود کرد. اما در این بین هیچ نهادی اعلام نکرده که از میان بیش از ۱۲۰ هزار پزشک، چند مورد خطای پزشکی به نامشان ثبت شده است .بر اساس آخرین آماری که رئیس کل سازمان نظام پزشکی از تعداد پزشکان کشور اعلام کرده بود، در حال حاضر باید بیش از ۱۲۰ هزار پزشک در کشور مشغول به کار باشند. این افراد در طول دوران طبابت خود ممکن است اشتباهاتی داشته باشند. افرادی که مدعی قصور پزشکی در پرونده خود یا نزدیکانشان هستند، باید شکایت خود را در دادسرای جرایم پزشکی ثبت کنند. در آنجا با توجه به نوع شکایت و تشخیص مقام قضائی پرونده به یکی از دو سازمان پزشکی قانونی یا نظام پزشکی ارجاع می‌شود و پس از بررسی‌های لازم حکم نهایی صادر می‌شود. حدود نیمی از این پرونده‌ها به پزشکی قانونی و نیمی دیگر نیز به سازمان نظام پزشکی ارجاع می‌شود و عمده پرونده‌هایی ارجاعی به نظام پزشکی، شامل موارد جزئی‌تر می‌شود و حکم مشخصی برای تقسیم پرونده‌ها بین پزشکی قانونی و نظام‌پزشکی وجود ندارد. سال گذشته ۷۳۸۱ مورد پرونده قصور پزشکی از سوی دادسرای جرائم پزشکی به این سازمان ارجاع شده که ۴۳۵۸ مورد آن منجر به تبرئه و ۳۰۲۳ مورد نیز با محکومیت پزشک خاطی همراه بوده است. به عبارتی دیگر تنها ۹۵/۴۰ درصد از شکایت‌های مربوط به قصور پزشکی در پزشکی قانونی به محکومیت منجر شده و مابقی با تبرئه پزشک به اتمام رسیده است. همچنین از جمع ۷۳۸۱ شکایتی که در سال گذشته به پزشکی قانونی ارجاع شده، ۱۰۹ مورد آن مربوط به گروه‌های غیرپزشکی بوده که از این تعداد ۷۳ مورد محکوم و ۳۶ مورد تبرئه شده‌اند. بنابراین می‌توان گفت که در سال گذشته روزانه حدود هشت مورد قصور پزشکی از سوی پزشکی قانونی به تایید رسیده است.

بیشترین شکایت و محکومیت

بررسی آمار پرونده‌های رسیدگی شده به قصور پزشکی در پزشکی قانونی نشان می‌دهد که در سال ۹۴، جراحی زنان و زایمان و نازایی با۹۴۳ مورد پرونده ارجاعی به پزشکی قانونی، در صدر شکایات قرار داشته و البته از این تعداد ۶۳۱ مورد با حکم تبرئه و ۳۱۲ مورد با محکومیت روبه‌رو شده‌اند. همچنین در پزشکی قانونی به خطاهای پزشکی «ماما» ها هم جدای از تخلفات جراحی زنان و زایمان و نازایی رسیدگی شده که آمار آن عبارت است از ثبت ۲۱۰ مورد شکایت با صدور محکومیت برای ۸۵ مورد. پس از جراحی زنان و زایمان، جراحی عمومی، جراحی ارتوپدی، دندانپزشکی و پزشکی عمومی به ترتیب با ۶۳۱، ۶۰۴، ۵۴۲ و ۳۶۶ مورد شکایت در رتبه‌های بعدی قرار دارند که البته از مجموع این شکایات به ترتیب در ۲۹۷، ۱۷۸، ۳۰۷ و ۱۴۵ مورد حکم محکومیت صادر شده است. در مقابل نیز روماتولوژی با ثبت پنج مورد شکایت و تبرئه هر پنج مورد کمترین شکایت و قصور پزشکی را به خود اختصاص داده و پس از آن هم تخصص‌هایی مانند داخلی کلیه، پزشکی قانونی، داروسازی و غدد به ترتیب با شش، هشت، ۹ و ۹ مورد شکایت در رتبه‌های بعدی قرار دارند که از این تعداد نیز به ترتیب سه، دو،پنج و سه مورد به محکومیت متخلفان منجر شده است.

روند افزایشی شکایات از قصور پزشکی  

بررسی آمار شکایت‌های ارائه‌شده نشان می‌دهد که از سال ۹۱ تا سال ۹۴ این روند همواره در حال افزایش بوده است، به طوری که تعداد شکایت‌ها و موارد محکومیت به ترتیب از ۴۷۱۴ مورد شکایت و ۲۰۵۱ مورد محکومیت در سال ۹۱ به ۵۱۴۸ مورد شکایت و ۲۲۲۳ مورد محکومیت در سال ۹۲، ۶۸۳۸ مورد شکایت و ۲۷۶۰ مورد محکومیت در سال ۹۳ و ۷۳۸۱ مورد شکایت و ۳۰۲۳ مورد محکومیت در سال ۹۴ رسیده است. به گزارش ایسنا، به عبارتی دیگر می‌توان گفت که تعداد شکایت‌های ارجاعی به پزشکی قانونی در سال ۹۲ نسبت به ۹۱ افزایشی ۲۵/۸ درصدی، در سال ۹۳ نسبت به ۹۲ افزایشی ۷/۲۴ درصدی و در سال ۹۴ نسبت به ۹۳ افزایشی ۳۵/۷ درصدی داشته است.