آب قاچاق

تدبیر24:  فریبا نهاوندی-  در روز هایی که اخبار امیدوار کننده‌ای درباره کشف کالاهای قاچاق در گمرکات ایران روی خروجی خبرگزاری‌ها قرار می‌گیرند، انتشار اخبار ناخوشایند از ادامه یافتن قاچاق، آن هم قاچاق محصولاتی که واردات آن به ایران به هیچ وجه ضرورت ندارد، ادامه دارد. هفته گذشته خبری روی خروجی خبرگزاری‌ها قرار گرفت که مبتنی بر آن بزرگ‌ترین محموله قاچاق پس از انقلاب در استان هرمزگان کشف شد. بلافاصله بعد از انتشار این خبر عنوان شد که این کشفیات بزرگ به دلیل اجرای طرح سامانه گمرکی انجام شده است، کما اینکه چند روز قبل از آن نیز یک محموله بزرگ مواد مخدر در گمرک کشف شده بود. با وجود این، همزمان اخباری درباره ادامه ورود کالاهای قاچاق به کشور مخابره شد که بخش قابل توجهی از آن مربوط به قاچاق میوه بود. روز گذشته یک خبر قابل توجه با این عنوان روی خروجی خبرگزاری‌ها قرار گرفت: «آب‌ آشامیدنی قاچاق هم آمد.» همزمان، ایسنا گزارشی درباره واردات سه ماهه لوازم آرایشی به ایران منتشر کرد که بر اساس آن ۷۶میلیارد تومان واردات در سه ماه در این زمینه انجام گرفته است. این در حالی است که برآورد‌ها نشان می‌دهد ۹۰ درصد لوازم آرایشی موجود در بازار قاچاق است.

آب آشامیدنی قاچاق

اگر پیگیر اخبار قاچاق بوده باشید حتما در سال‌های اخیر به مواردی برخورده‌اید که هر عقل سلیمی را متحیر می‌کند. یکی از تازه ترین این موارد مربوط به قاچاق آب آشامیدنی به ایران و فروش هر بطری آن به قیمت ۷۰ هزار تومان است! ایسنا روز گذشته در گزارشی نوشت: آب‌های بسته‌بندی وارداتی در بازار داخلی که بدون مجوز عرضه می‌شوند به خودی خود بحث‌برانگیز هستند، اما این موضوع وقتی عجیب‌تر می‌شود که این آب‌های بسته‌بندی آشامیدنی که باید گفت به صورت قاچاق وارد شده‌اند و تا ۷۰ هزار تومان به فروش می‌رسند، سلامت‌ و بهداشت جامعه را به مخاطره می‌اندازند که در این میان جای سازمان‌های استاندارد، غذا و دارو و همچنین ستاد مبازره با قاچاق کالا برای جمع‌آوری و برخورد با متخلفان خالی است. در حالی که به اذعان رئیس انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان آب‌های معدنی و آشامیدنی از حدود ۱۴۰ تولیدکننده آب بسته‌بندی داخلی ۱۱۰ تولیدکننده کمتر از ظرفیت خود تولید می‌کنند، در گوشه و کنار فروشگاه‌های نسبتا لوکس و برخی رستوران‌ها و کافه‌ها، آب‌های معدنی و آشامیدنی با برندهای خارجی که ورودشان در گمرک جمهوری اسلامی ایران ثبت نشده، مشاهده می‌شود.با وجود تاکید فرهاد بشارت، رئیس انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان آب‌های آشامیدنی مبنی بر مجوز نداشتن واردات آب‌های آشامیدنی و معدنی و همچنین آمار رسمی گمرک جمهوری اسلامی ایران که هیچ گونه واردات آب آشامیدنی و بسته‌بندی ثبت نشده است، بر اساس مشاهدات محصولات بازار و فروش در فضای مجازی، آب بسته‌بندی برخی برندهای خارجی در ایران به صورت فروشگاهی یا اینترنتی به عنوان یک برند لوکس عرضه می‌شود. از سوی دیگر بر اساس تحقیقات انجام شده، قیمت فروش آب آشامیدنی بسته‌بندی یکی از این برندها در ایران حداقل دو برابر قیمت واقعی‌اش است، به طوری که هر بطری ۳۷۵ میلی لیتری آب آشامیدنی در حالی ۳۰ هزار تومان در فروشگاه‌ها و رستوران‌های نه چندان لوکس و سایت‌های اینترنتی به فروش می‌رسد که قیمت آن بیش از پنج دلار (حدود ۱۷ هزار تومان) است و بر اساس توضیحاتی که درباره این محصول گفته شده، علت قیمت بالای آن، طراحی خاص بسته‌بندی است و ۳۰ درصد از قیمت آن هم به عنوان سود شرکت لحاظ می‌شود. البته برخی از محصولات دیگر این برند که آب آشامیدنی محسوب می‌شود با مخلوط قطعات میوه تا ۷۰ هزار تومان به فروش می‌رسد! بر اساس تخمین‌هایی که از طریق انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان آب‌های معدنی و آشامیدنی اعلام شده، میزان تولید داخلی آب بسته بندی آشامیدنی در سال گذشته حدود یک میلیارد لیتر بوده و در حال حاضر نیز این صنعت جزو معدود صنایعی است که توانسته تقریبا تمام شرکت های بزرگ جهانی فعال را برای سرمایه‌گذاری در ایران جذب کند. شرکت‌هایی همچون دنون، پپسی، کوکا و نستله با سرمایه‌گذاری و تولید در ایران اقدام به تولید برندهایی همچون دماوند، آکوافینا، دسنی و نسله پیوری لایف می‌کنند که به صورت قانونی در ایران به فروش می‌رسد و بر اساس برآوردها کل صنعت آب بسته بندی در سال گذشته حدود ۱۰ میلیون دلار صادرات داشته است. در مجموع با احتساب تولید داخلی و سرمایه‌گذاری‌های شرکت های بزرگ در این صنعت، نمی‌توان توجیه مناسبی برای واردات آب‌های بسته بندی آن هم بدون مجوز که سلامت و بهداشت آن را زیر سوال می‌برد، پیدا کرد.

۷۶میلیارد تومان واردات رسمی لوازم آرایشی

در میان محصولات قاچاقی که به کشور می‌آیند یکی از پر بحث‌ترین موارد مربوط به لوازم آرایشی بوده است. در حالی که سالانه حدود دو میلیارد دلار لوازم آرایشی، خوراکی و بهداشتی به صورت قاچاق وارد کشور می‌شود، هیچ نظارتی بر سلامت این کالاها وجود ندارد. سال گذشته سلیمان علیزاده، مقام مسئول در وزارت صنعت، معدن و تجارت عنوان کرد: «متاسفانه ۹۰ درصد لوازم آرایشی و بهداشتی موجود در بازار قاچاق و غیرمجاز است.» در همین حال آمار‌هایی که به تازگی منتشر شده است نشان می دهد در سه ماهه نخست سال جاری دو هزار تن معادل ۷۶ میلیارد تومان انواع لوازم آرایشی و بهداشتی از مبادی گمرکی به ایران وارد شده است. بر اساس اطلاعات گمرک ایران در سه ماه نخست امسال واردات انواع پودرهای آرایشی معادل ۳۷ تن به ارزش یک میلیارد و ۳۵۰ میلیون تومان بوده است. در این سه ماه معادل ۱۶ تن به ارزش یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون فرآورده‌های رژ لب به ایران وارد شده است. آنطور که اطلاعات گمرگ نشان می دهد اسپانیا و امارات متحده عربی به ترتیب معادل ۸۱ تن به ارزش دو میلیارد تومان و ۵۱۲ تن به ارزش ۲۶ میلیارد تومان لوازم آرایشی به ایران وارد کرده‌اند.