همه چیز در باره سفر های استانی دولت تدبیر و امید

تدبیر24 : در دولت‌های احمدی‌نژاد شاهد پدیده‌هایی نو بودیم. برخی معتقدند که دولت‌های نهم و دهم، مملو از تصمیمات تابوشکن و متفاوت بودند. یکی از این پدیده‌هایی که دولت‌های احمدی‌نژاد به جامعه نشان داد، سفرهای استانی به شکل جدید بود. احمدی‌نژاد در طول دوران ریاست خود بر قوه مجریه، کل کشور را نزدیک به 4 بار گشت و هر چند وقت یکبار هیات دولت را به یک منطقه از کشور برد و حتی جلسات هیات دولت را نیز همان جا برگزار کرد؛ جلساتی که آنقدر تعداد مصوبات آن زیاد بود که به «جلسات موشکی» معروف شده بودند به نحوی که بعضا اعلام می‌شد یک جلسه هیات دولت، چند صد مصوبه داشته است و منطقا هر مصوبه در عرض چند ثانیه مصوب شده بود! سفرهای استانی احمدی‌نژاد همچنین موافقان و مخالفان خود را داشت. موافقان این پدیده معتقد بودند سرکشی مستقیم رئیس‌جمهور به نقاط کشور برکاتی دارد و از تصمیمات خلق الساعه رئیس‌جمهور در خلال سخنرانی خود در شهرستان‌ها و روستاهای کشور به این نحو دفاع می‌کردند. مخالفان نیز معتقد بودند کار رئیس‌جمهور سرکشی مستقیم به روستاهای کشور نیست و وی باید ساختار مدیریتی را طوری طراحی کند که احتیاج به صرف هزینه‌های هنگفت برای چرخاندن دولت در کشور وسیعی چون ایران نباشد. احمدی‌نژاد هدف سفرهای استانی را گره گشایی از زندگی مردم می‌دانست و محمدرضا رحیمی، معاون اول وی نیز سفرهای استانی را موجب تحولی بزرگ در کشور معرفی می‌کرد. در دور اول سفرهای استانی 2میلیون و ۲۰۰ هزار نامه برای دریافت کمک‌های نقدی توسط دولت دریافت شد. دولت نیز ۲۵۰میلیارد تومان اعتبار برای رسیدگی و پاسخگویی به این نامه‌ها در نظر گرفت.

تاکید بر نامشخص بودن نخستین مقصد

اما روز گذشته باز هم این مساله خبرساز شد. محمد شریعتمداری، معاون اجرایی رئیس‌جمهور، در اظهار نظری کوتاه درباره مقصد اولین سفر استانی رئیس دولت تدبیر و امید گفت: هنوز این موضوع مشخص نشده است. البته وی در مورد برخی حرف و حدیث‌ها که حکایت از سفر رئیس‌جمهور به مشهد داشت، توضیح داد: دولت در حال بررسی است و هنوز مشخص نیست که مقصد اولین سفر استانی مشهد باشد.

دریافت نامه وقتی مردم دنبال خودرو می‌دوند، صحیح نیست

شریعتمداری چند روز پیش گفته بود كه به طور قطع سفرهای استانی در دولت تدبیر و امید با اهداف و نگرش جدید انجام خواهد شد و تفاوت‌هایی از لحاظ محتوایی و شكلی با گذشته دارد. وی ایجاد رابطه منطقی‌تر بین مردم و مسئولان اجرایی را از جمله ویژگی‌های سفرهای استانی در دولت یازدهم دانسته و اظهار کرده بود: در ادامه اقدامات دولت‌های پیشین از زمان پیروزی انقلاب اسلامی تاكنون، دولت تدبیر و امید، رویه جدیدی را در سفرها اعمال خواهد كرد كه امیدواریم این رویه برای پیشرفت كشور و حل مشكلات مردم كاربردی‌تر از گذشته باشد. وی با انتقاد از برخی روش‌ها كه به ایجاد زحمت برای مردم خوب و نجیب كشور در برخی سفرهای استانی دولت‌های قبل منجر می‌شد، گفته بود: نحوه ارتباط با مردم در شهرستان‌ها، چگونگی حضور در میان آنها، بررسی مسائل و تصمیم‌گیری در این موارد به طور قطع با گذشته متفاوت خواهد بود. معاون اجرایی رئیس‌جمهوری، هر نوع استفاده ابزاری از مردم شریف شهرها و روستاها در هنگام سفرهای استانی و برخی شیوه‌های نامتناسب با كرامت و شأن مردم از جمله دریافت نامه‌های مردم در حالی كه به‌دنبال خودروها در حال دویدن هستند، ایجاد زحمت در زمان ورود و حركت خودروهای مسئولان كشوری برای اطلاع از مشكلات آنها و نوع رسیدگی به درخواست‌های منطقی اهالی مناطق را رد كرده و گفته بود: شناسایی مسائل و مشكلات و ارتباط با مردم نقاط مختلف كشور راه‌های مطلوب‌تر و مناسب‌تری دارد كه بدون ایجاد دغدغه و ایجاد زحمت برای آنها نیز حاصل خواهد شد. شریعتمداری، هدف تلاش همه مسئولان چه در اغلب دولت‌های گذشته و چه در دولت فعلی را حل مشكلات مردم و نزدیك كردن مسئولان و مردم به یكدیگر دانست و اظهار کرد: همه تلاشمان تحقق موارد ذكر شده است اما روش‌ها متفاوت خواهد بود. معاون اجرایی رئیس‌جمهوری با بیان اینكه از سفرهای استانی چند برداشت مختلف صورت می‌گیرد، گفته بود: برداشت خوب و منطقی از سفرهای استانی، دیدار مسئولان با مردم از نزدیك و تلاش در ایجاد همبستگی و یكپارچگی ملی است اما برداشت بدی كه ممكن است در ذهن متبادر شود، ناكارآمدی ادارات دولتی در استان‌هاست كه این امر موجبات تضعیف سازمان‌ها و ادارات منطقه‌ای را فراهم آورده و آنها را از ارائه خدمات مطلوب‌تر و انگیزه مناسب برای ارائه آن تهی می‌سازد.

تغییر نام «سفر استانی» به «پویش و پایش استانی»

رئیس دفتر رئیس‌جمهور نیز در این رابطه توضیحاتی ارائه کرد. وی با اشاره به اهمیت معاونت هماهنگی و پیگیری نهاد ریاست‌جمهوری گفت: رشد درون‌زا یعنی استعدادهای استانی را بشناسیم و وسایلی فراهم کنیم برای رشد درون‌زای استان‌ها و حیف است اسم این برنامه‌ها را سفرهای استانی بگذاریم چون استان‌ها با یک سفر یا چند سفر شکوفا نمی‌شوند و اسم این برنامه را باید برنامه پایش و پویش استان‌ها بگذاریم. محمد نهاوندیان با تاکید بر این‌که باید برای پویایی درونی استان‌ها برنامه‌ریزی کنیم افزود: وظیفه جدید معاونت هماهنگی و پیگیری، برنامه‌ریزی برای پویایی درونی استان‌هاست، چون استان‌های مختلف احکام مختلفی برای توسعه درون‌زا نیاز دارند. همچنین مرتضی بانک، معاون کل سرپرست نهاد ریاست‌جمهوری نیز با بیان اینکه «رئیس‌جمهور در دوره چهار ساله به همه استان‌ها سفر خواهند کرد»، تصریح کرد: سازوکار سفرهای استانی دولت یازدهم متمایز با سفرهای قبلی خواهد بود و در راستای برنامه‌های جدید رئیس‌جمهور این سفرها انجام می‌شود. وی با اشاره به اینکه «سفرهای استانی جزو برنامه‌های همه دولت‌های گذشته با رویکردهای مختلف بوده است»، اظهار کرد: سفرها در دولت یازدهم بر اساس برنامه‌های رئیس‌جمهور و برای دستیابی به منافع ملی کشور برگزار خواهد شد و برنامه‌ریزی‌های ما بر این اساس است که در دوره سه و نیم ساله سفرهای استانی به تمام استان‌ها و برخی شهرستان‌ها انجام شود. معاون کل سرپرست نهاد ریاست‌جمهوری همچنین با بیان اینکه «حوزه معاونت هماهنگی و پیگیری از دیگر بخش‌های مهم نهاد ریاست‌جمهوری است که مسئولیت مهم سفرهای استانی را نیز به عهده دارد» خاطرنشان کرد:‌ متأسفانه در این بخش به دلیل محدودیت امکانات و اعتبارات بخش مهمی از برنامه‌های سفر استانی قبلی اجرایی نشده است. مهم این است که بتوانیم با برنامه‌ریزی مناسب و در نظر گرفتن شرایط موجود، مطالبات مردم را اجرایی کنیم و آنچه را در گذشته پیش‌بینی شده است به طور منطقی اجرایی یا تعریف کنیم یا در طول زمان برای آن برنامه‌ریزی کنیم و برنامه‌هایمان بر این اساس باشد که هرچقدر امکانات داریم، طرح ارائه کنیم. به نظر می‌رسد با توجه به رویکرد اعتدالی و مشی اصلاح تدریجی که دولت حسن روحانی از آغاز در پیش گرفته است، حتی اگر دولت نگاه متفاوتی به مسائل داشته باشد اما تغییر ناگهانی در روندهای گذشته را نمی‌پذیرد. پرداخت نقدی یارانه‌ها که مورد انتقادات بسیار است نیز از جمله اموری بود که در دولت جدید ادامه داده شد و به نظر می‌رسد، انجام سفرهای استانی نیز به همین سرنوشت مبتلا شود و هرچند با کیفیتی متفاوت و با تعدادی کمتر، اما توسط حسن روحانی نیز اجرا شود. در این بین انتظار می‌رود که دولت تدبیر و امید، مدبرانه تغییراتی را در روش‌های گذشته ایجاد کند و با کاهش ایرادات و هزینه‌ها و طراحی سازوکاری برای دریافت برون‌داد و خروجی بیشتر از سفرهای استانی، این اقدام را با هزینه کمتر و فایده بیشتر انجام دهد. حال باید دید که حسن روحانی چگونه و از چه زمانی سفرهای استانی خود را آغاز خواهد کرد.