اسحاق جهانگیری؛مردی که باید از نو شناخت

تدبیر24»فرزانه آئینی : از همان مناظره اول که آمد و قاطعانه به ادعاهای محمدباقر قالیباف و ابراهیم رئیسی پاسخ داد، محبوب شد؛ آن‌قدر که همه از او به‌عنوان برنده مناظره یاد می‌کردند. حالا اما با محبوبیت مردمی که به دست آورده، می‌خواهد به سود حسن روحانی با صحنه رقابت‌های انتخاباتی خداحافظی کند. خداحافظی‌ای که قطعا محبوبیتش را دوچندان خواهد کرد. 

بهانه: پایان مأموریت

مأموریتش برای معرفی‌کردن دستاوردهای دولت یازدهم را به نحو احسن انجام داده و حالا زمانش رسیده همان‌طور که وعده داده بود، به ‌نفع حسن روحانی از عرصه رقابت‌های انتخاباتی کناره‌گیری کند. از همان روزی هم که برای حضور در رقابت‌های دوازدهمین دوره ریاست‌جمهوری ثبت‌نام کرد، قرار بر همین بود که بیاید و دوشادوش روحانی از مسیری که دولت یازدهم طی کرده، بگوید. همراه روحانی باشد تا نقدها و تخریب‌های رقبایش بی‌جواب نماند. آمد تا اهرمی باشد برای مجاب‌کردن مردم به پذیرش دشواری‌‌های بی‌سابقه‌ای که سد راه دولت روحانی بوده‌اند. حالا که دیگر نفس تبلیغات انتخاباتی به شماره افتاده و وقت کناره‌گیری و پایان مأموریتش یعنی انصراف به‌ نفع حسن روحانی فرا رسیده است. 

شناسنامه: صادره از سیرجان

اسم کاملش اسحاق جهانگیری‌کوه‌شاهی است و فرزند حسن. او بیستم دی ماه سال ٣٦ در کوه‌شاه در شمال شرق هرمزگان و از توابع سیرجان به دنیا آمد. ١٩ساله بود که در رشته فیزیک دانشگاه کرمان پذیرفته شد و بعد هم برای ادامه تحصیل در کارشناسی ارشد مهندسی صنایع به دانشگاه صنعتی شریف آمد و دکترای مدیریت صنعتی‌اش را از دانشگاه آزاد اسلامی گرفت.

-سال ٥٨ وقتی ٢٢ساله بود با  دختر عمویش ازدواج کرد، منیژه جهانگیری کارشناس ارشد پرستاری است . از زندگی خانوادگی آنها خبری در دست نیست؛ جز اینکه چهار فرزند به نام ها حسین، حسام،فائزه و هدی دارد و صاحب یک  نوه به اسم پارساست.

به جز این اطلاعات و چند عکسی  که از همراهی او و همسرش در فضای مجازی دست به دست شده‌اند و خبر‌های جسته‌وگریخته‌ای که از حضور برادرش مهدی که در اتاق بازرگانی و بانک گردشگری دلالت می کند خبر رسمی در دست نیست.

در همه فراز های زندگی جهانگیری به  نظر می رسد  سال ٥٩ برایش سال تلخی بود، چرا که او دو برادرش را در جبهه‌های جنگ با عراق  در فاصله زمانی کوتاهی از دست داد.

کارنامه: مدیر مقبول

٢١ساله بود که انقلاب شد، چند ماه بعد از پیروزی انقلاب هم در جهاد سازندگی بم سمت گرفت، اولین سمت او برایش خوش‌یمن بود. او چند ماه بعد به‌عنوان مسئول جهاد سازندگی به جیرفت رفت و تا سال ٦١ در این سمت بود تا اینکه عضو شورای مرکزی استان کرمان شد. سال ٦٣ پایان حضور او در سازمان جهاد کشاورزی بود. او با شرکت در دومین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی راهی پارلمان شد. 

او دو دوره- ادوار دوم و سوم - نماینده جیرفت در مجلس بود. شاخص‌ترین مواضعش به پنجم آبان سال٦٤ برمی‌گردد که در نطقی صریح از کابینه نخست‌وزیر امام دفاع کرد. او در حمایت از کابینه پیشنهادی نخست‌وزیر آن‌چنان تمام‌قد ایستاد که تا امروز همچنان به‌عنوان مدافع آن کابینه شناخته می‌شود. 

او نماینده جیرفت بود و شعار توسعه و اعتدال کلیدواژه همه نقد‌ها و مواضعش بود تا اینکه سال ٧١ زمانی که غلامحسین کرباسچی برای شهرداری تهران در دولت هاشمی‌رفسنجانی به پایتخت فراخوانده شد، دولت سازندگی حکم استانداری اصفهان را به نامش زد، او به اصفهان رفت و به جای کرباسچی بر کرسی استانداری نشست و اولین گام‌های مدیریت اجرائی را با شعاری که سودایش را داشت، برداشت. 

 سه سال بعد هم - بهار سال ٧٤- با چهره‌های نزدیک به دولت سازندگی همگام شد و همراه با ١٦ نفر از اعضای کابینه هاشمی از جمله حسین مرعشی، علی هاشمی، فائزه هاشمی، محسن نوربخش، عطاالله مهاجرانی، مصطفی هاشمی‌طبا و... حزب کارگزاران سازندگی را تأسیس کردند. حزبی که انشعابی از جناح راست آن روزها بود و البته دولت‌ساخته‌اش می‌خواندند. 

او بیش از پنج سال استاندار اصفهان بود. دوم خرداد که فرا رسید و دولت اصلاحات مستقر شد، جهانگیری به‌عنوان وزیر معادن و فلزات به مجلس معرفی شد و رأی اعتماد درخورتوجهی هم گرفت. او بعد از ادغام وزارت صنایع و وزارت معادن و فلزات، به‌عنوان وزیر صنایع و معادن انتخاب شد. 

نفس‌های دولت هشتم که به شماره افتاد، او رفت‌وآمد‌هایش به ستاد‌های انتخابی کارگزارانی‌ها برای حمایت از کاندیداتوری آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی بیشتر شد. 

او که یار نزدیک هاشمی بود، همگام کارگزارانی‌ها در انتخابات ٨٤ حاضر شد. محمود احمدی‌نژاد اما کارگزارانی‌ها را شکست داد و دو دوره بر مسند ریاست‌جمهوری نشست. 

خودش می‌گوید در تمام آن هشت سال نه با سیاست قهر کرد و نه خانه‌نشین شد، نشست و اصولی و علمی برای توسعه ایران برنامه نوشت. او آن روزها به عضویت هیئت علمی سازمان مدیریت صنعتی و سپس رئیس هیئت امنای بنیاد صنعت و توسعه (NGO) درآمد و تا سال ٩٢ هم در این سمت ماند. هم‌زمان با این سمت او از سال ٨٤ یعنی پس از پایان دوران وزارتش به عضویت بنیاد باران که آن روزها تازه از سوی جمعی از وزرا و استانداران دولت اصلاحات پا گرفته بود، درآمد. تقویت زمینه‌های رشد فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی و بالابردن سطح دانش و فناوری جامعه از جمله شعارها و هدف‌های مشترک تشکیل این بنیاد بود. به‌این‌ترتیب جهانگیری که در دولت کارگزارانی‌ها محبوب بود، در دولت اصلاحات هم صاحب جایگاه شد. 

او در انتخابات دهمین دوره ریاست‌جمهوری نیز همراه با دیگر چهره‌های کارگزارانی به حمایت از نخست‌وزیر امام برخاست و عضو فعال ستاد‌ها بود. پس از این انتخابات و حواشی آن و حوادث سال ٨٨ جهانگیری جزء معدود چهره‌های کارگزارانی بود که نه بازداشت شد و نه حبس. 

باوجود جدایی آن روزهای اصلاح‌طلبان از بزرگان جناح راست، اسحاق جهانگیری حلقه وصل این جریان با آنان ماند و در رکاب آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی برای جدانشدن این نقطه وصل تلاش کرد. 

نکته ویژه رزومه کاری و سیاسی جهانگیری این است که او جزء معدود سیاست‌مداران اصلاح‌طلبی است که همواره نظر و نگاه مثبت مقام معظم رهبری را همراه خود دارد و به‌واسطه همین نگاه مثبت هم به خوبی توانسته در این میدان نقش‌آفرینی کند. آنچنان که در بحبوحه جدل‌های سیاسی آن روزها وقتی پدر جهانگیری در تیرماه سال ٨٩ درگذشت‌، مقام معظم رهبری برای او پیام تسلیتی صادر کردند. 

در همان سال هم بود که او در حکمی از سوی مقام معظم رهبری به ریاست ستاد مبارزه با مفاسد اقتصادی منصوب شد؛ حکمی که جهانگیری با استناد به آن بر پاک‌بودن کارنامه اقتصادی و سیاسی‌اش صحه می‌گذارد و می‌گوید کوچک‌ترین تخلف اقتصادی‌ای ندارد. 

شاید به‌واسطه نزدیکی او به رهبری بود که با فرارسیدن یازدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری، اصلاح‌طلبان بر سر او برای رفتن به میدان انتخابات اتفاق‌نظر داشتند و در محافل غیررسمی برای کاندیداتوری او رایزنی می‌کردند. 

رایزنی‌ها برای کاندیداتوری او و ورود به عرصه رقابت‌ها هرروز جدی‌تر می‌شد تا اینکه آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی عزم کاندیداتوری کرد. با اعلام ورود هاشمی‌رفسنجانی، جهانگیری بدون تعلل به سمت او شتافت و رئیس ستاد انتخاباتی سردار سازندگی شد. 

هرچند با ردصلاحیت هاشمی‌رفسنجانی در آن انتخابات، باز هم نام اسحاق به میان آمد، اما تاکتیک انتخاباتی اصلاح‌طلبان و اعتدال‌گرایان به‌گونه‌ای دیگر رقم خورد و حسن روحانی مورد توافق دو جریان قرار گرفت. 

روحانی که رئیس‌جمهور شد، برگزیدن اسحاق جهانگیری به معاونت‌اولی ریاست‌جمهوری که هم محبوب کارگزارانی‌ها بود و هم مورد وثوق اصلاح‌طلبان، خبری بود که هم کام اصلاح‌طلبان را شیرین کرد و هوادارانشان را راضی. 

او مرد سیاست‌مدار و اقتصاددان کابینه روحانی است، هوش و حافظه مستند او در قریب‌به‌اتفاق موضوعات سیاسی- اقتصادی همواره مددرسان کابینه یازدهم بوده؛ کابینه‌ای که وارث بداخلاقی‌ها و خرابی‌های هشت سال ریاست‌جمهوری احمدی‌نژاد بود؛ کابینه‌ای که در آن کاسبان تحریم‌ها و دلواپسان برجام هر روز برایش مانع‌تراشی می‌کردند. 

فصل رقابت‌های دوازدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری که رسید، او تنها گزینه‌ای بود که برای همراه‌شدن با حسن روحانی در کارزار رقابت‌های انتخاباتی مهر تأیید حسن روحانی را گرفت و به‌عنوان کاندیدای پوششی راهی رقابت‌ها شد. او به میدان آمد تا همراه و همگام روحانی از مشکلاتی بگوید که در مسیر دولت یازدهم قرار داشته و از تلاش‌های دولت برای اجرای وعده‌هایش بگوید. او همراه روحانی شد تا دستاوردهای کابینه یازدهم در پی هجمه‌ها و تبلیغات منفی رقبای اصولگرا به حاشیه رانده نشود و مردم در جریان اموری قرار بگیرند که تا پیش از آن دولت در طرحشان دست و زبانش بسته بود. 

حالا که او به نفع روحانی کنار می‌رود هم محبوب اصلاح‌طلبان است و اعتدالی‌ها و هم نگاه مثبت بزرگان اصولگرا را بیش از پیش با خود دارد. 

مواضع: 

 *  این‌بار انتخابات بین بد و بدتر نیست، بلکه بین راه و بیراهه است./ ایسنا، اردیبهشت ٩٦. 

*  همه اقوام با هم برادر هستند و هیچ قومی بر دیگری ارجحیت ندارد. عده‌ای دنبال برگشتن به گذشته هستند و وعده‌های بیجا می‌دهند. نباید گول وعده آنها را خورد./ ایلنا، اردیبهشت ٩٦. 

* در مناظره، همه از آزادی می‌گفتند. انگارنه‌انگار اینها بودند که مطبوعات را فله‌ای بستند./ ایسنا، اردیبهشت ٩٦. 

 * طرفدار مدیریت پله‌ای هستم نه آسانسوری./ تسنیم، اردیبهشت ٩٦. 

 *نظام بانکی در دولت قبل تبدیل شده بود به قلک دولت، رئیس‌جمهور در سفر استانی می‌گفت فلان‌میلیارد تومان از پول بانک پرداخت می‌کنم./ فارس، اسفند ٩٥. 

*  پیداست بابک زنجانی هنوز قدرت دارد و ایمیل‌هایی را که مسئول حقوقی وزارت نفت فرستاده، هک کرده است./ روزنامه شرق، اسفند ٩٥. 

*  اقتصاد ایران راهی جز این ندارد که بخش خصوصی میدان‌دار اصلی اقتصاد باشد/ مهر، بهمن ٩٥. 

*  دولت هم بارها گفته باید پشت‌پرده‌های زنجانی افشا شود. تا چه زمانی باید منتظر افشا باشیم./ روزنامه شرق، بهمن ٩٥. 

* نظرات مقام معظم رهبری، نظرات بسیار روشنی راجع‌به افراد و جریان اصلاح‌طلب است و استقبال خیلی خوبی انجام شد. من به سهم خودم سعی می‌کنم تا آنجا که امکان دارد، در ایجاد و برقراری این کانال ارتباطی تلاش کنم./ روزنامه شرق، بهمن ٩٥.