عید فطر؛ جشن عبودیت و رستگاری

تدبیر24»مطبوعات کشور به طور روزانه مهمترین و برجسته ترین رخدادهای داخلی و خارجی را پوشش می دهند. این در حالی است که بخش زیادی از خبرها، یادداشت ها، گزارش ها، گفت وگوها و ... به انعکاس شرایط اجتماعی و فرهنگی جامعه اختصاص می یابد؛ موضوعی که توجه ویژه به آن اهمیتی فزاینده دارد.

گروه اطلاع رسانی ایرنا؛ موضوع های یادشده را که انعکاس قابل توجهی در روزنامه های صبح یکشنبه چهارم تیر 1396 داشت؛ با هدف آگاهی بخشی و اطلاع رسانی بررسی کرده است.

**عید فطر و وداع با ماه ضیافت الهی
روزه داران در پایان یک ماه عبادت و بندگی با ضیافت الهی وداع می کنند و در جوار رحمت حق به سعادت ابدی و جاودان می رسند و پاداش صبر و اطاعت خویش را از خالق بی همتا می گیرند.

روزنامه «اعتماد» در یادداشتی به قلم علی اصغر شعردوست فعال فرهنگی با عنوان «عید فطر، بدرودی با رمضان از سرِ شناخت و آگاهی»، ‌نوشت: در طولانی‌ترین ایام سال یک ماه بر سفره رمضان از خوان آسمانی خداوند لقمه‌های راز برگرفتیم، در ماه صیام گرسنگی و تشنگی را تجربه کردن دهان و چشم و گوش و فکر را از شبهه‌ها بر حذر داشتن و پاکی را در همه اعضا و جوارح خویش جاری و ساری کردن و پاک شدن و به صفت پارسایان آراسته گردیدن عرصه و مجال می‌طلبد و حضرت حق این عرصه و مجال را در رمضان فراهم آورده است.

در ادامه این یادداشت می خوانیم: روزه، بازایستادن از بدی‌ها و گسترش نیکی‌هاست و سنت خداوند گسترش پاکی‌هاست. قبل از بعثت رسول بزرگ خداوند، خاتم پیامبران حضرت محمد مصطفی (ص) نیز، روزه در میان گذشتگانی که بر جاده شریعت انبیا گام می‌زدند وجود داشت. همچنان که کلام حضرت حق نیز بر این سخن ناطق است.

محسن غرویان استاد حوزه و دانشگاه در یادداشتی در روزنامه «آرمان»، نوشت: عید فطر به‌عنوان عیدی اجتماعی از مهم‌ترین جشن‌ها و اعیاد مسلمانان به شمار می‌رود. در مورد فلسفه این عید، نکاتی قابل تامل است. نخست اینکه انسان در ماه مبارک رمضان در حقیقت زندگی مجددی را تجربه می‌کند. البته این امر منوط به این است که انسان موفق به روزه‌داری حقیقی شود.

در ادامه این یادداشت آمده است: علت تاکید بر تولدی دوباره از این روست که انسان با پاک‌شدن از گناهان، گویی تولد جدیدی از نظر معنوی و روحی پیدا می‌کند و بر این اساس، ما همان‌طور که برای تولد یک فرزند شاد می‌شویم و جشن می‌گیریم، پایان ماه مبارک رمضان را از آن جهت که از گناهان پاک شده‌ایم، عید می‌دانیم و جشن می‌گیریم. نکته دوم این است که عید فطر از کلمه فطر به‌معنای فطرت و بازگشت به خویشتن گرفته شده است.

روزنامه «ایران» با درج یادداشتی به قلم اسماعیل علوی و با عنوان «فطر سرآغاز شکوفایی فطرت‌های خداجو» می نویسد: پس از یک ماه شرافت بندگی وانس والفت با شب‌ها وروزهای ماه مبارک رمضان، جان‌های روح یافته از فیض معنوی این ماه پربرکت آماده می‌شوند تا با تکیه بر مسند کامروایی از کرامت پاداش الهی برخوردار شده و در صبحدم فطر غرق در بهجت و صفا شوند.

در ادامه این یادداشت می خوانیم: جاذبه و مظاهر فریبنده حیات دنیایی از تعلقات و دلبستگی‌های عالم خاک زنگاری می‌سازند تا فطرت‌های پاک علقه خود با نفخه الهی رابه فراموشی سپرده و آدمی برای دستیابی به آرامش و راحت روح به دنبال مظاهر مادی باشد. ماه مبارک رمضان اما فرصتی فراهم می‌آورد تا انسان به فراخور ظرفیت ایمانی وتوجهات باطنی، مسکن مألوف را به یاد آورد و بازگشت به اصل و منزلگاه امن و عتیق را تمنا کند.

روزنامه «شرق» در سرمقاله ای با درج عنوان «عید فطر و ندای نفی خشونت» آورده است: در آستانه عیدی بزرگ و روزی بسیار بااحترام قرار داریم که هم پیامبر گرامی اسلام و هم رهبران اسلامی، خواستار توجه جدی جامعه به آن شده و اهمیت آن را بیان کرده‌اند. فطر از نگاه واژه‌شناسی با فطرت انسان، پیوند دارد و شب و روز این عید، تعالی روح، معنا، معنویت و فطرت را مدنظر قرار می‌دهد؛ «فطرت الله التی فطر الناس علیها».

محمدرضا نورالهیان رییس سابق سازمان حوزه‌ها و مدارس علمیه خارج از کشور در این سرمقاله می نویسد: در مناسک این روز، نکاتی وجود دارد که انسان حس می‌کند به صورت بسیار جدی نه به شکل ظاهری و صوری، تحول رفتاری برخاسته از ماه میهمانی خدا را مدنظر دارد. اردوی یک‌ماهه‌ای که اگر به تحول رفتاری نینجامد، یعنی شیوه رفتار روزه‌بگیران و برگزار‌کنندگان عید فطر تغییر نکرده باشد، اردوی مؤثری نبوده است. در آداب روز آخر ماه مبارک آمده است که با این ماه خداحافظی کنید.

روزنامه «اطلاعات» با انتشار گزارشی با عنوان «عید اولیای خدا» نوشت: ماه مبارک رمضان حقیقت و باطنی دارد که در قیامت ظهور می‌کند. ماه مبارک را امام سجاد(ع) عید اولیاءالله می‌داند. در صحیفه سجادیه دعایی است به نام «دعای وداع ماه مبارک رمضان».

در ادامه می خوانیم: این وداع برای کسی است که با ماه مبارک رمضان مأنوس بوده و ماه مبارک دوست او می‌باشد، والا آن که با این ماه نبوده، وداعی ندارد. انسان از دوستش یا با کسی که مدتی مأنوس بود، خداحافظی می‌کند. آن که اصلا نمی‌داند چه وقت ماه مبارک آمد و چه وقت سپری شد، چرا آمد و چرا سپری شد، وداعی ندارد؛ اما امام سجاد(ع) آخر ماه مبارک که شد، در حد یک ضجه این دعا را می‌خواند. در مقدمة این دعا، حضرت کلیات نعمت‌های الهی را می‌شمارد و اینکه بخشش‌های خدای سبحان ابتدایی است، نه از روی استحقاق.

**چالش کمبود آب و پیامدهای آن بر زندگی انسان
آب به عنوان یکی از اساسی ترین نیازهای زندگی و زیست بشر شناخته می شود. هیچ کشوری بدون دارا بودن ذخایر مطمئن آب نمی تواند ثبات اقتصادی، اجتماعی و سیاسی خود را حفظ کند. امروزه کمبود و آلودگی آب، زندگی میلیون ها انسان را به خصوص در کشورهای فقیر و بیابانی به شدت با خطر مواجه ساخته است.

روزنامه «ایران» با درج گزارشی با عنوان «سرریز 5 سد کردستان» می نویسد: امسال برای نخستین بار در 10 سال اخیر، 5 سد کردستان شامل «قشلاق»، «زریوار»،« گاوشان»،« آزاد» و «گاران» با وجود کاهش 29 درصدی بارش‌های سالانه، سرریز شده است.

در ادامه این مطلب به نقل از اقبال شانظری مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای کردستان آمده است: نبود برنامه‌ ریزی منسجم در گذشته در مبحث ورود به صنعت و صنایع وابسته به کشاورزی، توجه نکردن به افزایش بهره‌ وری آب در استان وهمچنین نداشتن توجه به بهبود وضعیت کیفی منابع آب ازدیگر چالش‌های این بخش است. واقع شدن دشت‌های وسیع مانند دشت «دهگلان» و «قروه» در بخش شرقی استان و قرار گرفتن منابع آبی در قسمت غربی استان و دشواری شرایط انتقال آب از دیگر مشکلات این بخش است.

روزنامه «شرق» در گزارشی با عنوان «هراز در ‌هزارتوی آلودگی»، نوشت: رودخانه هراز گسترده‌ترین، پرآب‌ترین و زیباترین رودخانه استان مازندران است که از دامنه‌های شمالی رشته‌کوه‌های البرز و قله دماوند در جنوب حوضه سرچشمه گرفته است. شاخه اصلی و سرچشمه رودخانه هراز، «رود لار» است که از به‌هم‌پیوستن سرشاخه‌های آب چهل‌بره، سیاه‌پلاس، الرم و دلیچای تشکیل شده و جهت جریان عمومی آن نیز از باختر به خاور است. کمی پایین‌تر از پلور نیز سرشاخه دیگری به نام لاسم به لار پیوسته و رود هراز را که به موازات جاده هراز با جهت عمومی جنوب به شمال تا شهر آمل و سپس دریای مازندران امتداد دارد، به وجود می‌آورد.

در ادامه این گزارش می خوانیم: مساحت حوضه آبریز هراز کمی بیش از ٤٨ هزار کیلومترمربع و طول آن ١٨٥ کیلومتر است و تنها ٣٠ کیلومتر انتهایی جلگه‌ای بوده و بقیه را مناطق کوهستانی تشکیل داده است. با توجه به بارندگی‌های خوب منطقه حوضه آبریز و وجود قلل مرتفع و بالاتر از سه هزار متر (قله دماوند با بلندای پنج‌هزارو ٦٧١ متر) در بخش‌های جنوبی آبریز، آبدهی رودخانه هراز خوب و دارای میانگین (میانگین ٤٥‌ساله) سالانه 1.1‌ میلیارد مترمکعب است که از این مقدار بخشی از طریق سد لار به تهران انتقال می‌یابد (حدود ١٥٠ ‌میلیون مترمکعب).

روزنامه «مردم سالاری» در گزارشی با عنوان «فروچاله‌های دریاچه ارژن بیشتر شد»‌، ‌آورده است: تعداد فروچاله‌های دریاچه ارژن این روزها بیشتر شده و به عدد شش رسیده است، در اطراف این محدوده نیز ترک‌هایی در زمین دیده می‌شود که باعث نگرانی کارشناسان شده است. منطقه حفاظت شده ارژن و پریشان در بخش جنوبی رشته کوههای زاگرس و در ۶۰ کیلومتری شیراز قرار دارد. بلندترین ارتفاعات این منطقه رویشگاه سرو کوهی است. از زمان خشک شدن این دریاچه دو فروچاله در بستر آن به وجود آمد که متاسفانه طی چند سال گذشته این فروچاله‌ها عمقشان بیشتر شده است.

در ادامه این گزارش آمده است: این فروچاله‌ها منجر به بلعیدن آب دریاچه شده و در دراز مدت می‌تواند تاثیرات زیادی داشته باشد. این دریاچه بر روی گسل فعال راستگرد قرار دارد که این موضوع نیز در تشدید فروچاله‌ها تاثیرگذار است. یکی از دلایل اصلی این امر و خشک شدن دریاچه دخالت انسان بوده زیرا با حفر چاه و کشاورزی اطراف دریاچه از ورود آب به داخل آن جلوگیری کرده که در نهایت منجر به خشک شدن آن شده است.

این روزنامه همچنین در مطلبی با عنوان «مردم آب شرب ندارند» به نقل از غلامرضا شریعتی استاندار خوزستان، می نویسد: وقتی برای بازدید به شادگان رفتم تنش آبی و خشکی در حال نابود کردن نخیلات بود و حتی مردم آب شرب نداشتند. دستگاه‌های مختلف باید به این نکته توجه داشته باشند اگر بنا باشد سیستم تولید و اداره جامع استان مدیریت شود؛ بناست شوراهای حاکمیتی آن را مدیریت کنند ولی اگر قرار باشد بخشی نگری شود و کسی کاری به اثرات آن در سایر بخش‌ها نداشته باشد آن وقت وضعیت نامتوازن و از هم گسیخته ای خواهیم داشت.

در ادامه این مطلب می خوانیم: اگر بناست، منابع آبی مدیریت و از رودخانه حفاظت شده و زمین حفظ شود؛ این شوراها باید اقدامات لازم را انجام دهند وگرنه اگر قرار باشد هرکسی هر کاری می‌خواهد انجام دهد که دیگر نتیجه ای حاصل نمی‌شود. تنش آبی در حوزه مارون و زهره داریم و بعد اعلام می‌کنیم که نخیلات شادگان اهمیت اصلی است ولی کسی نمی‌آید از انهار بالادستی جلوگیری کنند تا آب به اولویت اول برسد و باید من ورود پیدا کنم و فرماندار و دستگاه‌ها را تهدید کنم تا آب به این نخیلات برسد. واحدهای ستادی و معاونت‌های استانداری که کارشان نظارت است همیشه باید خودشان ورود پیدا کنند و کارهای اجرایی را انجام دهند و اینطور که هر دستگاهی کارها را به دیگری واگذار کند که کاری انجام نمی‌شود.

** اعتیاد؛ زمینه ساز آسیب های اجتماعی و فرهنگی
اعتیاد بیماری روحی، روانی، احساسی و جسمانی به شمار می رود که به عنوان یکی از مولفه های آسیب های اجتماعی، زندگی فردی و اجتماعی افراد را تحت تاثیر قرار می دهد. در گرایش به اعتیاد عوامل مختلفی چون مشکلات فردی، خانوادگی و اجتماعی شناسایی و مطرح شده‌اند.

روزنامه «ایران» در گزارشی با عنوان «از تریاک تا «الکل کانابیس»؛ تنها با یک بسته حجم اینترنت» می نویسد: پایین شهر به «الکل علفی» معروف است و در بالا شهر با اسم «وید الکلی» در کانال‌های تلگرامی و پیج‌های اینستاگرامی آنلاین خرید و فروش می‌شود. حالا اعتیاد به مواد مخدر از طریق نت ورک مارکتینگ‌ها (بازاریابی شبکه‌ای) و سفارش آنلاین راه جدیدی را بین مغازه‌های اینترنتی برای خود پیدا کرده است. تنها در اختیار داشتن تبلت، گوشی تلفن همراه، اینترنت و عضو شدن در تلگرام و اینستاگرام می‌تواند کاربر را سرخوش و از خود بی‌خود و البته راه را برای چند مصرفی شدن هموارتر کند.

در ادامه این گزارش می خوانیم: قدیم تنها ماده مخدری که وجود داشت همین تریاک از رده خارج بود حالا اما چرخه قاچاق هر روز خود را به روز می‌کند. همانطور که شرایط زندگی تغییر کرده؛ مردم اتومبیل‌های مدل بالا سوار می‌شوند، فیلم‌های تخیلی و مدرن می‌بینند ودر ساختمان‌های هوشمند زندگی می‌کنند، چرخه قاچاق هم همسو با این شرایط تغییر ماهیت داده است. با همه اینها همچنان این نگرش در کشور ما که هنوز معتاد به سبک قدیمی و سنتی مواد مخدر مصرف می‌کند وجود دارد اما با این منظر چه اتفاق شومی می‌افتد؟ حالا دیگر متولدین دهه 70 و 80 مثل ما فکر نمی‌کنند اینکه با یک سری برنامه آموزشی فرسایشی و دادن بروشور و پوستر به آنها به سبک 50 یا 60 سال پیش به جنگ با این چرخه قاچاق برویم، سخت در اشتباه هستیم.

روزنامه «ابتکار» در گزارشی با عنوان «سه میلیون نفر معتاد»، آورده است:‌ بعد از 5 سال مسئولی آمد و گفت: «تعداد معتادان در کشور افزایش پیدا کرد.» سال‌ها بود که تعداد معتادان در کشور ما روی عدد 1 میلیون و سیصد و پنجاه هزار نفر باقیمانده بود و حرکت نمی‌کرد. حتی بعد از اینکه جمعیت کشور از 75 میلیون نفر در سرشماری سال 90 به حدود 80 میلیون نفر در سال 95 رسید، تعداد معتادان افزایش یا کاهش نیافت! حال سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر از دو برابر شدن این آمار خبر می‌دهد؛ جمعیتی بالغ بر 2 میلیون و 808 هزار نفر!

در ادامه این گزارش می خوانیم: براساس اطلاعات موجود در سال 95 بالغ بر 3190 نفر به دلیل سوء مصرف مواد مخدر جان خود را از دست دادند که نسبت به سال 94 با رصد 6.2 درصدی مرگ و میر همراه بود. در ارتباط با مرگ و میر ناشی از مصدومیت‌های حاد در اثر مصرف مواد مخدر از 3190 نفر، 1882 نفر به دلیل مصمومیت حاد با مواد فوت کردند. در دهه اخیر دیگر تنها تریاک نبود که افراد را به سمت اعتیاد سوق می‌داد، بلکه با ورود مواد صنعتی و سنتی جدید به کشور حتی کاشت آن افزایش یافت. ماریجوآنا یکی از این مواد است که در سال های اخیر مصرف آن در میان جوانان بیشتر شد و براساس آمار اعلام شده مرگ و میر ناشی از مصرف روانگردان‌ها نیز با رشد 8.6 درصدی روبرو بوده است.

روزنامه «آفتاب یزد» با درج عنوان «کم شماری معتادان؟!»، نوشت: اینجا بورس پارچه و پرده است. خیابان مولوی، مورد پسندخانم‌هایی است که می‌خواهند خوش‌تیپ باشند و به قول خودشان در مهمانی‌ها بدرخشند. آن سوتر لوازم خانگی (بیشتر آشپزخانه) و لوازم شوینده می‌فروشند. مردی حدود 29-30 ساله که موهای کثیفش در چهره زیبا اما سیاه و کثیف ریخته، چهره‌ای که اعتیاد آن را در دستان خود گرفته، با کوله‌باری از زباله‌های بازیافتی بدون آن که به کسی توجه کند از پیاده رو رد می‌شود.

در ادامه این گزارش آمده است: سال 91 شیوع‌شناسی در مورد اعتیاد توسط دولت دهم صورت گرفت اما کسی از آمارهایی که جمع‌آوری شده بود مطلع نشد زیرا مهر محرمانه‌ روی این آمارها خورده بود تا در قفسه‌های ستاد مبارزه با موادمخدر خاک بخورد. اما با آمدن دولت یازدهم دو معضل اجتماعی (اعتیاد و طلاق) از محرمانه بودن درآمدند و بالاخره آمارها اعلام شد. آمار معتادان سراسر کشور طبق شیوع‌شناسی دولت دهم یک میلیون و 325 بود. آماری که اعتماد مردم را از بین برد. از آن پس آمارهای طلاق هر چند وقت یک‌بار اعلام می‌شد، این در حالی است که در طول 4سال اخیر هیچ آماری از اعتیاد داده نشد. اما با فضایی که در دولت یازدهم فراهم شد، رسانه‌ها و مردم توانستند بسیاری از جوانب حوزه اعتیاد را به چالش بکشند و مسئولان مربوطه در مقام پاسخگویی برآمدند.

روزنامه «جام جم» در یادداشتی به قلم فرید براتی‌سده رییس مرکز توسعه پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی با درج عنوان «شیشه چگونه از رونق افتاد؟»، نوشت: آخرین آمارها در حوزه اعتیاد گواه آن است که مصرف شیشه در کشور کاهشی چشمگیر داشته است. این کاهش البته در سال‌های گذشته نیز قابل پیش‌بینی بود و حتی چند سال قبل موفق شدیم با الگوهای ریاضی، استقبال معتادان را از مواد مخدری مانند شیشه در سال‌های بعد پیش‌بینی کنیم و مطمئن بودیم که مصرف این ماده مخدر کاهش پیدا خواهد کرد.

در ادامه این یادداشت می خوانیم: نخستین علت کاهش مصرف شیشه مربوط به تلاش رسانه‌ها برای آگاهی بخشی به مردم است. برای نمونه رسانه ملی، نقشی تاثیرگذار در این زمینه بازی کرد و با ساخت مجموعه برنامه‌هایی که عوارض مصرف مواد مخدر صنعتی را گوشزد می‌کردند،‌ به جامعه هشدار داد.