همهپرسی اقلیم کردستـــان که از دیروز آغاز شده، بحران جدیدی در داخل عراق و کل منطقه ایجاد خواهد کرد.
مسعود بارزانی، رئیس اقلیم کردستان عراق، بدونتوجه به شرایط منطقه وحضور گروهکهای تروریستی در عراق و سوریه بر این همهپرسی اصرار میورزد و نهایت هدف او جداسازی اقلیم کردستان از پیکره عراق است. تصور او این است که شرایط داخلی عراق و منطقه و درگیر شدن کشورهای منطقه با گروهکهای تروریستی، شرایط مناسبی را برای فشار بر دولت مرکزی عراق برای پذیرش همهپرسی بهوجود آورده است. از این رو بارزانی از 3سال پیش زمینه این همهپرسی را فراهم کرده بود. بدین جهت گفته میشود اقلیم کردستان از 3سال پیش شناسنامههای جعلی به برخی جوانان کرد کشورهای منطقه داده و به آنها تاکید کرده که در روز همهپرسی وارد اقلیم کردستان شوند و بهعنوان اتباع اقلیم کردستان رأی مثبت به جدایی اقلیم کردستان بدهند. از سوی دیگر طبیعتا این رأی با قانون اساسی عراق کاملا مغایرت دارد و بدین جهت بود که دولت، پارلمان و دادگاه قانون اساسی این کشور رأی به غیر قانونی بودن این همهپرسی دادند و شورای امنیت سازمان ملل نیز آن را محکوم کرد. بنابر این مسعود بارزانی، رئیس اقلیم کردستان، در برابر جامعه جهانی قرار گرفته و قصد دارد رویای پدرخود، ملامصطفی بارزانی را عملیاتی کرده و دولت کردستان بزرگ را در منطقه ایجاد کند. پدر بارزانی در سال 1970 میلادی در سفری به رژیم صهیونیستی و در دیدار با مقامات این رژیم در آن زمان مساله تشکیل کردستان بزرگ را مطرح کرد که مقامات رژیم حاکم بر تلآویو نیز در آن زمان از این امر ابراز خوشحالی کردند. بدین جهت است که او قصد دارد رویای پدر خود را عملیاتی کند. از سوی دیگر جدایی اقلیم کردستان منجر به جنگ داخلی خواهد شد و این جنگ بسیار شدید خواهد بود. درحال حاضر کشورهای ایران و ترکیه مرزهای هوایی خود را به روی اقلیم کردستان بستهاند و حتی اگر همهپرسی در کردستان عراق با رأی مثبتی همراه باشد و موجب جدایی آن از عراق شود، اقلیم کردستان نخواهد توانست با تکیه بر امکانات محدود خود به حاکمیتش ادامه دهد. این مساله بدین خاطر است که در حال حاضر اقلیم کردستان میان 4 کشور مخالف همهپرسی محصور است و نمیتواند بدون تعامل با این کشورها دولت مستقلی تشکیل بدهد. بنابراین طرح مسعود بارزانی با شکست مواجه خواهد شد و گزینه پیش روی بارزانی نیز درگیر شدن با دولت مرکزی عراق خواهد بود. از طرف دیگر بارزانی از در طول سالهای گذشته از نفت کرکوک استفادههای زیادی انجام داده و آن را بدون اجازه دولت مرکزی عراق به ترکیه صادر و درآمدهای حاصله را صرف هزینههای داخلی کرده است. حتی گفته میشود که بارزانی پولهای بسیاری را از محل فروش نفت کرکوک به حساب خود واریز کرده است. ضمن اینکه اکنون شرایط بهگونهای است که مساله کرکوک بهعنوان مشکلی بزرگ به حساب میآید. کرکوک شرایط خاصی دارد، زیرا ماده140 قانون اساسی عراق کرکوک را تحت کنترل دولت مرکزی عراق میداند، اما اقلیم کردستان در تلاش است تا این منطقه را به خود ضمیمه کند. از سوی دیگر اکنون رژیم صهیونیستی برنامهریزی کرده تا اگر اقلیم کردستان جدا شود، چندین پایگاه نظامی در آن احداث کند و در پی آن مزاحمتهایی را برای کشورهای محور مقاومت مثل ایران، سوریه و عراق به وجود بیاورد. بدین جهت اکنون خطر جدی در همسویی اقلیم کردستان با رژیم حاکم بر تلآویو است و حتی اکنون پرچم رژیم صهیونیستی در دست بسیاری از جوانان اقلیم کردستان دیده میشود.
حسن هانی زاده؛کارشناس مسائل خاورمیانه