لغو برجام و اقدامات ایران

تدبیر24» سخنانی که البته با واکنش‌هایی در ایران هم روبه‌رو شد و امروز نیز از سوی کاخ سفید اعلام شده است که رئیس‌جمهور آمریکا در آینده نزدیک تصمیم نهایی خود را در مورد این توافق اعلام خواهد کرد. تصمیمی که این احتمال وجود دارد که بر اساس آن آمریکا با دستور رئیس‌جمهور این کشور به صورت یکجانبه از برجام خارج گردد. توافق هسته‌ای توافق میان ایران وآمریکا نیست که رئیس‌جمهور آمریکا هر لحظه به هر بهانه‌ای آن را پاره کند. توافق وین منجر شده که تحریم بین‌المللی شورای امنیت علیه ایران باطل شود. چه ترامپ بپذیرد و چه نه، تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران برداشته شده است. به گونه‌ای که آن ممنوعیت‌ها براساس تصمیم شورای امنیت غیرقابل بازگشت است. ازسوی دیگر روابط ایران و آمریکا نیز از هر دو سو غیرقابل اصلاح تلقی می‌شود. از این جهت ایران به هیچ وجه انتظار رفتار دوستانه علیه خود را ندارد و حتی آمریکا هم انتظار رفتار دوستانه از جانب ایران را با وجود روابط تیره و تار ندارد. ایران که سیاست خود را به گونه خاص خود تعریف کرده که در آن چندان جایی برای آمریکا درنظر نگرفته و قید رابطه با این کشور را زده است، اکنون باید به دنبال راه‌های دیگری باشد تا با سایر کشورها و شرکت‌های بین‌المللی که در بخش‌های اقتصادی حاضر به همکاری با ایران هستند، روی آورد و نیاز‌های خود را تامین کند. اگر ایالات متحده به صورت یکجانبه از توافق هسته‌ای خارج شود، آنگاه ایران نیز اعلام خواهد کرد آمریکا ناقض برجام است. در صورت خروج از توافق هسته‌ای، نخواهد توانست برجام را برهم زند. مگر اینکه تنها براساس نظرات یکجانبه خود اعلام کند که ایران تعهدات خود را اجرا نکرده است که چون این حرف با اظهارات طرف‌های اروپایی سارگار نیست، سایر کشورها زیر بار استدلال آمریکا نخواهند‌ رفت. به‌خصوص چین و روسیه در شورای امنیت در مقابل آمریکا مقاومت خواهند کرد. مگر اینکه در برجام این اجازه داده شده باشد که به استناد رفتارها و اقداماتی آمریکا بتواند از برجام خارج شود که این مورد نیز بعید است. براساس گفته وزیر خارجه ایران در کشورمان دو سیاست خارجی طراحی شده است و اگر آمریکا در مقابل رفتار اعتدالی و متواضع در دولت، زیر برجام بزند، آنگاه در ایران گروه‌هایی وجود دارند که به کلی با ایده برجام مخالفت خواهند کرد و حتی ممکن است عنان برجام را در اختیار خود بگیرند و بر اساس میل خود رفتار کنند. دلواپسان در ایران و آمریکا به دنبال یک راه حل نهایی هستند و تحریکاتی هم از سوی هر دو در حال انجام است. امیدواریم برجام به تصمیمات این دو گروه منتهی نگردد. زیرا در این صورت برجام به سرنوشت نامعلومی منتهی خواهد شد. سرنوشتی که بر آینده منطقه و جهان نیز تاثیرخواهد گذاشت.

فریدون مجلسی، کارشناس روابط بین‌الملل