تدبیر24»رئیس جمهور آمریکا به یکباره، و بر اساس سناریویی از بیش تعیین شده تصمیم گرفته است که سفارت ایالات متحده از تلآویو را به بیتالمقدس منتقل کند؛ اقدامی که در هنگام طرح با واکنش ایران، مصر، گروههای مقاومت، سوریه، اردن و بسیاری از کشورهای عربی روبهرو شد. برخی از تحلیلگران بر این عقیدهاند که در پشت اقدامات ترامپ سناریوهای مختلفی نهفته است. از جمله اینکه گروههای فلسطنی وجریان مقاومت را به میز مذاکره بکشاند. حماس پیش بینیکرده که این اقدام ترامپ به طور یقین به خیزش در میان فلسطینیان تبدیل خواهد شد و برخی کشورهای عربی نیز صراحتا در تماس با مقامات آمریکایی به این اقدام واکنش نشان دادهاند. برای بررسی ابعاد مختلف این موضوع و تاثیرگذاری آن بر تنشهای مختلف در خاورمیانه «آرمان» با دکتر حسن هانیزاده کارشناس روابط بینالملل و جهان عرب گفتوگو کرده که در ادامه میخوانید.
نیت ایالات متحده در انتقال سفارت خود از تلآویو به قدس چیست؟ چه سناریویی در پس این اقدام آمریکا نهفته است؟
تصمیم ایالات متحده آمریکا مبنی برانتقال سفارت خود به قدس از تلآویو اعلام خطری است که بیش از هر چیز بر رژیم اسرائیل فشار خواهد آورد و صهیونیستها را با چالشهای متعددی حتی در روابط درونحزبی مواجه خواهد کرد، زیرا این اقدام ممکن است به انتفاضه منتهی شود. کشورهای اسلامی در مورد مساله فلسطین اعتقاد دارند که دولت فلسطین به مرکزیت قدس باید تشکیل شود و انتقال سفارت آمریکا به بیتالمقدس تحت حمایت رژیم صهیونیستی معادلات سیاسی را برهم میزند، به طوری که این اقدام باعث خواهد شد صهیونیستها دربیتالمقدس باقی بمانند و یهودی سازی قدس شریف در مرحله بعد در دستور کار قرار بگیرد.
مقاومت یکپارچه کشورهای اسلامی در مقابل این اقدام خصمانه آمریکاییها را که معادلات خاورمیانه را پیچیدهتر میکند را چگونه ارزیابی میکنید؟
این اقدام خصمانه آمریکایی که با طراحی لابیهای صهیونیستی از درون آمریکا شکل گرفته موضوع تشکیل دولت فلسطینی را با چالش اساسی روبهرو خواهد کرد. به نظر میرسد آمریکا برای فشار به فلسطینیها و به منظور کشاندن آنها به پای میز مذاکره دست به چنین اقدامی میزند که این خطر بزرگی برای همه در منطقه ایجاد میکند، زیرا کشورهای اسلامی نسبت به رسمیت شناختن صهیونیستها حساس هستند. همانطور که مشاهده میکنیم مصر، اردن، ایران، عراق و چندین کشور اسلامی با قدرت در لحظات طرح این اقدام در مقابل نیت آمریکاییها ایستادگی کردند و این امید وجود دارد که با اوجگیری مخالفتهای کشورهای اسلامی ترامپ از تصمیم خود عقبنشینی کند.
چرا درکنار واکنش کشورهای عرب شاهد تشکیل جلسه اضطراری از سوی اتحادیه عرب نیستیم؟
پاسخ به این موضوع باز میگردد به هماهنگی بسیاری ازکشورهای عربی با آمریکاییها. سران برخی از کشورهای عربی از جمله عربستان که نقش محوری دراتحادیه عرب دارند کاملا در اعلام مواضع یکپارچه در مقابل اقدام آمریکا ساکت نشستند. هرچند برخی از کشورهای عربی خواهان تشکیل جلسه مشترک در این زمینه هستند. اما در مجموع باید واکنش دبیرکل اتحادیه را ظاهری دانست. یکی از سران رژیم صهیونیستی مدعی شده که کشورهای عربی همواره خواهان نزدیکی به رژیم اسرائیل هستند، تا جایی که در بسیاری از اقدامات منطقه از جمله پیدایش داعش و امروزه در مساله فلسطین شاهد نزدیکی برخی ازکشورهای عربی به آمریکا و حتی رژیم اسرائیل هستیم.
تاچه اندازه آرمان فلسطین با طرح و اجرای این موضوع با موانع روبهرو خواهد شد؟
هرچند این اقدام آمریکاییها به ضررفلسطینیها ارزیابی میشود، اما استقرار سفارت آمریکا در قدس به نفع محور مقاومت تمام خواهد شد، زیرا با این اقدام شاهد آن هستیم که باردیگر مساله فلسطین به محور بحث کشورهای اسلامی و گروههای مقاومت از لبنان و فلسطین گرفته تا سوریه تبدیل شده است. این اقدام همسویی اتحادیه عرب با رژیم صهیونیستی و همچنین همسویی آمریکا و این رژیم جعلی را به کل دنیا نشان میدهد. محور مقاومت سال های زیادی است که مطرح میکند آمریکا همواره در دنیا به خصوص منطقه خاورمیانه به نفع رژیم صهیونیستی عمل میکند و اکنون این نیز به صورت علنی فاش شده است.
چرا بعد از اینکه حوادث خاورمیانه مساله فلسطین را کمرنگ کرد با این اقدام آمریکا مجددا ظرف چند روز شاهد در اولویت قرار گرفتن مساله فلسطین هستیم؟
بله، واقعیت این است که البته برخی کشورهای تاثیر گذار جهان اسلام سکوت کاملی در این مورد اتخاذ کردهاند که این اقدام در معنای حرکت آنها در مسیر راهبردهای منطقه ای رژیم اسرائیل است. اما شاهد هستیم کشورهایی مانند ایران، سوریه و عراق که انگیزههای زیادی برای آرمان فلسطین دارند در مقابل این اقدام اعلام موضع کردهاند که واکنش آنها باعث شده سایر کشورهای مسلمان مانند ترکیه نیز نسبت به این اقدام آمریکا واکنش نشان دهند. در نتیجه در آینده شاهد واکنش بیشتر مسلمانان جهان نیز به این موضوع خواهیم بود.
درگذشته شاهد شکاف بین آمریکا و صهیونیست ها بودیم؛ این شکاف در دولت ترامپ ادامه خواهد یافت؟
شکاف در بین آمریکا و رژیم اسرائیل درگذشته نه به صورت مطلق بلکه در برخی موارد به وجود آمده بود، اما همان زمان نیز تلآویو متحد آمریکا بود اما اکنون بعد از پشتیبانی ترامپ، نتانیاهو به سادگی میخواهد به راه خود یعنی به رسمیت نشناختن دولت فلسطینی و ادامه شهرکسازیهای غیرقانونی ادامه دهد. فلسطینیها امکانات بسیار ضعیفی به لحاظ رسانهای دارند، ترامپ علنا اعلام کرده است که اگر از بازگشت تشکیلات خودگردان ناامید شود، این اقدام را عملیاتی خواهد کرد و در واقع این هشداری است که به فلسطینیها داده شده است. به نظر میرسد باید به طور جدی از سوی مسلمانان با این موضوع برخورد شود.