مسائلی که کمر مطبوعات را می‌شکند

تدبیر24»با این حال مدیر مسوول روزنامه آرمان امروز معتقد است، «صرف اینکه جلو افزایش تعرفه کاغذ را بگیرند، کافی نیست. باید با افرادی که کاغذ را در انبارها نگه می‌دارند تا بتوانند با قیمت بیشتری آن را بفروشند برخورد شود.»

حسین عبداللهی در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به خبر افزایش تعرفه واردات کاغذ که چند روز گذشته اعلام و سپس منتفی شد، بیان کرد: «زمانی که خبر افزایش تعرفه واردات کاغذ در فضای رسانه و در میان واردکنندگان کاغذ پیچید، باعث شد کاغذهایی که در کشور موجود است را با تعرفه قبلی وارد بازار نکنند و حتی دست نگه دارند تا وضعیت قیمت‌ها مشخص شود و بالاتر برود. متأسفانه هنوز این روند ادامه دارد و دولت هم اقدامی در این راستا انجام نداده است. تنها وزارت صنعت، معدن و تجارت اعلام کرده که ما اجازه افزایش تعرفه واردات کاغذ را نخواهیم داد اما زمزمه‌های افزایش تعرفه تأثیر خود را بر روی افزایش قیمت کاغذ گذاشت و روزنامه‌هایی که کثیرالانتشارند و مخاطبان نسبی در سراسر کشور دارند را دچار مشکل اساسی کرد. در واقع این خبر باعث شد که هزینه روزنامه‌ها در هر روز بین ۵۰۰ تا ۸۰۰ هزار تومان افزایش پیدا کنند و لطمه اولیه را به رسانه‌های مکتوب بزند.»

مدیرمسؤول روزنامه آرمان امروز با بیان اینکه افزایش تعرفه واردات کاغذ وزارتخانه‌ها را هم تحت تأثیر قرار می‌دهد، اظهار کرد: برای مثال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بحث تولید کتاب را دارد اما با افزایش هزینه‌ها کسی، دیگر نمی‌تواند کتاب چاپ کند. همچنین وزارت آموزش و پرورش هم برای انتشار کتاب‌های درسی مدارس با مشکل اساسی مواجه می‌شود. اگر فکر درستی برای این معضل نشود مشکلات خواهیم داشت.

او با اشاره به مدیریت بخش نظارتی اضافه کرد: «ما دارای مدیریت چندگانه و حتی مدیریت بی‌تفاوتی در این موضوعات هستیم. در حال حاضر داخل کشور کاغذ وجود دارد اما این کاغذها انبار و به گونه‌ای احتکار شده‌اند تا تعرفه بالا برود و با قیمت بیشتری کاغذ را بفروشند. اما نظارتی برای این مساله وجود ندارد. این احتکار برای افزایش قیمت در حالی اتفاق می‌افتد که تعرفه افزایش پیدا نکرده و دولت هم قول داده که افزایش نداشته باشد و هم اینکه این کاغذهای احتکار شده با تعرفه قبلی به داخل کشور وارد شده‌اند. قول دولت برای افزایش پیدا نکردن تعرفه به وفاداری دولت نسبت به حرفش و همچنین به توانایی صنعت، معدن و تجارت برای ایستادگی در برابر این مساله و اقدام وزارت اقتصاد بستگی دارد.»

عبداللهی سپس به طرح چنین پرسش‌هایی پرداخت:

«چرا کاغذ روزنامه در کشور ما نایاب می‌شود در حالی که ارتباط ما با کشور چین و روسیه خوب است. ما که همه لوازم خود را از چین وارد می‌کنیم چطور نمی‌توانیم کاغذ با قیمت مناسب را وارد کشور کنیم. ما در حال حاضر مراودات اقتصادی خوبی با دولت‌های چین و روسیه داریم که تولیدکننده کاغذ به قیمت مناسب هستند. زمانی که دولت می‌گوید اهل تعامل با دنیا است چرا وضعیت نشر و بازار کاغذ ما به این شکل است. اگر بدبینانه به این قضیه نگاه کنیم این مسائل باعث زمین‌گیر کردن رسانه‌های مکتوب خواهد شد و اگر خوش‌بینانه به مساله نگاه کنیم باید بینیم چرا مسؤولان ما تعلل می‌کنند و در این زمینه نظارت قوی ندارند.»

او ادامه داد: «تصمیم درباره افزایش تعرفه واردات باعث می‌شود که رسانه‌ها وزارت آموزش و پرورش و وزارت ارشاد درگیر شوند. زمانی که ما صحبت از کتاب‌خوانی می‌کنیم و می‌گوییم که فرهنگ کتاب‌خوانی و روزنامه در کشور ما پایین است با این افزایش تعرفه از این حد هم پایین‌تر می‌رویم. در واقع زمانی که مسؤولان هیچ نظارتی ندارند ما باید به چه کسی پناه ببریم و صحبت کنیم. در وضعیتی که کاغذ در کشور کم است کیلویی ۳۰۰ تومان هم افزایش قیمت پیدا کرده است. این مساله نشان‌دهنده ضعف مدیریتی است و رسانه مکتوب را دچار مشکل اساسی می‌کند.

مدیرمسؤول روزنامه آرمان با اشاره به رسانه‌های مکتوب گفت: «ما در بخش رسانه‌های مکتوبی که مخاطب دارند و همچنین دغدغه پایبندی مخاطب را دارا هستند، یک مدیریت راهبردی نداریم. مدیریت راهبردی در واقع همان تأمین مواد اولیه برای تولید کاغذ مناسب را انجام می‌دهد. گفته شد که تولیدکنندگان و واردکنندگان کاغذ خیالشان راحت باشد به دلیل اینکه ما ارز مبادلاتی کاغذ را تأمین می‌کنیم و مانع افزایش تعرفه خواهیم شد. اما با این گفته صحبت از افزایش قیمت کاغذ را داشتیم. صرف اینکه جلوی افزایش تعرفه کاغذ را بگیرند، کافی نیست. باید با افرادی که کاغذ را در انبارها نگه می‌دارند تا بتوانند با قیمت بیشتری آن را بفروشند برخورد شود.»

عبداللهی اضافه کرد: «رسانه‌ای که ۲۰ یا ۳۰ هزار تیراژ دارد اگر افزایش تعرفه اتفاق بیفتد چه میزان در هزینه‌های روزانه آن تأثیرگذار است و چه ضربه‌ای باید متحمل شود بدون اینکه چیزی عایدش شود. روزنامه‌ها هم تا حدی می‌توانند قیمت خود را افزایش بدهند و ما نمی‌توانیم از جیب مردم استفاده کنیم در واقع این کار توهین به مردم است و این کار را نخواهیم کرد.»

او به کارخانه‌های تولیدکننده کاغذ در داخل کشور اشاره کرد و گفت: «متأسفانه کارخانه تولیدکننده کاغذ ما بیش از ۱۵ درصد جوابگوی نیازها نیست. دولت یا باید کاغذ با قیمت مناسب وارد کند یا اینکه ظرفیت کارخانه‌ها را افزایش دهد. زمانی که گفته می‌شود انقلاب و نظام ما فرهنگی است و ما نسبت به فرهنگ دغدغه داریم، باید بدانیم که این فرهنگ تنها از طریق کتاب‌خوانی و روزنامه‌خوانی ارتقاء و تقویت می‌شود. اگر این راه‌ها را ببندیم مردم برای مطالعه به سمت اینترنت و فضای مجازی می‌روند که رسمی نیست.»

مدیرمسؤول روزنامه آرمان به وظیفه دولت در این راستا اشاره و اظهار کرد:‌ «تنظیم بازار با دولت اتفاق می‌افتد و دولت باید مراقب وضعیت چاپ و نشر و کتاب‌فروشی‌ها باشد. استفاده از کاغذ تحریر، روزنامه و ... در کشور ما گسترده است و ما سالانه ۳۰۰ تا ۳۵۰ هزار تن به کاغذ نیاز داریم. در وضعیتی که نشریات و روزنامه‌های ما در حال مرگ تدریجی هستند، با افزایش تعرفه نیز انگار روزنامه‌ها را سر جدول گذاشتند و ذبح می‌کنند. مردم ما به رسانه کاغذی و کاغذ عادت دارند و ما نمی‌توانیم آن‌ها را به سمت مطالب الکترونیکی سوق بدهیم. ما تعداد زیادی کانال داریم اما رسانه‌های مکتوب و کتاب از بین نمی‌رود؛ البته صنعت چاپ و رسانه ما به دلیل ظهور فضای مجازی مجبور شده است تا در بخش چاپ و تولید محتوا تغییراتی ایجاد کند.

عبداللهی ادامه داد: «همه ناشران، تعاونی‌ها، کتاب‌فروشی‌ها و نمایندگان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با افزایش تعرفه کاغذ مخالفت کردند اما این خبر اثر خود را گذاشته است و در بازار کاغذی وجود ندارد. زمانی که ما به دنبال کاغذ می‌رویم به ما می‌گویند که فلان جا مقداری کاغذ وجود دارد اما با این کار دلالی را تقویت می‌کنند و این مساله به ضرر کشور ما و تقویت دلال‌بازی است. این در حالی است که دولت در گذشته گفته بود که ما مخالف دلالی هستیم اما در بخش کاغذ این اتفاق افتاده است. در حال حاضر کاغذ با افزایش قیمت ۳۰۰ تا ۶۰۰ تومان به دست مصرف‌کنندگان می‌رسد. اگر این وضعیت ادامه پیدا کند باید واکنش محکم‌تری را نشان بدهیم. اگر این روند ادامه پیدا کند، روزنامه‌هایی که مخاطب دارند باید واکنش قاطع‌تری داشته باشند و حتی پشت پرده مسائل را روشن کنند تا وضعیت تولید کاغذ و واردات آن که کمر مطبوعات را می‌شکند معلوم شود.»