نفس شکایت ایران در شورای امنیت

تدبیر24»هدف قرار گرفتن پهپاد جاسوسی آمریکا از سوی سپاه‌پاسداران موجب اظهار نظرات متفاوتی درخصوص موقعیت جغرافیایی پهپاد آمریکایی شده است. محاسبات مهندسی که صورت گرفته ثابت می‌کند که اگر به پهپاد یا هواپیما از داخل سواحل ایران شلیک شود و پهپاد در دورترین فاصله ممکن با برد موشک نیز باشد، بازهم نه در خارج بلکه در میانه آب‌های ساحلی ایران سقوط می‌کند. در اینکه پهپاد در فضای هوایی ایران بوده تردیدی نیست و چون این امری ریاضی است، آمریکا نمی‌تواند منکر شود. آنها ابتدا گفتند که ما در نزدیک مرز بودیم که ما را مورد هدف قرار دادند، اما این موشک از ساحل شلیک شده و محاسبه ساده مثلثاتی با زوایه شلیک نشان می‌دهد که موشکی که حتی 27 هزار متر برد داشته باشد فقط در داخل حدود مرز آبی ایران می‌تواند کارکرد داشته باشد. حال آمریکایی‌ها یک دلیل من درآوردی آورده‌اند که فضای بالاتر از آب ساحلی جزو فضای داخل کشورها محسوب نمی‌شود. این امری است که آمریکا نمی‌تواند برای دنیا قانون وضع کند؛ چراکه قوانین بین‌المللی در این باره وجود دارد. در این راستا دولت ایران نیز علیه تجاوز آمریکایی‌ها و بر‌ای محکم کاری و درج در سوابق به شورای امنیت شکایت برده است، اما موضوع اینکه در شورای امنیت به این شکایت رسیدگی شود یا حتی اگر رسیدگی شود منجر به رای شود مهم نیست، چرا که می‌دانیم این رای توسط آمریکا و انگلیس وتو خواهد شد. گرچه شاید برخی بگویند که انگلیس موضع حمایتی نسبت به آمریکا نخواهد گرفت، اما باید اذعان داشت که با توجه به پادرمیانی‌هایی که برای آزادی یکی از اتباع انگلیس در ایران انجام شد و جواب مثبتی نداد، نباید به رای منصفانه‌ای از سوی انگلیس در مجمع بین‌المللی به نفع ایران امید داشت. بنابراین حتی اگر این مساله در شورای امنیت مطرح شده و به رای‌گیری نیز گذاشته شود رای نخواهد آورد چرا که آنجا بررسی عادلانه و متعارف نیست و حق وتو هم وجود دارد. البته این شکایت باید مطرح و رسیدگی شود که وتوی آمریکا در مرحله رای‌گیری نشانه موفقیت ایران و اعمال زور آنها در شورای امنیت تلقی خواهد شد. مراجعه به شورای امنیت و مطرح کردن موضع و ایراد گرفتن به نفوذ بیگانه در فضای سرزمینی ایران خود از لحاظ اینکه اعتراض ایران را به گوش‌های بیشتری در عرصه بین‌المللی برساند و خود ایران را نیز بیش از پیش به موازین بین‌المللی ملزم کند، موفقیت مهمی محسوب می‌شود. البته برخی معتقدند که ایران می‌تواند به دیوان داوری بین‌المللی نیز شکایت ببرد، اما چون مساله شکایت ایران امری امنیتی بوده و مربوط به قرارداد‌های دوجانبه میان کشورها یا امری حقوقی نیست، شکایت به دیوان داوری بین‌المللی محلی از اعراب ندارد. در موارد مشابهی که ایران شکایت کرده بود نقض قرارداد‌های بین‌المللی رخ داده بود که منجر به خساراتی نیز شده بود، اما این مورد به خطر انداختن صلح و امنیت بین‌المللی و نوعی تجاوز به حریم هوایی ایران است که در صلاحیت شورای امنیت است.

فریدون مجلسی،  تحلیلگر مسائل بین‌الملل