حذف بیش از 92 درصد ترکیبات

تدبیر24»خداداد سرپیرا از محققان این طرح در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا با بیان اینکه در سال‌های اخیر آلاینده‌های در حال ظهور به عنوان گروه جدیدی از آلاینده‌های منابع آبی معرفی شده‌اند، گفت: ترکیبات دارویی جزو گروه اصلی آلاینده‌های نو ظهور هستند که وارد واحدهای تصفیه پساب و منابع آبی شده‌اند و با توجه به استفاده گسترده از مواد دارویی، حذف این مواد از پساب‌ها و آب‌های آلوده به این مواد از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

وی با اشاره به ترکیبات موجود در پساب صنایع داروسازی، خاطر نشان کرد: پساب صنایع دارویی حاوی داروهایی از گروه هورمون‌ها، آنتی بیوتیک‌ها، ضد تشنج، مواد تنظیم کننده چربی و ضد حساسیت هستند که این مواد دارویی در مقابل تجزیه بیولوژیکی مقاوم هستند؛ از این رو برای مدت‌های طولانی در محیط باقی می‌مانند.

سرپیرا با تاکید بر اینکه باقی ماندن این مواد در محیط زیست منجر به مسمومیت آبزیان خواهد شد، اظهار کرد: بر این اساس طرح تحقیقاتی با عنوان "فرآیند الکتروفنتون ناهمگن با استفاده از نانو ذرات مگنتیت" را اجرایی کردیم و در آن از فرآیند الکتروفنتون ناهمگن با استفاده از نانو ذرات مگنتیت و الکترودهای آند و کاتد از جنس گرافیت برای حذف مواد دارویی از محلول‌های آبی استفاده شد.

این محقق با بیان اینکه در این پژوهش از این روش اقدام به حذف ترکیبات دارویی از محلول آبی کردیم، ادامه داد: امروزه استفاده از دارو در کشور رو به افزایش است و این در حالی است که فرآیندی برای تصفیه پساب دارویی در تصفیه خانه‌های کشور وجود ندارد.

این محقق اضافه کرد: ما با استفاده از روش الکتروفنتون ناهمگن که یکی از به‌روزترین روش‌های الکتروشیمیایی برای حذف آلاینده‌ها است و نانو ذرات مگنتیت اقدام به حذف این مواد از محلول آبی کردیم.

وی، الکتروفنتون را از جمله روش‌های الکتروشیمیایی دانست که با ترکیبی از روش‌های الکترونی و شیمیایی فرایند را اجرایی می‌کند.

سرپیرا با اشاره به نحوه حذف ترکیبات دارویی از محلول آبی در این پژوهش، توضیح داد: در این فرآیند با استفاده از کاتدها و آندها شدت جریان معینی را در حد 300 میلی آمپر به محلول وارد کردیم که با آزاد شدن رادیکال‌های هیدروکسید در این فرآیند، مواد آلاینده تجزیه می‌شوند.

به گفته وی، در این فرآیند 92.18 درصد آلاینده‌های دارویی از محلول آبی حذف شد.

محقق این طرح با اشاره به مزایای روش استفاده شده در این پژوهش، یادآور شد: روش الکتروفنتون دارای دو روش همگن و ناهمگن است که روش همگن مزایای کمتری نسبت به روش ناهمگن دارد، به گونه‌ای که در روش همگن نیاز به مرحله خنثی‌سازی و تنها برای محیط‌های اسیدی کاربرد دارد، ولی روش ناهمگن علاوه بر محیط‌های اسیدی در محیط‌های بازی و خنثی نیز کاربرد دارد، ضمن آنکه نیازی به استفاده از نمک‌های آهن‌دار ندارد.

سرپیرا با تاکید بر اینکه این طرح در فاز آزمایشگاهی اجرایی شده است، اضافه کرد: در صورت حمایت وارد فاز صنعتی خواهد شد.

به گفته وی، این فرآیند در فاز صنعتی قادر است بیش از 85 درصد آلاینده‌های دارویی را حذف کند.

این پژوهش از سوی بهروز فریدونی، دکترای شیمی تجزیه و خداداد سرپیرا و محمدرضا فرانجام دانش‌آموزان رشته علوم تجربی دبیرستان سهند اجرایی شده است.