تدبیر24»محمد علی نجفی شهردار تهران با حضور در شورای شهر با ارائه گزارشی پس از 12 سال از عملکرد شهردار سابق تهران و به طور کل آنچه که تحویل گرفت، پرده برداشت. در این گزارش به بخشی از تخلفات قالیباف شهردار سابق تهران اشاره شده بود تا پس از این عملکرد شهردار اکنونی و نیز شورای شهر تهران برای مردم روشن باشد. اگرچه بسیاری از مخالفان شهردار کنونی گزارش اخیر او را سیاهنمایی خواندند اما با این همه این افشاگری به عنوان اقدامی مثبت در جهت شفافسازی مسائل به ویژه در سازمان گستردهای مانند شهرداری میتواند گامی مطلوب در جهت جلب اعتماد شهروندان و کاهش تخلفات تلقی شود. به هر روی پرسشی که اکنون مطرح است نخست اینکه تخلفات شهردار سابق چه تاثیری در آینده سیاسی قالیباف دارد و سپس با وجود ابعاد گسترده تخلفات و آمارهای نگران کننده تا چه اندازه شورای شهر تهران و مجلس شورای اسلامی عزمشان برای تحقیق و تفحص از شهرداری تهران جزم است. دراین راستا مهدی آیتی نماینده مجلس ششم و فعال سیاسی اصلاح طلب با «آرمان» به گفتوگو پرداخته است که در ادامه آن را میخوانید.
بااقدام شهردار تهران در جهت افشاگری اخیر تا چه اندازه عزم جدی برای رسیدگی به تخلفات آقای قالیباف وجود دارد؟
زمانی که آقای قالیباف وارد شهرداری تهران شد دقیقا افشاگری امروز نجفی را علیه احمدینژاد انجام داد. او به محض ورود به شهرداری عملکرد احمدینژاد را مورد بررسی قرار داد و سپس طی یک گفتوگوی مطبوعاتی اعلام کرد که سیصد میلیارد تومان پول در شهرداری تهران گم شده است و حتی یک گزارش 600 صفحهای هم از تخلفات احمدینژاد در شهرداری تهران تهیه کرد. پس از آن در دوره آقای قالیباف همانطور که مشاهده شد دیگر 300 میلیارد عدد بزرگی نبود بلکه اعداد بزرگتر و نجومی در شهرداری تهران به صورت غیر آییننامهای در عملکرد گردش مالی شهردار سابق تهران اتفاق افتاد. شورای شهر قبلی که با آقای قالیباف کار میکرد مدام میگفت که اگر فضا آماده باشد عملکردهای مالی شهرداری تهران را به وسیله کارشناسان خبره مالی استخراج میکنیم و به اطلاع عموم مردم خواهیم رساند اما در دورههای سوم و چهارم شورا کسی نتوانست تحقیق و تفحص از شهرداری را به صحن مجلس بیاورد.
آیا امروز فضا برای تحقیق و تفحص از عملکرد شهردار سابق تهران در مجلس آماده است؟
اکنون نیز حتی زمزمههایی از سوی نمایندگان مجلس شنیده میشود مبنی بر اینکه فضا برای تحقیق و تفحص از شهرداری تهران در مجلس آماده نیست. این مساله پیام خاصی در بر دارد و آن اینکه، تحقیق درباره عملکردهای مالی و پولی در شهرداری تهران پیچیده است. در واقع تحقیق و تفحص از شهرداری پیچیدگی و ملاحظات سیاسی دارد در نتیجه گزارش عملکرد شهردار سابق در شورای شهر چهارم هم قابل ارائه به محضر مردم نبوده است و اکنون هم بعید به نظر میرسد که در مجلس، رسانهها و فضای عمومی قابل ارائه باشد. اما مساله مسجل این است که تخلفات مذکور به این دلیل به وجود آمده است که در یک حوزه مدیریتی با وجود قوانین دست و پا گیر اداری، بوروکراسی، دیوان سالاری و کاغذ بازی امور پیش نمیرود. بنابراین اگر آقای قالیباف توانست اقدامات گاهی بزرگی طی 12 سال اخیر در تهران انجام دهد بخش مهم این اقدامات گاهی به دلیل دورزدن مسیر قانونی بوده است. شهردار سابق چندان ضوابط را رعایت نکرده است تا دستش برای انجام اقداماتی در تهران باز باشد در نتیجه از یک سو باید گفت که آقای قالیباف اقدامات بزرگی در تهران در زمینههای مختلف اجتماعی، فرهنگی و عمرانی انجام داده است اما از سویی نیز باید اذعان داشت که او تخلفاتی در حوزه عملکرد مالی و حتی اداری در حوزه منابع انسانی و استخدامها مرتکب شده است که در صورت تفحص تبدیل به یک کتاب مفصل و چند صد صفحهای خواهد شد.
اگر حتی مجلس هم به دلایلی آماده تحقیق و تفحص از عملکرد قالیباف نباشد بنابراین تکلیف تخلفات شهرداری سابق چه خواهد شد؟
به هر روی جامعه انتظار شفافسازی دارد و مدیران باید با مردم صداقت لازم را داشته باشند. شاید بهترین حالت این باشد خود آقای قالیباف در یک مصاحبه مطبوعاتی و در حضور رسانههای ملی و عمومی صادقانه با جامعه سخن بگوید و نقاط ضعف و قوت عملکرد خود را بگوید و همچنین به مردم توضیح دهد که به چه دلیل اقدامات خلاف ضابطه انجام داد، در واقع این شاید بهترین راه حل ممکن باشد. زیرا در این صورت هم آقای قالیباف از خود دفاع خواهد کرد و نیز برخی مسائل برای جامعه روشن میشود. به هر روی نقاط ضعف عملکرد آقای قالیباف در پرونده مدیریتی او باقی خواهد ماند. از سویی معتقدم که مدیران کارآمد، قوی و شجاع افرادی هستند که خود را در بند و چهارچوب کاغذ بازی گرفتار نمیکنند و حتی مجبور میشوند اقداماتی خلاف قانون انجام دهند؛ بنابراین از هم اکنون پیشبینی میشود نجفی یک شهردار اجرایی برای تهران نخواهد بود بلکه او شخصی برنامه ریز و نظریه پرداز است. به عبارتی نجفی در کار برنامه ریزی، تشکیلاتی، نظری و تئوری فرد موفق و باتجربهای است اما به هیچ وجه او یک مدیر اجرایی موفق برای پایتخت ایران با 12 میلیون جمعیت نخواهد بود. او کارنامه قوی ای درشهرتهران از خود به جا نخواهد گذاشت؛ اگرچه ممکن است او ضابطه مند عمل کند اما مدیر اجرایی پایتخت باید یک فرد قدرتمند و با جسارت باشد که این مساله در وجود نجفی نیست.
با وجود افشاگری تخلفات شهردار سابق، آیا اصولگرایان در انتخابات آتی قالیباف را در میان خود به ویژه در قامت یک کاندیدای احتمالی میپذیرند؟
آقای قالیباف مخالفان بسیاری در میان دو جناح اصلاح طلب و حتی اصولگرا دارد. زیرا در انتخابات دو دوره اخیر هیچ یک از اصولگرایان و اصلاحطلبان او را در لیست خود قرار نداده و به او رأی هم ندادند. اگرچه قالیباف مدیری قوی است اما چندان مردمدار و دارای ارتباط با لایههای مختلف اجتماعی نیست و او بیشتر از یک منش فرماندهی برخوردار است. به همین دلیل این منش در بدنه جامعه یک نوع گزندگی و تو ذوق زدگی به دنبال دارد. به همین دلیل هم آقای قالیباف کمتر به حقوق مردم در شهرداری توجه جدی کرد. گرچه او در دو انتخابات اخیر برای جلب اعتماد عمومی بسیار تقلا کرد اما به دلیل عملکرد ژنرالیاش هیچ پایگاه اجتماعی در میان اصولگرایان و نیز اصلاح طلبان ندارد.
افشاگری تخلفات قالیباف توسط شهردار کنونی تهران به عنوان گامی در جهت شفافسازی مطابق با وعده انتخاباتی اخیراصلاحطلبان چه تاثیری در آینده جریان اصلاحات خواهد داشت؟
اصلاح طلبان امروز در یک شرایط محافظهکاری به سر میبرند. به عبارتی اصلاح طلبان سال 1396 با سال1376 از زمین تا آسمان فرق کردهاند. امروز اصلاح طلبان بیشتر مصلحتطلب شدند و این مصلحتطلبی منجر به آسیب رساندن به خاستگاه اصلاح طلبی میشود در نتیجه با ادامه این رویه جریان اصلاحات پایگاه اجتماعی خود را از دست خواهد داد. زیرا در فضای مجازی حتی در اعتراضات اخیرجامعه همانطور که از اصولگرایان گلایه دارند از جریان اصلاحات نیز به دلیل کم کاری این جریان در احقاق حقوقشان گلایهمندند. اصلاح طلبان امروز دچار خودسانسوری و محافظهکاری شدند و این خودسانسوری و محافظهکاری قطعا به پایگاه اجتماعیشان آسیب خواهد رساند.