اصلاح بودجه پزشک خانواده

تدبیر24» با وجود اینکه وزارت بهداشت اجرای برنامه پزشک خانواده و نظام ارجاع را جزو اولویت‌های خود در چهارسال آینده اعلام کرد، اما رقم بودجه سال گذشته برای این برنامه (حدود 1000میلیارد تومان) در لایحه بودجه سال ۹۷ نیز تکرار شده است. در عین حال وزارت بهداشتی‌ها  پایداری در منابع و صرفه‌جویی را برنامه اصلی و سرلوحه فعالیت‌های خود اعلام و تاکید دارند که اجرای برنامه پزشک خانواده و در راستای آن اجرای پرونده الکترونیک سلامت و نظام ارجاع از مهم‌ترین راهکارهای صرفه جویی در نظام سلامت است.

اما گویا یکی از ارکان اصلی صرفه‌جویی در حوزه سلامت با خطر کمبود منابع و تاخیر دوباره در اجرا روبرو است و دکتر علیرضا رئیسی- معاون بهداشت وزیر بهداشت ابراز امیدواری می‌کند که مجلس اعداد و ارقام مالی آن را تغییر و افزایش دهد؛ چراکه در غیر این صورت برنامه پزشک خانواده که طبق برنامه ششم توسعه باید تا پایان سال ۹۷ مستقر شود، اجرایی نخواهد شد.

دکتر علیرضا رئیسی  در گفت‌وگو با ایسنا با تاکید بر اینکه درصورت تغییر ندادن بودجه پیشنهادی سال ۹۷ پزشک خانواده، موفق به اجرای این برنامه، نظام ارجاع و تکمیل پرونده الکترونیک سلامت نخواهیم شد، اظهار کرد: ما ۱۲ فاز برای اجرای نظام ارجاع، پزشک خانواده و پرونده الکترونیک سلامت تعریف کرده‌ایم، اما در صورت تامین نشدن اعتبار مورد نیاز، عملی نخواهند بود. ما در حالی برای  ۱۰۰۰ میلیارد تومان بودجه بیشتر پزشک خانواده چانه زنی می‌کنیم که افزایش مالیات بر سیگار می‌تواند سالیانه ۱۲ هزار میلیارد تومان درآمد برای حوزه سلامت ایجاد کند.

وی میزان بودجه مورد نیاز اجرای این برنامه را ۲۰۰۰ میلیارد تومان اعلام کرد و گفت: طبق مدل‌هایی که در دنیا وجود دارد، مشخص شده که می‌توان با اجرای پزشک خانواده جلوی ۳۰ درصد از هز ینه‌های اضافی حوزه سلامت را گرفت؛ یعنی با افزودن ۱۰۰۰ میلیارد تومان دیگر به بودجه این برنامه، بالغ بر ۱۰ هزار میلیارد تومان در هزینه‌های این حوزه  صرفه‌جویی می‌شود.

 پیش از این دکتر محمد شریعتی- رئیس مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت- تاکید کرده بود که طراحی برنامه پزشک خانواده به پایان رسیده و زمان‌بندی اجرای این برنامه مرتبط با میزان منابعی خواهد بود که مجلس برای آن تصویب می‌کند.
طرح تحول باید در بستر پزشک خانواده اجرا می‌شد

دکتر ابوالفضل بهجو -  عضو هیئت مدیره انجمن پزشکان عمومی ایران نیز درباره تبعات اجرا نشدن برنامه پزشک خانواده توضیح داد و گفت: با توجه به مشکلاتی که برای طرح تحول نظام سلامت ایجاد شده، صاحبنظران این حوره می‌گویند این طرح باید در بستر پزشک خانواده و نظام ارجاع پیاده می‌شد. همه نیز تاکید می‌کنند که این برنامه باید مکمل طرح تحول باشد، اما از طرف دیگر می‌شنویم که این بودجه نصف شده است. به این ترتیب طرح بزرگی که پشتوانه قوانین فرداستی مانند برنامه چهارم را دارد، نمی‌تواند عملیاتی شود.

وی افزود: اجرای این برنامه در استان فارس باعث شد دسترسی مردم به خدمات  دو برابر شود. علاوه بر آن بیماریابی انجام شد، میزان مراجعه بالا رفت و پرداختی از جیب مردم کاهش یافت. در حال حاضر نیز مردم به صورت رایگان معاینه می‌شوند. ما با بستر فیزیکی ایجاد شده برای این برنامه موافق هستیم. اما راهنماهای بالینی که مورد قبول همه باشد در حال حاضر موجود نیست.

بهجو با بیان اینکه مراکز جامع سلامت می‌توانند پایگاه‌های مدیریت پزشک خانواده باشند، ادامه داد: طبق نظر سازمان بهداشت جهانی حداقل باید به ازای هر ۱۰ هزار نفر سه پزشک وجود داشته باشد، اما الان این نسبت کمتر است و تامین پزشک مورد نیاز باید از حالا آغاز شود. اگر هزینه‌ها تامین شود و برای پزشکان درآمد عادلانه‌ای در نظر گرفته شود، پزشکان خانواده برای تمام کشور تامین می‌شود.

عضو هیئت مدیره انجمن پزشکان عمومی ایران با اشاره به تاثیر اجرای برنامه پزشک خانواده بر مدیریت هزینه‌ها و بیماری، تاکید کرد: اگر هزینه‌های حوزه سلامت به خوبی مدیریت نشود، بیمه‌ها نیز نمی‌توانند از پس هزینه‌ها برآیند و ورشکست می‌شوند، خدمات گران می‌شود، دسترسی مردم کاهش پیدا می‌کند و عملا مدیریت سلامت را از دست می‌دهیم. تجارب جهانی نشان می‌دهد با اجرای برنامه پزشک خانواده، هزینه‌ها در طولانی مدت مدیریت می‌شود و پیشگیری از بیماری‌ها و بیماریابی نیز اتفاق می‌افتد.

وی ادامه داد: در حال حاضر وضعیت پرداختی در استان فارس و مازندران نسبت به گذشته بهتر شده است؛ مقرر شده بود که ۸۰ درصد حق پزشک باید ابتدای هر ماه پرداخته شود، اما الان همین رقم با تاخیر سه ماهه پرداخت می‌شود. هزینه ۲۰ درصد مربوط به پایش‌ها نیز باید بعد از انجام هر پایش دریافت شود، اما بیمه سلامت از ابتدای سال ۹۶ یک ریال از این ۲۰ درصد را پرداخت نکرده است. با این حال به دلیل اینکه پزشک خانواده برنامه‌ای ملی است، پزشکان  همکاری زیادی انجام می‌دهند تا فرهنگ پزشک خانواده در کشور فراگیر شود.