برخی مخالفان داخلی متن توافقنامه ژنو، مهمترین ایراد را، تاکیدنشدن بر حق غنیسازی ایران میدانند. وزیرخارجه و هیات مذاکرهکننده ایرانی از اولین ...
تدبیر24: دو مقام دولت آمریکا روز گذشته اعلام کردند که
«دولت آمریکا آمادگی دارد تا حق غنیسازی ایران را به رسمیت بشناسد.»روز گذشته
«برنادت میهان»، سخنگوی کاخسفید گفت: «آمریکا درصدد است با سطح محدودی از غنیسازی
در ایران موافقت کند.» به گزارش «سیانان»، او گفته که «توافق نهایی با ایران میتواند
شامل «بند» غنیسازی نیز باشد.» این اعلام موضع در حالی است که برخی مخالفان داخلی
متن توافقنامه ژنو، مهمترین ایراد را، تاکیدنشدن بر حق غنیسازی ایران میدانند.
وزیرخارجه و هیات مذاکرهکننده ایرانی از اولین ساعات بعد از نهاییشدن توافقنامه،
تاکید کردهاند بر اساس قوانین «انپیتی»، ایران از حق غنیسازی اورانیوم
برخوردار است و نیازی نیست تا ششکشور مذاکرهکننده بر سر برنامه هستهای ایران،
به آن اذعان کنند. میهان اما سخنانش را به نوعی جمعبندی کرد که موجب برانگیختهشدن
انتقادهای داخلی در کشورش نشود. او گفت: «البته آمریکا هنوز این حق را به رسمیت
نشناخته اما ما آماده هستیم تا درباره غنیسازی محدود اورانیوم در ایران مذاکره
کنیم.» میهان در ادامه گفت: «دلیل این امر آن است که ایران برای اولینبار با
انجام بازرسیهای سخت، کاهش میزان اورانیوم غنیشده، کاهش سطح غنیسازی و کاهش
فعالیت هستهای موافقت کرده است.» سخنگوی کاخسفید گفته «اگر ما در پایان در تمامی
این موارد به نتیجه برسیم آنگاه حق غنیسازی ایران را به رسمیت میشناسیم البته
غنیسازی در سطح پایین.»اوایل آذرماه ایران و ششکشور که بر سر برنامه هستهای
مذاکره میکردند به توافقنامهای رسیدند که برنامه هستهای ایران را در سطح پنجدرصد
متوقف میکند و اورانیوم غنیشده 20درصد را نیز به فرآورده دیگری تبدیل میکند.
«دویچه وله» به نقل از سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا نیز از موضع صریحتر آمریکا
درباره موافقت این کشور با غنیسازی محدود در خاک ایران گزارش داد. «کاتلین
هایدن»، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخسفید به نشریه «واشنگتن فریبیکن» گفت: «طی ششماه
آینده، ما از جنبههای عملی به ارزیابی این موضوع خواهیم پرداخت که چگونه ایران میتواند
یک برنامه غیرنظامی هستهای، از جمله غنیسازی داخلی داشته باشد.» این در حالی است
که «جیکارنی»، سخنگوی دیگر کاخسفید، روز گذشته با تلاش برخی از سناتورها برای
تصویب تحریمهای جدید علیه ایران مخالفت کرد. او در واکنش به بحثهای مطرحشده در
این مورد گفت: «اگر تحریمهای جدیدی را حتی مهلت زمانی داشته باشند تصویب کنیم
ایران و همپیمانان ما، فکر میکنند که ما در مذاکرات حسننیت نداریم.»کارنی در
ادامه گفت: «تصویب تحریمهای جدید میتواند رسیدن به راهحلی صلحآمیز برای موضوع
را با مشکل روبهرو کند.» این در حالی است که هیات مذاکرهکننده ایرانی بارها
تاکید کردند که به طرف غربی اعتماد ندارند. در توافق ژنو تاکید شده که تحریم جدیدی
نباید از سوی طرف مذاکرهکننده علیه ایران وضع شود. اما در روزهای گذشته خبرهای
متعددی درباره تلاش برخی از اعضای سنای آمریکا برای تصویب تحریمهای جدید علیه
ایران بعد از مراسم «عید شکرگزاری» منتشر شده بود. «باراک اوباما»، رییسجمهوری
آمریکا نیز جزو مخالفان تصویب تحریمهای جدید علیه تهران است. او هفته گذشته، گفت
«انتقاد از این توافق کمکی به امنیت ملی آمریکا نمیکند.» جان کری نیز که بهعنوان
وزیرخارجه آمریکا در مذاکرات ژنو حضور داشت، در پیامی ویدیویی به همکاران سابقش در
سنا در مورد تصویب تحریمهای جدید و تاثیر آن بر مذاکرات هشدار داد. به گفته وزیر
امورخارجه آمریکا تحریم جدید علیه تهران کمکی به حل مساله نکرده و میتواند موفقیتهای
بهدستآمده را به خطر بیندازد. «جی کارنی»، دبیر مطبوعاتی کاخسفید روز سهشنبه
در پاسخ به سوالی درباره تواناییهای غنیسازی ایران گفت «باراک اوباما، رییسجمهور
آمریکا معتقد است که ایران حق انرژی هستهای صلحآمیز را دارد.»همزمان صدای آلمان
گزارش داد «هنری کسینجر»، وزیرخارجه و رییس شورای امنیت ملی دوران ریچارد نیکسون و
«جرج شولتز»، وزیر خارجه دوران رونالد ریگان با انتشار مقاله مشترکی در روزنامه
«والاستریتژورنال» تاکید کردهاند توافق ژنو معنایی جز نفی قطعنامههای شورای
امنیت در مخالفت با غنیسازی در خاک ایران ندارد. آنها در این مقاله نوشتهاند:
«بر اساس نظر آژانس و قطعنامههای شورای امنیت تاکنون از ایران خواسته میشد که
همه فعالیتهای مربوط به غنیسازی و تولید پلوتونیوم خود را متوقف و با رژیم
بازرسیهای آژانس همراهی کند، اما در توافق ژنو غرب پذیرفته است آنچه پیش از این
غیرقانونی میدانست و محکوم میکرد ادامه یابد و بهعنوان یک موضوع اولیه به رسمیت
شناخته شود. آنچه غرب پذیرفته، اهمیتی استراتژیک دارد.»کسینجر و شولتز تغییر
تدریجی سیاست آمریکا در منطقه را امری طبیعی تلقی میکنند ولی هشدار میدهند که
باید از ایجاد وضعیتی پیشگیری شود که در آن «ایران رهاشده از فشار تحریمها، عملا
به یک قدرت هستهای و پیشرو گروه کشورهای اسلامگرا تبدیل شود، در این صورت دوستان
آمریکا در منطقه اعتماد خود را به آمریکا از دست میدهند و مسیر هستهای را در پیش
خواهند گرفت.» بیل کلینتون، رییسجمهور پیشین آمریکا نیز در مصاحبه با «سیانان
اسپانیایی» گفت: «به نظر من تلاش برای دستیابی به قراردادی نهایی برای برنامه هستهای
ایران بسیار مهم و ضروری است.»