قابلتوجه است که اگر خیانت و فریبکاری را در زوجی که رابطه رضایتمندی ندارند، مشاهده کنیم شوکه نخواهیم شد. شوکه کننده این است که در زوجهایی که روابط رضایتمندانه و خوبی دارند نیز این خیانت و فریب دیده شود.
محققان معتقد هستند که برخی افراد بهطورکلی بیشتر به دنبال خیانت هستند. به این معنا که آنها بیشتر به دنبال برقراری روابطی غیر از روابط چهارچوب خانواده خود هستند، حتی اگر رابطه خوب و شادی با همسر خود داشته باشند.
به باور پژوهشگران یکی از عوامل مهم در ایجاد خیانت، وجود جذابیت در همسر است نتایج مطالعات و بررسیهای این گروه روانشناسی نشان میدهد که اگر زن از جذابیت ظاهری بالاتر از حد متوسط نسبت به همسرش برخوردار باشد، احتمال بسیار کمتری وجود دارد که همسر وی وارد روابط نامشروع شده و به همسرش خیانت کند اما مردانی که همسرشان از جذابیت ظاهری کمی برخوردار هستند، بیشتر تمایل به برقراری روابطی غیر از روابط چهارچوب خانواده خوددارند.
جیم مک نالتی (Jim McNulty) یکی از روان شناسان این گروه تحقیقاتی در توضیحات خود اظهار داشت: « با ظهور شبکههای اجتماعی، ایجاد روابط جایگزین آسان شده و افزایش پیداکرده است. با توجه به این موضوع محققان میتوانند به درک این مسئله بپردازند که چگونه افراد قادرند از وسوسههای ناشی از روابط شرکای جایگزین اجتناب کرده و یا وارد اینگونه روابط شوند. درواقع دلیل اصلی این موضوع، میتواند ایجاد روابط بیشتر باشد.»
محققان همچنین دو فرآیند روانشناختی را در این پروژه پژوهشی موردبررسی قراردادند تا بتوانند درک کنند که چگونه آنها بر انگیزه شخص تأثیر گذاشته و باعث میشوند، تا فرد خیانت کند. این دو فرآیند روانشناختی عبارتاند از:
جداسازی توجه (attentional disengagement) یا ظرفیت مستقیم توجه دور از شریک رمانتیک بالقوه
کاهش ارزش ارزیابی (evaluative devaluation) یا تمایل به کاهش جذابیت دیگران
این محققان این کار را با نشان دادن تصاویر مردان و زنان جذاب و یا با جذابیت متوسط به شرکتکنندگان انجام دادند. آنها برای زمانی که افراد به تصاویر جذاب بهعنوان شریک احتمالی جلبتوجه نشان دادهاند، اهمیت قائل شدند. افرادی که در ۱۰۰ میلیثانیه سریعتر از حد میانگین به تصاویر نگاه کرده و از آنها رد میشدند، تقریباً ۵۰ درصد کمتر احتمال داشته که به خیانت روی بیاورند. در مقایسه با مجردها و شرکایی که مستعد به فریبکاری و خیانت هستند، شرکتکنندگانی که وفادار بودند، احتمال بیشتری داشت تا از تصاویر جذاب سریعتر رد شوند.
بااینحال تعداد زیادی تحقیق و پژوهش وجود دارد که نشان میدهد ما میتوانیم بیاموزیم که چگونه ارزش شرکای رمانتیک بالقوه را از بین ببریم. این رفتارها عمدتاً بهصورت خودکار انجام میشوند.
نالتی در این رابطه توضیح میدهد که « افراد لزوماً ازآنچه انجام میدهند و یا چرا آن را انجام میدهند، آگاهی ندارند. معمولاً این فرآیندها بیاختیار و بدون تلاش انجام میگیرد که تا حدودی میتواند توسط نوع زندگی و یا تجربیات دوران کودکی شکلگرفته باشد.»
شرح کامل این بررسیها و نتایج حاصل از آن در آخرین شماره مجله روانشناسی شخصیت و اجتماعی (Personality and Social Psychology) به چاپ رسیده و در اختیار پژوهشگران قرار دارد.