ناکجاآبادی به نام هدف گردشگری

تدبیر24»گردشگری روستایی در دنیای امروز یکی از بخش‌های مهم فعالیت‌های اقتصادی محسوب می‌شود که متاسفانه عملیاتی شدن آن در روستاهای لرستان با قابلیت‎های بسیار، تنها در حد حرف و نامیدن این مناطق به " هدف گردشگری" باقی مانده است.

 در لرستان روستاهای بکری با طبیعت خاص و جاذبه‎های تاریخی وجود دارد که قابلیت تبدیل به منطقه هدف گردشگری در شرایطی که این استان نیازمند توسعه صنعت گردشگری ‎ است، را دارند.

بنظر می‌رسد صنعت گردشگری در لرستان چه در بخش شهری و روستایی خیال رونق گرفتن ندارد. از هر زاویه که به گردشگری این استان نگاه می‌کنی نه یکجا بلکه صد جای کار می‌لنگد و این بار وقتی به عنوان یک خبرنگار سوژه‌ات روستاهای هدف گردشگری می‌شود، مبهوت می‎مانی که چرا این همه ظرفیت باید به دلایلی بالقوه بماند و باز هم مثل همیشه وعده‎ها معطل اعتبار باشند.

حال سوال این است که روستاهای گردشگری لرستان، طی سالهای اخیر چه میزان پیشرفت و توسعه داشته‌اند و تا چه حد توانسته‌اند در جذب گردشگران داخلی و خارجی موفق عمل کنند و آیا تغییری در آمار گردشگری ورودی به این روستاها به وجود آمده است؟ 

توسعه روستا و افزایش درآمدزایی روستاییان با اجرای طرح روستاهای هدف گردشگری

 هادی جعفری، معاون امور روستایی بنیاد مسکن لرستان با اشاره به اینکه شکوفا کردن اقتصاد مقاومتی در روستاها یکی از اهداف اجرای طرح روستای هدف گردشگری است، گفت: با توجه به اینکه یکی از عوامل اصلی مهاجرت از روستاها، معضلات معیشتی و اشتغال است، با اجرای طرح روستای هدف گردشگری در روستاهای استان می‌توان سیر صعودی مهاجرت به سمت شهرها را کاهش داد.

وی تصریح کرد:  با وجود اینکه بعد از انقلاب کارهای عمرانی زیادی در روستاها انجام شد اما به دلیل مشکلات معیشتی مهاجرت از روستا به سمت شهرها شدت پیدا کرده و در این وضعیت می‌طلبد با ارائه راهکارهایی چون فروش صنایع دستی، سطح درآمد روستائیان را بالا برد.

جعفری خاطرنشان کرد: برخی روستاهای استان دارای جاذبه‌های تاریخی و طبیعی هستند که می‌توان گردشگری را در آنجا قوت داده و از این طریق منبع درآمد برای روستاییان به وجود آورد که در پی این قضیه مسیر توسعه روستا نیز هموار خواهد شد.

این مسئول تصریح کرد: پیش‌بینی می‌شود با توجه به ظرفیت‌های قابل توجه این روستاها در بحث گردشگری، در صورت فراهم شدن زیرساخت‌ها و برنامه ریزی متولیان روستاها می‌توانند بعنوان قطبهای جاذب گردشگری در استان ایفای نقش کنند و صنعت گردشگری در کنار صنایع کشاورزی و دامداری بعنوان یکی از ارکان اقتصاد مقاومتی می‌تواند در رشد و توسعه این روستاها نقش تعیین کننده‌ای داشته باشد.

تعیین 9 روستا به عنوان هدف گردشگری و دارای بافت باارزش در لرستان

معاون عمران روستایی بنیاد مسکن لرستان یادآور شد: تاکنون در استان روستاهای بیشه، ونایی، امامزاده قاسم، خانجانخانی، افرینه، کوگان و ولیعصر بعنوان منطقه هدف گردشگری و پسیل و کوشکی سفلی بعنوان روستاهای دارای بافت با ارزش تعیین شده‌اند.

 وی ادامه داد: طرح‌های هدف گردشگری روستاهای بیشه، ونایی، امامزاده قاسم، کوشکی سفلی تهیه شده و طرح روستای ولیعصر در دست اقدام است.

طرح "هدف گردشگری" طی چند فاز انجام شده است

جعفری افزود: همچنین در بحث اجرای این طرح‌ها طی سنوات گذشته در روستاهای بیشه، ونایی، امامزاده قاسم، ولیعصر و افرینه عملیات اجرای طرح طی چند فاز انجام شده که تهیه طرح سایر روستاها و اجرای طرح گردشگری این روستاها در برنامه کاری این بنیاد قرار دارد.

معاون بنیاد مسکن لرستان گفت: فاز اجرای عملیات طرح روستای هدف گردشگری درون روستای بیشه به اتمام رسیده و در حال حاضر اقدامات عمرانی در محوطه این روستا در حال انجام است. امسال از محل ردیف ملی 250 میلیون تومان برای ادامه اجرای اقدامات عمرانی در پروژه روستای هدف گردشگری بیشه اختصاص یافته است. همچنین 60 درصد پروژه روستای هدف گردشگری ولیعصر نیز انجام شده است.

مراحل شناسایی دیگر روستاهای هدف گردشگری لرستان ادامه دارد

معاون بنیاد مسکن لرستان اظهار کرد: البته در استان روستاهای مستعد دیگری در زمینه گردشگری داریم که مراحل شناسایی و معرفی آنها در کارگروه ‎ های مربوطه در برنامه این بنیاد قرار دارد.

وی ادامه داد: نکته قابل توجه اینکه جهت امکان حصول نتیجه و دستیابی به اهداف مشخص شده در این روستاها تلاش همه‎جانبه متولیان و دستگاه ‎ های ذیربط لازم است که در صورت همکاری اهالی این روستاها و با توجه به استعدادهای بالقوه این مناطق در آینده شاهد رشد و  رونق صنعت گردشگری در این روستاها خواهیم بود.

واقعیت این است که روستاهای گردشگری لرستان در طول این سال‌ها تنها نام گردشگری را یدک می‌کشند و و تنها کارکرد رسانه‌ای پیدا کرده‌اند.

توجه به کیفیت به جای کمیت شاید یکی از مهم‌ترین راهکارهای موجود باشد. مهم نیست ما در لرستان صد روستای هدف گردشگری داشته باشیم یا فقط پنج تا. به قول قدیمی‌ها یک ده آباد به از صد شهر ویران است. داشتن اعداد و رقم‌های صدتایی و هزارتایی به چه کاری می‌آید و جز در سخنرانی‌ها و رسانه‌ها، چطور می‌تواند برای گردشگری لرستان سودمند باشد. زمانی که روستایی به عنوان هدف گردشگری تبلیغ می‌شود، گردشگر با ورود به آن و دیدن منطقه‌ای نیمه‌آباد، بدون هیچ راه و تسهیلات اقامتی و تفریحی و گاه حتی بدون حتی یک تابلوی راهنما برای جاذبه‌های طبیعی یا تاریخی، آیا به ماندن و گذران اوقات فراغتش ترغیب خواهد شد و آیا دوباره به این مقصد سفر خواهد کرد؟ پاسخ روشن و ساده است. انتخاب تعداد زیادی از روستاها به عنوان هدف گردشگری، بدون اختصاص تسهیلات و امکانات زیربنایی و خدماتی لازم، نه تنها کمکی به رونق گردشگری نمی‌کند، بلکه روستاییان را نیز نسبت به این صنعت ناشناخته بدبین می‌کند.

در برخی از روستاهای هدف گردشگری هیچ زیرساختی فراهم نیست

غلامرضا عبدالهی، مدیرکل دفتر امور روستایی استانداری لرستان نیز با بیان اینکه فراهم کردن زیرساخت های لازم عمرانی و اقتصادی در روستاها برای جلوگیری از مهاجرت روستاییان بسیار با اهمیت است، گفت: برخی از روستاهای استان تنها به اسم "هدف گردشگری" هستند و هیچ زیرساخت و امکاناتی در آنجا برای گردشگری فراهم نیست.

وی ادامه داد: علت عدم فراهم ‎ سازی زیرساخت‎ها در روستاهای هدف گردشگری استان نبود اعتبار کافی است.

عبدالهی خاطرنشان کرد: با همکاری میراث فرهنگی و بنیاد مسکن و دهیاری ها در روستاهای هدف گردشگری استان اقداماتی صورت گرفته اما چون اعتبارات این بخش بسیار ضعف است تحقق 100 درصد در این پروژه‎ها را شاهد نیستیم. در برخی موارد نیز عدم همکاری اهالی یک روستا مانع از انجام پروژه ‎ های عمرانی شده است.

سال گذشته در هفت روستای هدف گردشگری استان اقدامات عمرانی انجام شد

وی افزود: سال گذشته در هفت روستای هدف گردشگری استان اقدامات عمرانی با اعتباری معادل 100 تا 150 میلیون تومان از اعتبارات دفتر امور روستایی استانداری در راستای تبدیل آنها به روستای هدف گردشگری انجام شد. روستاهای دربند، کمندان، ولیعصر و افرینه و بیشه از جمله این روستاها بودند.

با وجود اینکه استانداری سال گذشته در هفت روستای هدف گردشگری استان اقدامات عمرانی انجام داده اما هنوز زیرساخت‎های لازم برای حضور گردشگران در این روستاها فراهم نشده و مسئولین مربوطه باید بدانند منظور از فراهم‎سازی زیرساخت‎ها چیزی فراتر از اجرای طرح هادی است.

از طرفی روستاهای هدف گردشگری استان نیازمند بازبینی اساسی و دوباره هستند. چه بسا بهتر است این بازبینی از ابتدا صورت گیرد و حتی روستاهایی که از پیش انتخاب شده‌اند نیز دوباره بررسی شوند که آیا دارای قابلیت کافی برای انتخاب شدن هستند. اگر تعداد مشخصی روستا به عنوان هدف گردشگری انتخاب شود، تمامی اعتبارات و هزینه‌های مطالعاتی و اجرایی به آن‌ها اختصاص پیدا کند؛ در توسعه گردشگری روستایی، اگر از کارشناسان برنامه‌ریزی توریسم در کنار مشارکت دادن مردم بومی استفاده شود، نتیجه بهتری حاصل می‌شود.

برای فراهم سازی زیرساخت‌های گردشگری، روستاها اولویت ‎ بندی می ‎ شوند

امین قاسمی، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان نیز در این باره گفت: در صورت نیاز طرح‎ های هدف گردشگری برخی از روستاهای استان بازنگری می شوند.

وی با اشاره به ظرفیت بالای روستاهای هدف گردشگری استان در راستای جذب گردشگر، اظهار کرد: باید زیرساخت‌های لازم برای توسعه گردشگری در این روستاها توسط دستگاه‌های مرتبط فراهم شود. درصدد هستیم یک نفر از بین دهیاران روستاهای هدف گردشگری را به عنوان نماینده انتخاب کنیم، تا پروسه فراهم سازی زیرساخت ‎ها در درون این روستاها با همکاری این نماینده نیز پیگیری شود. طرح ‎ های هدف گردشگری روستاهای استان در صورت نیاز بازنگری خواهند شد تا طرح ‎های کاربردی تری جایگزین آنها شوند.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان با بیان اینکه احداث اقامتگاه‌های بوم ‎ گردی در روستاهای هدف گردشگری نیز مدنظر است، یادآور شد: با برنامه‌ریزی‌هایی که داریم امیدواریم در آینده با حضور گردشگران در روستاهای استان، شاهد توسعه همه جانبه بیشتر این مناطق باشیم.

وی با تأکید بر اینکه برای فراهم‌سازی زیرساخت‌ها در روستاهای هدف گردشگری باید آنها را اولویت‌بندی کرد، تصریح کرد: با این کار هر روستایی که جاذبه هنرهای بومی، طبیعی و آثار تاریخی آن بیشتر باشد، زیرساخت‌های آن زودتر فراهم می‌شود.

تأکید بر تکمیل، مدیریت و بهره‌برداری از کمپینگ‌های نیمه‌تمام اقامتی در روستاها، ارائه پیشنهاد برای تهیه طرح‌های توسعه و هدایت‌کننده روستاهایی که ویژگی‌های گردشگری و تاریخی دارند با نگرش توسعه گردشگری و حفاظت و احیای بافت‌های ارزشمند تاریخی،‌ فرهنگی و صنایع‌دستی از جمله مسئولیت‎های سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری است که در لرستان تاکنون آنگونه که باید اهتمامی بر انجام این مسئولیت‎ها نشده است و انتظار می‎رود این سازمان زین پس توجه بیشتری به چنین روستاها داشته باشد.

روستاییان، گردشگری روستایی را جدی نمی‌گیرند

مجید کیانپور، نماینده مردم دورود و ازنا در مجلس شورای اسلامی نیز در این باره به ایسنا گفت: عمده‎ترین مشکل به سرانجام نرسیدن اهداف روستاهای هدف گردشگری در لرستان، این است که روستاییان و مردم ما گردشگری روستایی را به عنوان ارزش افزوده و راهی برای کسب درآمد جدی نمی‎گیرند.

وی ادامه داد: در روستاهایی از شهرهای آرام بیدگل کاشان، کویر مرنجاب، روستاهای کرمان، شمال و ... مردم به طور ویژه پیگیر کسب درآمد از طریق جاذبه‎های گردشگری خود هستند در حالیکه در استان لرستان مردم تمایلی به این مهم ندارند. برای رونق گرفتن گردشگری در روستاهی استان باید روستاییان و مردم پای کار آیند.

نماینده مردم دورود و ازنا در مجلس شورای اسلامی افزود: آماده سازی زیرساخت‎ها بدون اینکه تمایلی به کسب درآمد از طریق جاذبه‎های گردشگری روستاهای استان، توسط اهالی آن روستاها و مردم نباشد، ممکن نیست و چنین باوری باید در مردم به وجود آید.

گردشگری روستایی، یکی از مفاهیم و اشکال توسعه پایدار روستایی بوده که کمترین تاثیر مخرب را دارد، یا فاقد چنین آثاری است و باعث ارتقای سطح بهره ‎ وری در مناطق روستایی، ایجاد اشتغال، اصلاح توزیع درآمد، حفظ محیط روستا و فرهنگ بومی، جلب مشارکت مردم بومی و محلی و... خواهد شد و تنها تمرکز بر این یک شاخه می‎تواند گردشگری لرستان را متحول کند.