سنجش صلاحیت حرفه‌ای فرهنگیان

تدبیر24»حسین صادقی با اشاره به روند استقرار نظام سنجش صلاحیت حرفه‌ای معلمان اظهار کرد: بر هیچ کس پوشیده نیست که شاکله اصلی هر سازمان را منابع انسانی آن سازمان ترسیم می‌کند.

وی افزود: در میان سازمان‌ها و دستگاه‌های اجرایی کشور، وزارت آموزش و پرورش بزرگ‌ترین دستگاهی است که با نزدیک به یک میلیون پرسنل، بیشترین منابع انسانی کشور را در اختیار دارد. بدون شک توجه به شیوه‌های نوین جذب، نگهداشت و ارتقای این سرمایه عظیم، نقش ویژه‌ای در توسعه پایدار کشور خواهد داشت؛ بالطبع بی‌توجهی به آن نیز هزینه‌های غیرقابل جبرانی را بر دوش جامعه خواهد گذاشت.

وی افزود: واضح است که تحول در نظام تعلیم و تربیت کشور مستلزم استقرار و اجرای برنامه‌های تحولی و ایجاد انگیزه و تقویت فرهنگ تحول‌خواهی و تحول آفرینی در میان کارکنان آموزش و پرورش است. از آنجایی که معلمان نقش بنیادین در ارتقای کیفیت و کارایی درونی و بیرونی نظام تعلیم و تربیت دارند، برنامه‌ریزی  و ارائه سازوکارهای عملیاتی برای ارتقای آنان از طریق روزآمد ساختن دانش و مهارت های مورد نیاز شغلی، متناسب با پیشرفت های علمی و فناوری دنیا را به امری اجتناب ناپذیر تبدیل می‌کند.

 رئیس اداره برنامه‌ریزی سنجش صلاحیت‌های حرفه‌ای منابع انسانی وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه بدیهی است که هرچه معلمان و مدیران یک دستگاه، از صلاحیت و شایستگی بیشتری برخوردار باشند، سهم بیشتری در ارتقای جایگاه آن دستگاه خواهند داشت گفت: توجه به این مهم و توسعه دانش، نگرش و مهارت منابع انسانی، ما را به سمت حرفه‌ای شدن تدریجی پیش خواهد برد، اما نباید فراموش کرد که این هدف محقق نخواهد شد مگر آن که زیرساخت های لازم برای این منظور فراهم شده باشد.

راهبردهای جذب و نگهداشت نیروی انسانی توانمند و با انگیزه

صادقی افزود: یکی از راهبردهای مناسب برای این منظور و جذب و نگهداشت نیروی انسانی توانمند و با انگیزه در آموزش و پرورش، بهره‌گیری از ظرفیت‌های قانونی موجود در اسناد بالادستی، بویژه سند تحول بنیادین آموزش و پرورش و عملیاتی کردن اهداف مندرج در راهکار 3-11 مبنی بر ایجاد ساز و کارهای لازم برای جذب و نگهداشت استعدادهای برتر و برخوردار از صلاحیت‌های گوناگون برای شغل معلمی و تأکید بر اجرای راهکار 2-10 مبنی بر «استقرار نظام سنجش صلاحیت‌های عمومی، تخصصی وحرفه‌ای، تعیین ملاک‌های ارزیابی (نظام رتبه بندی) علمی و تربیتی معلمان و تقویت انگیزه ارتقای شغلی در آنان براساس نظام معیار اسلامی» است.

وی با بیان اینکه علاوه بر موارد مذکور، می‌توان از  ظرفیت قانونی جزء 2 بند الف ماده 63 قانون برنامه توسعه ششم توسعه، مبنی بر«تهیه نظام رتبه‌بندی معلمان و استقرار نظام پرداخت‌ها براساس تخصص با شایستگی‌ها و عملکرد رقابتی مبتنی بر نظام رتبه‌بندی معلمان و مهندسی نیروی انسانی براساس سند تحول و نقشه جامع علمی کشور با تصویب مجلس شورای اسلامی در قالب بودجه سنواتی» نیز بهره جست عنوان کرد: بی شک اجرای بندهای «3-7» سیاست های کلی ایجاد تحول در نظام آموزش و پرورش کشور، مبنی بر اعتلای منزلت اجتماعی معلمان به عنوان کلیدی‌ترین مؤلفه تأثیرگذار در نظام آموزشی کشور و افزایش انگیزه برای خدمات مطلوب‌تر و نیز توجه به بند «6» سیاست‌های کلی نظام اداری، ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری، مبنی بر رعایت عدالت در نظام پرداخت‌ها و جبران خدمات با تأکید بر عملکرد، توانمندی، جایگاه و ویژگی‌های شغل و شاغل و تأمین حداقل معیشت با توجه به شرایط اقتصادی و اجتماعی، در توسعه، رشد و بالندگی کارکنان آموزش و پرورش بسیار مؤثر خواهد بود.

 رئیس اداره برنامه‌ریزی سنجش صلاحیت‌های حرفه‌ای منابع انسانی وزارت آموزش و پرورش افزود: وجود این پشتوانه‌ها و مستندات قانونی و اسناد بالادستی، مسئولان آموزش و  پرورش را بر آن داشته است که گام‌های استواری در جهت ارتقای شأن و منزلت اجتماعی کارکنان خود بردارد. گام‌هایی که اگر به درستی برداشته شود، به اصلاح ساختار و پایان دغدغه‌های دیرین معلمان منتهی خواهد شد.

 صادقی با بیان اینکه درهمین راستا، با ابلاغ وزیر آموزش و پرورش 27 شهریور سال جاری خطاب به مهندس چهاربند، رئیس مرکز برنامه‌ریزی، منابع انسانی و فناوری اطلاعات مبنی بر تشکیل کمیته راهبری و سیاست‌گذاری برای طراحی و استقرار نظام سنجش صلاحیت‌های حرفه‌ای منابع انسانی با اولویت سنجش شایستگی‌های مدیران مدارس و رؤسای ادارات آموزش و پرورش، این مرکز رسماً مسئولیت طراحی و تدوین طرح مذکور را بر عهده گرفته است.

اجرای آزمایشی نظام سنجش صلاحیت حرفه‌ای معلمان تا پایان اسفند

وی ادامه داد: از زمان آغاز طراحی و تدوین این نظام در مرکز برنامه‌ریزی، تاکنون بیش از 25 جلسه کارشناسی با حضور خبرگان نظام تعلیم و تربیت و منتخبی از مدیران مدارس و مناطق آموزش و پرورش استان‌های مختلف، تشکیل و نتایج قابل توجهی به دست آمده است و در حال حاضر گام‌های نهایی خود را سپری می‌کند و انتظار می‌رود تا پایان اسفندماه سال جاری، بستر لازم برای اجرای آزمایشی آن فراهم آید.

صدور گواهینامه شایستگی مدیران

رئیس اداره برنامه‌ریزی سنجش صلاحیت‌های حرفه‌ای منابع انسانی وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه آنچه از پیش‌نویس این طرح بر می‌آید، این است که مدیران مدارس از سه منظر شایستگی‌ها و صلاحیت‌های عمومی، پایه و حرفه‌ای(تخصصی) مورد سنجش و ارزیابی قرار گرفته در صورت کسب امتیاز لازم، گواهینامه شایستگی در سطوح مختلف را دریافت خواهند کرد که مبنای رتبه بندی آنها قرار خواهد گرفت گفت: شایستگی هایی که مورد انتظار طراحان این نظام است برگرفته از «شرح وظایف پست مدیر مدرسه در دوره های مختلف تحصیلی»، «برنامه درسی ملی»، «سند تحول بنیادین آموزش و پرورش»، «آیین نامه های آموزشی، مالی،تربیتی و اجرایی مدارس» و دیگر اسناد تحولی بوده است.

به گفته صادقی توجه به تنوع مدارس، شرایط اقلیمی و بومی و منطقه‌ای و واقعیت‌های موجود آموزش و پرورش را نیز می‌توان از دیگر استلزامات طراحی این نظام برشمرد.

وی با اشاره به اینکه اغلب همکاران ما، مرزی میان نظام سنجش صلاحیت‌های حرفه‌ای منابع انسانی و دیگر نظام‌های وابسته به این طرح قائل نیستند؛ لذا یادآوری این نکته ضروری است که نظام رتبه بندی حرفه‌ای معلمان و نظام پرداخت یا جبران خدمات، نظاماتی متفاوت از نظام سنجش صلاحیت‌های حرفه‌ای و به عبارتی هریک، نتایجی از استقرار این نظام‌اند اظهار کرد: به عبارتی نظام سنجش صلاحیت‌های حرفه‌ای مدیران،  مجموعه‌ای سازوار، شامل ساختار، تشکیلات، قوانین و مقررات، ملاک‌ها و معیارها و فرآیندهای مدون و مرتبط است که  با گردآوری شواهد و مستندات تدوین شده، مراتب شایستگی‌های مدیران را از ابعاد گوناگون مورد سنجش و تأیید قرار می‌دهد.

ترمیم حقوق‌ها بر اساس شایستگی‌های کسب شده

رئیس اداره برنامه‌ریزی سنجش صلاحیت‌های حرفه‌ای منابع انسانی وزارت آموزش و پرورش با اشاره به اینکه هدف کلی استقرار این نظام، ارتقای کیفیت نظام مدیریت و راهبری در آموزش و پرورش با رویکرد شایستگی محوری است و اگرچه منجر به ترمیم حقوق بر اساس شایستگی‌های کسب شده می‌شود ولی با این همه نباید آن را ابزاری برای ارتقای معیشت و جهش حقوقی دانست تاکید کرد: انتظار می‌رود با اجرای صحیح این نظام بتوانیم مدیران مدارس را برای مداخله و بهسازی سازمان یافته فرآیندهای اداره مدرسه توانمندتر کنیم و با ایجاد روحیه خودباوری وخوداتکایی در مدیران مدارس با تأکید بر استفاده هوشمندانه و حداکثری از ظرفیت‌ها و فرصت‌های درون مدرسه‌ای و برون مدرسه‌ای، ضمن ارتقای سلامت اداری مدرسه، با تأکید بر خودکنترلی وخود ارزیابی ارکان مدرسه، از برنامه درسی ملی صیانت کنیم.