دلیل بیکار شدن ۵۰۰ هزار نفر در پاییز چیست؟

رشد اقتصادی مهمترین دلیل برای ادامه حیات کشور است چراکه با وجود آن می‌توان نسبت به سرپا نگه‌ داشتن کارگاه‌ها، صنایع و تولیدی‌های کشور نقش بسزایی در توسعه مشاغل جوانان ایفا کرد. طی‌سال‌های گذشته به دلیل تحریم‌های اقتصادی جهان علیه ایران، کشور دچار هرج و مرج اقتصادی شده است و شرایط خوبی برای کار در ایران فراهم نیست.
بیکاری نه تنها یک مشکل بلکه یک معضل محسوب می‌شود که به دنبال خود مشکلات بزرگ‌تری را به بدنه اجتماع وارد می‌کند. کاهش فرصت‌های شغلی از یک طرف و ورشکستگی بنگاه‌های تولیدی از طرف دیگر و همچنین نبود درآمد پایدار و مطمئن سبب شده تا جوانان از ازدواج هم عقب بمانند چراکه در دوره‌ای قرار گرفتیم که جمعیت بیکار کشور به طرز نگران کننده‌ای افزایش یافته و نیمی از بنگاه‌های اقتصادی کشور حالشان خوب نیست.

عدم اعتماد به جوانان

بیکاری یک معضل است اما ایجاد اشتغال و اعتماد به جوانان می‌تواند نتیجه‌ای مؤثر در کمرنگ کردن این معضل داشته باشد. هرچند که جوانان تنها زخم خورده اقتصاد بیمار نیستند و بخش اعظمی از مردم در سنین بالای ۴۰ سال هم بیکاری را تجربه کرده و با آن درگیر هستند که این قشر با توجه به داشتن همسر و فرزند فشار مضاعفی را باید تحمل کنند.
برخی از کارشناسان اقتصادی انتقادهایی به شیوه‌های آمارگیری بیکاران در ایران و نتایج آن وارد می‌کنند اما همه بر یک نقطه اتفاق نظر دارند که بیکاری یکی از معضلات اصلی اقتصاد ایران است. جمعیت ایران در ۲۸ سال گذشته تقریباً ۲ برابر شده و اکثر کسانی که در سال‌های بعد از انقلاب متولد شده‌اند به سرعت به جمع متقاضیان کار می‌پیوندند. ایران برای غلبه بر مشکل بیکاری، نیازمند رشد اقتصادی بالای ۷ درصد است اما در طول چند سال گذشته متوسط رشد اقتصادی در حد ۵ درصد بوده‌است.

خواب زمستانه

از کل جمعیت شاغلین کشور، بالغ بر ۱۹ میلیون و ۱۰۷ هزار نفر را مردان و حدود ۴ میلیون و ۲۲۴ هزار نفر بانوان هستند. همچنین از مجموع سه میلیون و ۱۴۱ هزار و ۶۶۷ بیکار در سطح کشور، ۲ میلیون و ۱۴۲ هزار و ۵۲۲ نفر از مردان و ۹۹۹ هزار و ۱۴۵ نفر از جمعیت بانوان هستند. نرخ بیکاری جوانان ۱۵ تا ۲۴ سال در پاییز امسال با کاهش ۲درصدی نسبت به پاییز ۹۵ به ۲۸.۴ درصد رسید.
تعداد شاغلان کشور نسبت به پاییز ۹۵ به ‌میزان ۹۵۷ هزار و ۷۵۱ نفر افزایش و نسبت به فصل ما قبل یعنی تابستان ۹۶، ۴۹۶ هزار و یک نفر کاهش پیدا کرده است. نرخ مشارکت اقتصادی جمعیت در سن کار یعنی جمعیت ۱۰ساله و بیشتر نسبت به پاییز سال گذشته ۱.۲درصد رشد داشته است که البته این نرخ نسبت به تابستان امسال ۰.۹ درصد کاهش را نشان می‌دهد.
بیکاری در کشور روزانه در حال رشد است که همین امر هم باعث شده فقر، اعتیاد، بزهکاری، از بین رفتن روابط عاطفی و پرخاشگری در پی این امر افزایش چشم گیری پیدا کند. بیکاری خود می‌تواند جامعه را به انحطاط بکشاند به همین دلیل باید هرچه سریع‌تر نسبت به رفع مشکلات در این خصوص اقدام و زمینه اشتغال را برای جوانان فراهم کرد.

بحران

آقای مسعود رضائی نماینده مردم شیراز در مجلس شورای اسلامی با اشاره به موضوع افزایش آمار بیکاری در ایران می‌گوید: هرچند که آمار دقیقی در خصوص بیکاری در ایران به دست نیامده اما بحث اشتغال اکنون به یک بحران تبدیل شده و از مشکل عبور کرده است.
او ادامه می‌دهد: امروزه با توجه به آمارهای ضد و نقیض مختلفی که از مراکز مختلف اعلام می‌شود معتقدیم تعداد بیکاران کشور بسیار بیشتر از این آمارهاست که ما تصور می‌کنیم. سال‌ها دلایل مختلفی داشتیم که همه دست به دست هم داده و بیکاری را به وجود آورده است اما عامل اصلی بیکاری در ایران نبودن امکانات اقتصادی و رکودی است که بر بازار کار ایجاد شده است.

رضائی تاکید می‌کند: ایران طی ۱۵ سال گذشته هیچ‌گونه تعریف درستی از بیکاری نداشته و گاهی اوقات هم خود را فریب دادیم که اگر شخصی روزانه دو ساعت هم کار می‌کند جزو افراد شاغل به حساب می‌آید به همین منظور فکر نکردیم که روی این دو ساعت‌ها نمی‌توانیم حساب کنیم چراکه این‌ها از دایره اشتغال خارج هستند.
نماینده مردم شیراز در مجلس شورای اسلامی می‌گوید: درسال های گذشته ما هیچ‌گونه سرمایه گذاری در خصوص موضوع اشتغال انجام ندادیم در حالی که باید در کشور تولید اشتغال وجود داشته باشد. صنعت ما یا تعطیل شده  یا در معرض تعطیلی قرار دارد که این امر خود باعث از بین رفتن بسیاری از شغل‌ها شده چراکه در بسیاری از صنعت‌ها جذب نیرو نشده و همیشه منتظر بوده‌ایم شغل‌های دولتی ایجاد شود در حالی که کار دولتی محدود است و نمی‌توانیم برای همیشه انتظار شغل دولتی داشته باشیم.

نیاز به زیرساخت

او اضافه می‌کند: ما نباید از دولت انتظار ایجاد شغل داشته باشیم تا بتواند جوانان را سر کار ببرد بلکه باید به سمت بخش‌های خصوصی برویم و نگاه را از بخش دولتی کاهش دهیم. باید دست بخش‌های خصوصی را برای ایجاد شغل باز بگذاریم و در این خصوص دخالت‌های کمتری کنیم. باید اجازه دهیم کارآفرینان دارای فکر و اندیشه با سرمایه‌هایی که دارند شغل ایجاد کنند و همچنین باید شرایطی را برای آنها فراهم کنیم که از لحاظ قوانین بتوانند در کشور به راحتی سرمایه گذاری کنند. ما کاری انجام دادیم که امروزه علاقه‌ای برای سرمایه گذاری وجود ندارد و اگر هم علاقه وجود داشته باشد به دلیل پیچ و خم‌های اداری آنها از هدف خود پشیمان می‌شوند. مسائل انحصاری برای اقشار خاصی وجود دارد که باعث می‌شود به دلیل نفوذ اداری یا سیاسی یا قدرت‌ها بسیاری از صنعت‌ها را در حیطه خود نگه دارند و به دیگر افراد توانمند اجازه حضور و سرمایه گذاری در بازار کار را ندادند. رضائی می‌افزاید: برای از بین بردن بیکاری در کشور خیلی از ساختارها باید تغییر کند چراکه اگر ساختارها به صورت بسته بماند شاید نتوانیم به جایی برسیم. امروزه بسیاری از شرکت‌ها به صورت اسمی متعلق به بخش خصوصی هستند در صورتی که سایه دولت در این شرکت‌ها مشاهده می‌شود و همین امر هم باعث شده که بخش اقتصادی رشد پیدا نکند و در نتیجه شغلی هم ایجاد نشود. تا زمانی که شرایط کاری بسته باشد وضعیت ما هر ساله بدتر خواهد شد. همه قوای مملکتی و حاکمیتی باید با یک اراده و عزم راسخ و تغییر نگاه نسبت به مردم به پای کار بیایند و رابطه خود را با مردم عوض کنند تا این‌گونه جذب سرمایه‌گذاری کنیم حتی باید مرزهای سیاسی را کمی باز کنیم تا از این بحران بیکاری نجات پیدا کنیم چراکه در غیر این صورت راه حل‌ها تنها به صورت مسکنی است. تأمین شغل مهمترین بخش اقتصاد پویاست و با اوضاع موجود و ریزش مشاغل ممکن است در چند سال آینده با بحران جدی‌تری نسبت به امروز روبه‌رو شویم.

منبع: صبح نو