خرج کردن در حوزه فرهنگ را هزینه‌کرد بی‌بازگشت تلقی نکنیم

وی ادامه داد: این استان علاوه بر آنکه نماد مقاومت در دفاع مقدس است، دریچه ورود تشیع هم به شمار می‌رود. بزرگانی از صحابه ائمه شیعه محبت و معارف اهل‌بیت(ع) را به فضای ایران منتقل کردند و نقش اصلی را در گسترش معارف ائمه در این اقلیم داشتند. ادبای این استان هم در انتقال فهم و شعور دینی به جامعه ایران کوشیده‌اند؛ از دعبل خزاعی در حوزه شعر تا شیخ مرتضی انصاری در حوزه فقه.

فرهنگ روح زندگی اجتماعی است

صالحی با بیان اینکه شورای فرهنگ عمومی بخشی از موضوع فرهنگ است، گفت: خوب می‌دانیم اگر حوزه فرهنگ به درستی مورد توجه قرار گیرد، حوزه‌های دیگر که در کنار فرهنگ هستند، سامان بهتری می‌یابند. فرهنگ ضلعی از ضلع‌های زندگی اجتماعی نیست بلکه روح زندگی اجتماعی به شمار می‌رود. اگر این روح فعال و بانشاط باشد، کالبد زندگی اجتماعی هم می‌تواند فعال و پرتحرک باشد اما اگر این روح گرفتار افسردگی شد، طبیعتاً کالبد هم توانایی زیادی پیدا نمی‌کند.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان اینکه در بسیاری از موارد دچار این غفلت شده‌ایم که گمان می‌کنیم رشد و توسعه در حوزه سخت‌افزاری است، افزود: حتماً ساخت جاده و سد لازم است، کما اینکه زندگی اجتماعی بدون رفاه و فرارفتن از کمبودهای اقتصادی حتماً مطلوب نیست. اما آنچه می‌تواند مخاطره‌آمیز باشد، آن است که این خطوط جاده‌ها بر زمینی استوار شده باشد که آن زمین، زمین ما نباشد. به نظر می‌آید آنچه که می‌تواند نگاه توسعه‌ای کشوری و منطقه‌ای را تنظیم کند، تغییر ماهوی و جدیدی در نوع نگاه ما به فرهنگ است.

خرج کردن برای حوزه فرهنگ را هزینه‌کرد بی‌بازگشت تلقی نکنیم

وی با تأکید بر اینکه خرج کردن برای حوزه فرهنگ را هزینه‌کرد بی‌بازگشت تلقی نکنیم، تصریح کرد: هزینه‌کرد در حوزه فرهنگ، سرمایه‌گذاری مضاعف به شمار می‌رود. هر مقدار که فرهنگ متزلزل باشد، توسعه پایداری که می‌خواهیم داشته باشیم اتفاق نمی‌افتد.

صالحی ادامه داد: بخش مهمی از آنچه که می‌تواند و باید در فرهنگ رخ دهد، در شورای فرهنگ عمومی است. این شورا عالی‌ترین و وسیع‌ترین نهادی است که به حوزه فرهنگ عمومی توجه دارد. شورای فرهنگ عمومی صرفاً با یک دستگاه و چند دستگاه اداره نمی‌شود. این شورا در مرکز از ۳۰ عضو تشکیل می‌شود و در استانها ترکیب قرارگاه حوزه فرهنگی را دارد. قرارگاه، ترکیب و هم‌افزای قوای مختلف در ایام جنگ در حوزه نظامی بود. اکنون هم شورای فرهنگ عمومی باید نقشی متشابه با آن قرارگاه را ایفا کند.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اظهار کرد: کمتر نهادی در حوزه فرهنگی وجود دارد که این مقدار شبکه فراگیر و سراسری داشته باشد. این ظرفیت کم مانند و کم بدیلی است. شورا ظرفیت تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری را دارد. تشکیل این شورا در استان‌ها با حضور نماینده ولی‌فقیه، استاندار و دبیری اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی، زمینه‌های تصمیم‌سازی را به وجود می‌آورد. چرا که موضوعات قابل توجهی در این حیطه وجود دارد که صرفاً فرهنگی نیستند بلکه به روح زندگی اجتماعی مربوط می‌شوند.

وی با بیان اینکه در حوزه فرهنگ دینی و دینداری به عنوان یک محور، پاره‌ای از اختلال‌ها در باورها، ارزش‌ها، رفتارها و نمادها،   وجود دارد که حتماً نیازمند راه‌حل‌جویی است، گفت: نتایج این بررسی‌ها در این حوزه علائم هشدار قابل توجهی را به ما می‌دهد که باید آنها را جدی بگیریم. بحث صرفاً در پاره‎ای از نمادهای ظاهری نیست که البته حفظ آن‌ها هم مهم است. در حوزه فرهنگ دینی، تعریف دینداری اجتماعی دارد تغییر می‌کند و این می‌تواند مخاطره‌آمیز باشد. این پیمایش ما جامعه آماری وسیعی داشته است. در این پیمایش وقتی که از افراد سؤال می‌شود که با این موضوع موافقید که دینداری به قلب پاک است ولو فرد نماز نخواند، می‌بینیم که دینداری تعریف جدیدی پیدا می‌کند و این مبنای اتفاقات بعدی می‌شود.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: زلزله فقط زلزله مکانی نیست. این پیمایش‌ها هر پنج سال یک بار در شهرهای کشور انجام می‌شود که به ما هشدارهایی را می‌دهد که جدی و خطرناک است. خطرناک‌تر از ریزدگردهایی که در هوا دیده می‌شود. این ریزگردها در باطن افراد هستند و دیده نمی‌شوند.

وی بیان کرد: موضوع دیگری که در این پیمایش‌ها وجود داشته مساله مراجعه مردم در دین‌فهمی به مرجعیت و متخصصان دین است. آمارهای این پیمایش‌ها نشان می‌دهد که «تشخیص فرد در مسائل دینی» بالاترین میزان انتخاب و آمار را دارد. اگر بحث فرقه‌های مذهبی، انحرافی و خودساخته را داریم، این‌ها روبنا هستند، در زیربنا آنچه که مطرح می‌شود آن است که «می‌خواهم به فهم و تشخیص خود در مقام دینداری عمل کنم».

صالحی گفت: شکل سنتی دینداری خط قرمزهایی را برای ما مشخص کرده است. در پیمایش‌های موجود در مساله «تماشای موسیقی همراه با رقص»، گزینه‌های «اشکالی ندارد» و «مخالفم ولی کاری ندارم»، رو به رشد است. بنابراین اینجا است که متوجه می‌شویم خط قرمزهای دینداری ما کمتر و کمتر می‌شود. مرجع دینداری و دامنه دینداری تغییراتی را به خود می‌بیند و خط قرمزهای دینداری کاهش پیدا می‌کند و اینها زیربنای اتفاقاتی است که ما در ظاهر می‌بینیم.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اظهار کرد: در حوزه اخلاق اجتماعی اتفاقات قابل توجهی در حال رخ دادن است و باید آن‌ها را جدی گرفت. صداقت، امانت، وفای به تعهدات، از جمله آنها است. آیا جامعه‌ای که اخلاق اجتماعی در آن فرسایش پیدا می‌کند، می‌تواند توسعه اجتماعی یابد؟ در حوزه آسیب‌های اجتماعی پیمایش‌ها نشان می‌دهد گرفتار اختلال‌های قابل توجهی هستیم. با اعتیاد، طلاق و خانواده‌های از هم گسیخته، آیا توسعه اقتصادی به فرجام می‌رسد؟ آیا در فضایی که درگیر آسیب‌های متراکم اجتماعی هستیم می‌شود امیدی به توسعه اقتصادی داشت؟ همچنین هشدارهای قابل توجهی در حوزه فرهنگ اعتماد ملی و میزان اطمینان مردم به دستگاه‌‎های دولتی و عمومی به ما داده می‌شود.

وی عنوان کرد: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان نهادی که این طرح‌های ملی را در حوزه فرهنگ جامعه دنبال می‌کند، هشدارهای خود را اعلام می‌کند و گفت‌وگوها را انجام می‌دهد. به نظر می‌رسد یکی از راه‌هایی که می‌شود درباره این مسائل گفت‌وگو کرد و به نتیجه نزدیک‌تر شد، شورای فرهنگ عمومی استان‌ها است که می‌توان بر اساس آن مسیر سند توسعه استانی را پیگیری کنیم. هشدارهای ما جدی است، حجت‌ها تمام شده و اکنون زمان اقدام و عمل است.

صالحی همچنین در مورد پیشنهاد نامگذاری روزی به نام اهواز یا خوزستان در تقویم ملی، گفت: پیشنهاد‌های خود را ارسال کنید و ما آماده پیگیری آن در شورای فرهنگ عمومی هستیم.

 نماینده ولی فقیه در خوزستان پیشنهاد ثبت ۲۷ دی ماه (سالروز واقعه چهارشنبه سیاه) به عنوان روز ملی اهواز را مطرح کرد.

آیت‌الله سید محمدعلی موسوی جزایری با اشاره به واقعه چهارشنبه سیاه در اهواز، اظهار کرد: پیشنهاد می‌شود روزی به نام اهواز در تقویم ملی ثبت شود.

وی ادامه داد: در روز ۲۶ دی ماه که خبر فرار شاه از ایران به ما رسید، ما در مسجد صاحب‌الزمان منطقه کمپلو بودیم و آقای خزعلی آنجا منبر رفته بود. در آنجا بود که خبر فرار شاه رسید و مردم به صورت خودجوش به خیابان‌ها آمدند و شادمانی کردند. در بعد از ظهر آن روز جامعه روحانیت اهواز تشکیل جلسه داد که این جلسه مصوباتی داشت.

آیت‌الله موسوی جزایری گفت: از مردم دعوت کردیم که روز بعد یعنی ۲۷ دی در حسینیه اعظم جمع شوند. جلسه دیگری هم در دانشگاه تشکیل شد که آقای خزعلی آنجا رفت. در حال سخنرانی بودیم که خبر رسید تانک‌ها به طرف حسینیه‌ می‌آیند. شلیک را شروع کردند و همزمان هلی‌کوپترها هم از بالا می‌زدند. یک قتل عام برپا شد و عده زیادی شهید شدند. بعد از آن ما اعلام تحصن کردیم.

نماینده ولی فقیه در استان خوزستان گفت: هر یک از شهرهای استان خوزستان، روزی بزرگ را دارند و در تقویم هم روز ملی دزفول و خرمشهر به ثبت رسیده است. واقعه چهارشنبه سیاه، روز شاخص اهواز در دوران مبارزات انقلاب اسلامی بوده است.