یکی از مهمترین جزوات درسی ما، مجله «درسهایی از مکتب اسلام» بود که در قم توسط شماری از مدرسان و فضلای حوزه منتشر میشد. بعد از گذشت بیش از 40سال، درست بهخاطر میآورم که از جمله «دروس» مطالعاتی ما، مبحث «حقوقبشر» بود. مجله «مکتب اسلام» یک سلسلهمقالات هر ماه منتشر میکرد ذیل عنوان «اسلام و اعلامیه جهانی حقوقبشر». جالب است که نویسندگان آن مجموعه بند به بند مفاد اعلامیه جهانی حقوقبشر را به خوانندگان معرفی و تشریح میکردند و نسبت اسلام را با آنها نشان میدادند. برخلاف نگاه برخی امروزیها به اعلامیه جهانی حقوقبشر، نویسندگان «مکتب اسلام» بههمراه مربیان اسلامی ما، اتفاقا همه حرفشان این بود که به ما نسل جوان نشان دهند که آنچه را که امروزه فخر بشریت شده تحت عنوان اعلامیه جهانی حقوقبشر، اسلام کاملتر آن را هزارو400سال پیش به بشریت عرضه داشته است. واقع مطلب و برخلاف تبلیغاتی که علیه اعلامیه میشود، تنها فکری که بعد از جنگ جهانی دوم در ذهن تهیهکنندگان آن اعلامیه نبود، آن بود که خواسته باشند تا با تدوین آن، با دین، آیین، اعتقادات و باورهای دیگران مقابله کنند یا آنها را کمرنگ جلوه دهند. تنها اندیشهای که بر ذهن آنان نمیگذشت آن بود که به کمک و از طریق این اعلامیه خواسته باشند تا اصول و مبانی باورهای غربی را اشاعه دهند. واقعیت آن بود که در طول چهارسال جنگجهانیدوم، تقریبا از سوی همه طرفهای درگیر در جنگ- که منهای ژاپن، جملگی هم اتفاقا غربی بودند- جنایات و فجایع هولناکی صورت گرفته که بهترین لغت برای توصیف آنها «باورنکردنی» بود. متفقین با علم و آگاهی از اینکه مناطقی که در خاک آلمان بمباران میکردند نه نظامی بود نه صنعتی، اما برای درهمشکستن مقاومت مردم آلمان، بیمحابا آن مناطق را زیر آتش گرفته بودند. عین همان رفتار را در سالهای اولیه جنگ- که آلمانیها دست بالا را داشتند- علیه انگلستان بهکار گرفته بودند. موارد عدیدهای از بدرفتاریهای عجیب علیه غیرنظامیان اتفاق افتاده بود. روسها و آلمانیها تعداد بیشماری از مردمان کشورهای دشمن را دستهجمعی اعدام کرده بودند. تنبیه دستهجمعی گاه بهصورت اعدام دستهجمعی اهالی یک منطقه بهواسطه اینکه تعدادی از آنها با دشمن همکاری کرده بودند بارهاوبارها اتفاق افتاده بود. بدرفتاری و شکنجه اسرای جنگی توسط ژاپن و دیگران، پرونده هولناک بعدی بود. کشتارهای دستهجمعی که ژاپنیها در «منچوری»، «کره» و سایر مناطقی که در شرق دور و اقیانوسیه اشغال کرده بودند، همچون جنایات اروپاییها باورنکردنی بود و بالاخره گل سرسبد همه آن جنایات، «هولوکاست» بود. درواقع، تنظیم اعلامیه جهانی حقوقبشر، واکنشی در قبال این جنایات و نیز تلاشی با هدف جلوگیری از وقوع مجدد چنین جنایاتی بود.
منبع:شرق
صادق
زیباکلام . استاد علومسیاسی