«به چه علت؟ به این دلیل که ایرانی هستند؟» این پرسشی است که درباره عدم صدور ویزا به سه ورزشکار اصفهانی عضو تیم ملی اسکیت جمهوری اسلامی ایران از سوی سفارت هلند، در اذهان عموم مطرح شده است.
تدبیر24»روشن شدن دلیل اینکه چرا سفارت هلند از صدور ویزا به ورزشکاران اسکیت ایرانی خودداری کرده است مبین مسائل حقوقی بسیاری است. اصولا هر کشوری آزاد است که به اتباع دیگر کشورها ویزای ورود به کشور خود را بدهد یا خیر؟ به هر حال حفظ امنیت آن کشور وظیفهای داخلی است و متولیان آن کشور بهتر از هرکس دیگری میدانند چگونه امنیت کشور خود را تامین کنند. به هر روی ممکن است کشوری ترجیح دهد به گروهی اجازه ورود به خاک خود را بدهد و این امکان را از گروهی دیگر سلب کند. این به ارتباط کشورها هم بستگی دارد و مراودات بین آنها هم بستگی دارد. با تمام تفاسیر، نکته بسیار مهمی در این باره مطرح است و آن چیزی نیست جز ماهیت وجود سازمانها و کنفدراسیونهای بینالمللی ورزشی و ضرورتهای قانونی که در گستره انفکاک ورزش از معادلات و روابط سیاسی مطرح است. وقتی سازمانهای ورزشی شکل گرفتند و کنفدراسیونهای مختلف ورزشی اعم از فوتبال، کشتی و... تاسیس شدند، یک مجموعه و نهاد بینالمللی ایجاد شده که با وجود این نهاد کشورهای مختلف نمیتوانند با این بهانه که با دولتهای دیگر اختلاف دارند از صدور ویزا برای ورزشکاران آنها خودداری کنند؛ مگر اینکه خودِ ورزشکار دارای سوابقی باشد که با امنیت آن کشور در تضاد باشد. این مساله داخلی آن کشور است که به موجب آن از ورود افراد دارای سابقه امنیتی به کشور ممانعت ایجاد کنند. در غیر اینصورت ورزشکاران زیر لوای سازمانها و فدراسیونهای بینالمللی ورزشی برای انجام مسابقات به کشورهای مختلف سفر میکنند. حتی اگر بین دو کشور اختلافات شدید سیاسی وجود داشته باشد. در خصوص ورزشکاران ایرانی در دورههایی که با رابطه آمریکا به سختی امکانپذیر بود، از طریق دفتر حافظ منافع این کشور، ویزای ورزشکاران ایران صادر و برای مسابقات به آمریکا اعزام شدند. لذا سازمانهای بینالمللی ورزشی صدور ویزا به ورزشکاران دو کشور را در شرایطی فراهم میکنند که بین آنها اختلاف سیاسی وجود دارد. فلسفه وجودی المپیک هم به نوعی تفکیک امور صلحطلبانه و مسائل انسانی و حقوق بشری از مسائل سیاسی است. المپیک با این هدف و انگیزه شکل گرفته که پنج قاره فارغ از رنگ و نژاد در یک یدِ پیوسته باشند و به دور از تقابل دولتها به عنوان سفیر صلح در عرصه جهانی حضور داشته باشند. نشانه المپیک از پنج حلقه متصل به هم تشکیل شده که نشان دهنده اتحاد بین قارهها و وحدت ورزشکاران تمام دنیاست. به این معنا که سازمانهای ورزشی به دور از اختلافات کشورها با هم در ارتباط هستند و این بیانگر این موضوع است که ورزشکاران و مردم با جنگ و درگیری بین دولتها ارتباطی ندارند. درباره عدم صدور ویزای ورزشکاران ایرانی از سوی هلند باید گفت فدراسیونهای ورزشی یک دایره شکایات و داوریهایی دارند. ایران باید به فدراسیون مربوطه شکایت کرده تا آن فدراسیون از طریق روند پیگیری جهانی فدراسیون در کمیته مربوطه بررسیهای لازم را انجام دهد. در هر حال اگر فقط به این دلیل که این ورزشکاران ایرانی هستند از ورود آنها به هلند ممانعت به عمل آید، این به نشانه تقابل دولت و دخالت دادنِ آن به امور ورزشی تلقی میشود.
نعمت احمدی، حقوقدان