نقش تحريم‌هاي جديد در توافقنامه ژنو

تدبیر24 : وزارت بازرگاني آمريكا روز پنجشنبه 17فرد و شركت آسيايي و اروپايي را متهم كرد كه با دور زدن تحريم‌هاي آمريكا به شركت هواپيمايي ماهان كمك كرده‌اند تا برخي اقلام موردنياز خود را از آمريكا تامين كنند؛ تحريم‌هايي كه عليه ايران در گذشته شكل گرفته و توسط اتحاديه اروپا تنظيم و اعمال شده‌اند. اگر اين شركت‌ها برخلاف حكم دادگاه اتحاديه اروپا كه دادگاهي مستقل است، عمل كرده باشند مي‌توان نسبت به آن اعتراض و اين اقدام را محكوم كرد. ديوان دادگستري اتحاديه اروپا بلندپايه‌ترين دادگاه در اتحاديه اروپا در زمينه امور مربوط به قوانين اين اتحاديه است.

وظيفه اين ديوان، تفسير قوانين اتحاديه اروپا و تضمين اجراي همسان اين قوانين در سطح كشورهاي عضو اين اتحاديه است. عالي‌ترين دادگاه اروپا تاكنون چند مورد از تحريم‌هايي را كه عليه ايران وضع شده بود لغو كرده است زيرا اتحاديه اروپا حاضر به ارائه مدارك و شواهد نشده و استدلال كرده بود كه به دليل محرمانه بودن اطلاعات نمي‌توان آنها را افشا كرد. اين اقدام، افراد و شركت‌هايي كه متهم به دور زدن تحريم‌هاي ايران هستند را به ناديده گرفتن تصميمات شوراي وزيران اروپا متهم مي‌كند. با توجه به حكمي كه دادگاه مستقل صادر كرده است اگر اتحاديه اروپا آن را معتبر بداند، اين تحريم‌ها قابل اجراست. اگر اين شركت‌ها خودسرانه به چنين اقدامي دست زده باشند آمريكا حق متهم كردن آنها را دارد اما اگر براساس مصوبه شوراي وزيران دست به چنين اقدامي زده باشند نمي‌توان آنها را متهم كرد.

 در گذشته درباره بانك ملي نيز اتفاق مشابهي رخ داد كه دادگاه بدوي اتحاديه اروپا در حكم خود، دادخواست‌هاي بانك ملي شعبه لندن براي لغو مصوبه شوراي وزيران اتحاديه اروپا پيرامون انسداد دارايي‌هاي اين بانك را رد كرد. اين دادگاه در حكم 23صفحه‌اي خود ادله حقوقي بانك ملي شعبه لندن از جمله عدم دخالت اين بانك در تامين مالي فعاليت‌هاي هسته‌اي و داشتن شخصيت‌ حقوقي مستقل از بانك ملي را مردود دانست و مصوبه شوراي وزيران اتحاديه اروپا و استدلالات ارائه شده به بانك براي مسدود كردن دارايي‌هاي آن را معتبر اعلام كرد. پس از آن دادگاه عالي انگليس تحريم بانك ملي ايران را لغو كرد. اين دادگاه با صدور بيانيه‌اي اعلام كرد كه تحريم اعمال شده عليه بانك ملي ايران از طرف دولت انگليس را لغو كرده است.

 پيش از اين بانك ملت به عنوان نخستين بانك ايراني موفق شده بود، غيرقانوني بودن تحريم‌ها عليه خود را در دادگاه‌هاي انگليسي و اروپايي ثابت و از تحريم اعمال شده خارج شود. موضوع متهم كردن شركت‌ها نمي‌تواند به مذاكرات ژنو و روند آن ربطي پيدا كند و مساله‌اي جداگانه است؛ زيرا اين تحريم‌ها توسط شوراي وزيران اروپا به تاييد رسيده و به رابطه ايران و اتحاديه اروپا برمي‌گردد. ايالات متحده آمريكا از شروع مذاكرات تاكنون به برداشتن تحريم‌هاي حاشيه‌اي پرداخته است. ما شاهد بوديم كه تحريم‌هاي برخي شركت‌هاي آسيايي نسبت به ايران برداشته شد و همچنين برداشتن تحريم‌ها درباره توليدات پتروشيمي، طلا و ابزارهاي يدكي هواپيمايي از جانب آمريكا گام‌هاي مثبتي بوده است.