خداحافظی همیشگی کارمندان با دور کاری

تدبیر24 : طرح دورکاری که در یک اقدام ضربتی توسط دولت سابق در هفتم تیرماه سال 89 به تصویب رسید و فورا نیز اجرایی شد، دستگاه‌ها و وزارتخانه‌ها را مکلف به دورکاری حداقل 10 تا 80‌درصد کل نیروهای خود کرده بود. حال این روزها، معاون برنامه‌ریزی رئیس‌جمهور به 10 دلیل از معاون اول رئیس‌جمهور خواسته است تا دولت به تعطیلات کارکنان وزارتخانه‌ها پایان دهد و افراد به همان سرعتی که به دورکاری رفتند به ادارات خود بازگردند.به گزارش مهر، چهارم آبان ماه امسال محمدباقر نوبخت معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌جمهور در نامه‌ای به معاون اول رئیس‌جمهور اعلام کرد: طرح دورکاری که از 7 تیرماه سال 89 از سوی دولت سابق تصویب و برای اجرا به‌دستگاه‌ها و وزارتخانه‌های مختلف ابلاغ شده بود بنا به 10 دلیل باید لغو شود.معاون رئیس‌جمهور در بیان 10 دلیل عنوان کرد: دلایلی از جمله ایجاد نارضایتی در کارکنان، فراهم نبودن زیرساخت‌های لازم برای اجرای طرح، دورشدن کارکنان از محیط کار، تمایل شدید کارکنان ضعیف به دورکاری، عدم امکان نظارت بر عملکرد دورکاران، احساس ناامنی شغلی و مسائلی از این دست در این بخش وجود دارد.

تصویب هیجانی یک طرح ناپخته

با این حال، دولت دهم در سال 89 با برشمردن ده‌ها مزیت از دورکاری و اینکه می‌توان از این طریق در کلانشهرها به‌ویژه تهران نسبت به کاهش بار ترافیکی، افزایش بهره وری نیروی کار و بالا رفتن میزان ساعات حضور کارکنان در کنار خانواده‌ها را محقق کرد، طرح دورکاری را به سرعت تصویب و برای اجرا به وزارتخانه‌ها و دستگاه‌ها ابلاغ کرد.ابتدا بسیاری از کارمندان وزارتخانه‌ها این اقدام فوری دولت وقت را فراهم کردن زمینه اخراج تدریجی از کار و به گفته نوبخت به وجود آمدن نوعی حس ناامنی شغلی تلقی کردند اما بعد از آن مقامات دولتی گفتند اخراجی در کار نیست و آنها نه تنها حقوق قبل خود را خواهند گرفت بلکه به دلیل کار در منازل، حقوق بیشتری نیز برای آنها منظور می‌شود.در واقع کشاندن کار از محیط ادارات به منازل را نیز باید به دلایل معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌جمهور به‌عنوان نقطه ضعف قابل توجه این طرح اضافه کرد چرا که وارد شدن مباحث کاری در محیط خانواده‌ها می‌تواند به نوعی چالش‌برانگیز و ایجاد کننده برخی مسائل برای خانواده‌ها باشد.اما با این حال، دولت سابق در یک اقدام فوری دستوراتی را به وزارتخانه‌ها و دستگاه‌ها داد و آنها را ملزم کرد تا فورا 10 تا حتی 80‌درصد نیروهای خود را دورکار کنند که این اتفاق هم افتاد و در وزارتخانه‌ای مانند تعاون، کار و رفاه اجتماعی که شیخ الاسلامی وزیر وقت آن، خود را مبدع و ایده پرداز این طرح می‌دانست تا 70‌درصد کل کارکنان به تعطیلات رفتند.بررسی‌ها نشان می‌دهد در واقع دولت سابق نیروهایی را از وزارتخانه‌ها و پشت میزهای کار به منازل فرستاد به امید اینکه شاید برای آنها پروژه یا کاری تعریف و اجرای آن از آنها خواسته شود، در غیر این صورت که افراد در اختیار خود بودند و می‌توانستند به شغل دوم بپردازند یا به امورات عقب افتاده خود رسیدگی نمایند.این شرایط و بروز ضعف‌های نظارتی در کنار آشفتگی برنامه‌ریزی دستگاه‌ها برای دورکاران و بی‌تجربگی مدیران مسئول افراد دورکار باعث شد تا بسیاری از دورکاران در طول روزهای دورکاری هفته حتی یک کار مفید هم برای انجام دادن در منازل نداشته باشند.طبق اظهاراتی که توسط مقامات دولت سابق صورت می‌گرفت، به سرعت 10 تا 80‌درصد نیروهای وزارتخانه‌ها و دستگاه‌ها دورکار شناخته شده و راهی منازل شدند. در عین حال‌ که طبق قانون باید دستکم 20‌درصد نیروهای هر سازمان دولتی دورکار می‌شد اما در برخی وزارتخانه‌ها مانند نیرو و ارتباطات این میزان به بیشتر از 10‌درصد نرسید که خود نوعی مخالفت پنهان مسئولان وقت این وزارتخانه‌ها با دورکاری و بی‌اعتقادی به طرح عجیب و فوری دولت بوده است.

درخواست نوبخت از دولت

بررسی‌ها نشان می‌دهد در فاصله سال 90 تا به امروز که البته هنوز دورکاری به صورت رسمی از سوی دولت لغو نشده ولی توسط معاونت برنامه‌ریزی رئیس‌جمهور پیشنهاد شده است، اغلب دورکاران رفته رفته از وضعیت دورکاری ابراز رضایت کرده و چندان هم راضی به تغییر این شرایط نیستند؛ هرچند نمی‌توان به صورت مطلق این نگاه را به همه دورکاران تعمیم داد،چه بسا افرادی نیز به منازل فرستاده شده باشند، اما از شرایط جدید کاری خود رضایت نداشته و در انجام وظایف سازمانی خود به دردسرهای جدیدی نیز از جمله عدم دسترسی به اینترنت برخورد کرده باشند.طی روزهای گذشته محمود عسگری آزاد نیز خواستار لغو مصوبه دورکاری شد و عنوان داشت: بررسی‌ها نشان می‌دهد دورکاری به دلیل نداشتن مبنای علمی، باعث کاهش کارایی دستگاه‌ها می‌شود.جانشین معاون توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس‌جمهور اظهارداشت: در هیچ کشوری دورکاری به این شکل یافت نمی‌شود و بررسی‌ها نشان می‌دهد با اجرای این طرح افرادی که دور‌کاری انجام می‌دهند و افرادی که این کار را نمی‌کنند، هر دو احساس تبعیض می‌کنند.وی ادامه داد:‌ دورکاری باعث جدا شدن کارمند از مجموعه کاری خود می‌شود، کارایی نیروی انسانی را کاهش می‌دهد و باعث می‌شود گاهی افراد در ساعت دورکاری مشغول شغل دوم شوند.عسگری آزاد خاطرنشان کرد:‌ در دورکاری ایجاد زیرساخت‌ها اهمیت زیادی دارد به گونه‌ای که ارتباط کارمند و دستگاه مربوطه حفظ شود و امکان آنلاین بودن و ارائه گزارش فراهم باشد اما مشاهده می‌شود به دلیل نبودن زیرساخت‌ها ارتباط کارمند با دستگاه ذیربط قطع شده است.جانشین معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس‌جمهور تاکید کرد: آنچه باید اجرا می‌شد برون سپاری است، یعنی دستگاه‌های دولتی بخش‌هایی از فعالیت‌های خود را به بخش غیردولتی واگذار کنند تا هم کوچک سازی دولت دنبال شود و هم کارایی و کاهش هزینه تحقق یابد.وی گفت: در مواردی حتی دیده شده است دستگاه‌ها به دلیل فراوانی نیروی انسانی خود نسبت به فضا و امکانات، دست به اجرای دورکاری زده‌اند و این نشان می‌دهد وقتی قواعد کار مشخص نباشد هر اتفاقی ممکن است رخ دهد.