تدبیر24 : بعد از توافق ژنو شاهد اتفاقاتی در عرصه داخلی و خارجی بودیم که نوع محافل مخالف موافقتنامه در ایران و آمریکا از نظر جنس باهم متفاوتند؛ به‌طوری که در جامعه آمریکا مخالفان، یک نهاد سازمان‌یافته‌ هستند که دوشادوش دولت حرکت کرده و انتظاراتشان در قالب انتظاراتی سازمان‌یافته است که این انتظارات در قالب نهادهایی صهیونیستی یا در نهادهای صاحب صنایع و صاحبان قدرت اقتصادی است. اما در ایران مخالفت‌ها بیشتر محفلی است نه سازمانی و هر کسی ممکن است بنا به طرز تفکرش یا سودی که از شرایط موجود قبل از موافقتنامه می‌برده با این موافقتنامه مخالفت کند. درمورد اتفاقات رخ‌داده چند روز گذشته به‌نظرمی‌رسد وزارت خارجه باید فعال‌تر در این زمینه وارد عمل می‌شد.

نوع عملکرد مقامات وزارت خارجه باعث شد که پاسخگویی از این وزارت به میان مردم برود تا هرطور که تشخیص می‌دادند تحریم‌های‌آمریکا را مورد قضاوت قرار دهند که در نتیجه شاهد بروز نوعی به‌هم ریختگی بودیم تاجایی که تیتر اکثر رسانه‌ها روز یکشنبه مبنی بر این بود که توافقنامه با اما و اگرهایی روبه‌روست. از این‌رو مسئولیت آگاه‌سازی افکار عمومی به عهده مقامات ارشد وزارت خارجه است کمااینکه انتظار می‌رفت دکتر عراقچی قبل از آنکه موضوع به فضای عمومی و رسانه‌ای کشیده شود، اقدام اخیر آمریکا را محکوم کرده و موافقت خانم اشتون بر همین اساس را نیز به اطلاع همگان می‌رساند که لطمه‌ای به اصل مذاکرات وارد نخواهد آمد که در این صورت این موضوع به قضاوت عمومی گذاشته نمی‌شد که به تازگی این اقدامات انجام شده است.

 به‌تازگی چند شرکت و سازمان تحریم شدند که قبلا نیز تحریم شده بودند و از آنجا که مورد رعایت طرف‌های مربوطه واقع نشده بود، دوباره تحریم‌ها را اجرا کردند. بنابراین این اقدام در فضای داخلی آمریکا و اروپا مخصوصا اجلاس وزرای خارجه اتحادیه اروپا در بروکسل تقریبا مورد نقد قرار گرفت تا جایی که اشتون در مذاکره با دکتر عراقچی اعلام کرد با اقدام آمریکا موافق نیست و اوست که مسئولیت حفظ و حراست حریم موافقتنامه را به‌عهده دارد و این مسئولیت را به‌خوبی اجرا خواهد کرد که اظهارنظری بود که جامعه را به آرامش رساند.

همچنین اظهار امیدواری مبنی بر اینکه در آینده نزدیک مذاکرات برای زمان‌بندی عملیاتی کردن مندرجات بیانیه تشکیل شود که طی روزهای آینده کارشناسان فنی به وین رفته و مذاکرات را با کارشناسان 1+5 از سر خواهند گرفت. تصویب موافقتنامه باعث ایجاد دلنگرانی‌هایی از آمریکا درمنطقه نیز شد که عکس‌العمل‌های واضح و روشن اسرائیل از یک طرف و واکنش‌های غیرآشکار عربستان سعودی از سوی دیگر نشان داد که چندان موافق امضای موافقتنامه نبودند چراکه عربستان معتقد بود اگر تحریم‌ها برداشته شود، ایران به قدرت منطقه‌ای تبدیل خواهد شد که عربستان در سایه آن قرار خواهد گرفت. از طرف دیگر عربستان سه انتظار از آمریکایی‌ها خواهد داشت و ملک عبدا... در مصاحبه‌ای اعلام کرده بود که اگر آمریکا به این سه انتظار پاسخ مثبت دهد، این کشور و امارات متحده 110 میلیارد دلار اسلحه خریداری خواهند کرد. نخست، حل مسئله ایران یعنی حمله نظامی؛ دوم، حمله نظامی به سوریه و سوم، حل مشکل فلسطین و اسرائیل که هیچ‌کدام تحقق نیافت بنابراین خصومت پنهان عربستان سعودی نسبت به آمریکا تبدیل به خصومت آشکاری شد که به سوریه هم کشیده شد. جان‌کری در آخرین سفرش به ریاض به‌طور واضح ملک‌عبدا... را تحت فشار قرار داد تا از گروه‌های سلفی فاصله بگیرد که این تقاضا از سوی عربستان پذیرفته نشد.

بنابراین اقدام آمریکا باعث بروز واکنش‌های بسیار گسترده و متنوعی در داخل آمریکا و ایران شد که امیدواریم به‌زودی با همت وزیر خارجه و همکاری خانم اشتون این مذاکرات برای رفع مشکلات و ارائه گزارش کارشناسان آژانس به سرانجام برسد. همان‌طور که اتحادیه اروپا نیز اعلام کرد درصورتی که گزارش کارشناسان آژانس مبتنی بر توافقتنامه باشد سطح تحریم‌ها کاهش خواهد یافت. از طرف دیگر روسیه هم عنصر موفق و فعالی نبوده تا جایی که بعد از تحریم‌های اخیر 17 موسسه از سوی آمریکا، لاورف به دیدار خانم اشتون رفت که ضرورتی هم نداشت.