نقش آیت‌ا... سیستانی در تعمیق روابط ایران و عراق

تدبیر24»روابط دو کشور از مقاطع پر نوسانی عبور کرده است. انتظار می‌رود که این سفرها و رفت و آمد‌ها بتواند به تقویت روابط و یافتن بهترین راه حل‌ها و رسیدن به توسعه روابط دوجانبه منجر شود. این توسعه روابط می‌تواند هم در سطح مباحث اقتصادی و هم سیاسی، امنیتی و نظامی انجام گیرد. زمینه‌های بسیاری وجود دارد که قراردادها و توافقنامه‌های محکم فی‌مابین، به سمت روابط عمیق‌تر دو کشور حرکت کند. مخالفت‌های برخی نیروها و دولت‌های منطقه‌ای و جهانی، سبب نشده است تا امنیت، ثبات و توسعه تهران بغداد مختل شود. بسیاری می‌گویند دلیل سفر رئیس‌جمهوری اسلامی ایران آن هم در چنین زمانی چیست و به دنبال علل این موضوع هستند. پایان داعش می‌تواند یکی از این علت‌ها باشد زیرا هر دو کشور با همکاری نظامی و امنیتی خود توانستند، از استقرار و تسلط کامل این گروه تکفیری بر عراق جلوگیری کنند و با انجام عملیات‌های مشترک امنیتی، تهدید داعش را از عراق و منطقه دور کردند. به نظر می‌آید موضوع دیگر تاخیر دیدار این نوع دیدارها دور شدن از فضای حاکم بر عراق پس از سرنگونی حزب بعث است تا راه‌های قانونی و عملی برطرف کردن مشکلات گذشته دو کشور بررسی دقیق‌تری شود و به شکل جدی و باثبات بر سر اختلافات مرزی به نتایج روشنی برسند. همچنین دو کشور می‌توانند پس از پشت سر گذاشتن دوره‌ای پر تلاطم به گسترش بیش از پیش حوزه‌های اقتصادی، تجاری و صنعتی بپردازند. نکته دیگر سفر آقای حسن روحانی به عراق می‌تواند بحث همکاری دولت مستقر فعلی عراق به ریاست عادل عبدالمهدی و برهم صالح رئیس‌جمهوری عراق بازگردد که آیا می‌توان به نیروهای جدید در عرصه سیاسی عراق و همکاری‌های پیوسته و دوجانبه آنها با تهران امید بست یا خیر؟ به هر حال این افراد به نوعی منتخبان مردم عراق هستند و باید در جهت خواست و منافع مردم عراق حرکت کنند. به نظر می‌آید مواضع مثبت و روشن مقامات ارشد بغداد، جای امیدواری بسیاری برای آینده روابط دو کشور وجود خواهد داشت و می‌توان به دور نمای مثبت مناسبات تهران-بغداد چشم دوخت. از سوی دیگر دیدار آقای روحانی در مقام ریاست جمهوری اسلامی ایران با آیت‌ا... سیستانی قرار دارد که نخستین دیدار یک رئیس‌جمهوری ایران با این مرجع عالیقدر جهان تشیع است. بی‌گمان شخصیت والای آیت‌ا... سیستانی نقش بسیار مهمی در عرصه سیاسی مذهبی و حتی امنیتی عراق ایفا می‌کند. این دیدار می‌تواند به توسعه و همکاری گروه‌های مختلف سیاسی دو کشور بینجامد. آیت‌ا... سیستانی نقش بسیار مهم و ویژه‌ای در برقراری یک صلح و ثبات اجتماعی و همچنین پایداری و بسط دمکراسی در عراق داشته‌اند. لذا احترامی که برای ایشان در سطح جهان و در میان مردم عراق و شیعیان وجود دارد، می‌تواند ایفاگر نقش و یک راهبر مذهبی در عراق و در میان شیعیان و حتی اهل سنت باشد، چرا که آیت‌ا... سیستانی در میان اهل سنت و روسای قبایل و طوایف سنی عراق هم از جایگاه بی‌بدیلی برخوردار بوده و هست که این نکته بسیار حائز اهمیتی برای صلح و ثبات در عراق است. البته نباید از عزت و احترامی که آیت‌ا... سیستانی در بین مردم ایران دارد هم غافل شد زیرا ایشان به عنوان یک مرجع عالی جهان تشیع نفوذ کلام و وجهه بسیار خوبی در میان ایرانیان دارد که همین امر می‌تواند به تعمیق روابط دو ملت و دو دولت کمک شایانی کند.

صباح زنگنه،کارشناس مسائل خاورمیانه و بین‌المللی