برجام راه تنفس ایران

تدبیر24»برجام اتفاق مثبتی در سیاست خارجی ایران بود که با تلاش و مذاکرات طولانی مدت به دست آمد و توانست باعث گشایش‌هایی در روابط اقتصادی و سیاسی ایران شود. این توافق هرچند هیچ‌گاه توسط طرف‌های مقابل به طور کامل و آن‌طور که باید و شاید اجرا نشد، اما وجودش برای ایران بسیار بهتر و مفیدتر از نبودنش بوده و خواهد بود. در صورتی که ثبات و حفظ آرامش از خواست‌های اصلی ما باشد باید حفظ برجام و زنده نگه داشتن آن را در اولویت رفتارهای دیپلماتیک خود قرار دهیم. تهدید ایران در خصوص کاهش تعهدات برجامی در بازه‌های زمانی مشخص و در نهایت خروج از برجام، در صورتی که به از بین رفتن کامل این توافق بین‌المللی منجر شود، اثر منفی خواهد داشت. برجام راه تنفس اقتصاد ایران است. حتی اگر کشورهای اروپایی نتوانند شرکت‌های تجاری و بانک‌های خود را مجبور کنند تا با ایران تجارت داشته باشند و نتوانند به تعهدات خود در برجام عمل کنند، ولی دریچه چین به سوی ایران هنوز باز است و برخی از نیازهای اساسی کشور از طریق همین دریچه و در تجارت با چین رفع می‌شود. از طرف دیگر عدم وجود تحریم‌های شورای امنیت با وجود برجام باعث می‌شود که هنوز بتوان به فروش نفت به کشورهای شرق آسیا نظیر هند و ژاپن امید داشت. در این میان روسیه نیز به برجام پایبند است، اما حجم تجارت ما با این کشور به آن میزان نیست که بتواند بر روی وضعیت کلی اقتصاد کشور اثرگذار باشد. با این حال به دلیل آنکه خود روسیه نیز اسیر تحریم‌هایی از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا است و نیاز دارد که روابط خود با کشورهای منطقه را برای تأمین مایحتاج مردمش حفظ یا حتی تقویت کند، رابطه با این کشور نیز می‌تواند برای ایران مفید واقع شود. البته اروپا نیز اهمیت حفظ برجام را درک کرده و این موضوع در اظهار نظرهای سیاسی مسئولان این اتحادیه محسوس است، اما باید دید که آیا این موضع‌گیری‌های سیاسی اروپا به اقدامی عملی به نفع ایران منجر می‌شود یا خیر. از سوی دیگر منطقه مستعد تنش است و لابی سعودی به شدت تلاش می‌کند که به این تنش‌ها دامن زده و ایران را درگیر یک مناقشه نظامی کند. به عنوان نمونه حادثه‌ای که هفته گذشته در بندر فجیره ایجاد شد، سبب گردید که کشورهای عربی منطقه چون امارات و عربستان سعودی تلاش کنند تا حادثه مذکور را به ایران نسبت دهند و جمهوری اسلامی را به تجاوز به حقوق دیگر کشورها متهم کنند. الان هم آمریکا دلیلی برای حمله یا جنگ ندارد و نخواهد داشت مگر اینکه توطئه‌ای چیده شود که ایران نقشی در هدف قرار دادن مواضع آمریکا یا متحدانش در منطقه دارد.

فریدون مجلسی، تحلیلگرمسائل بین‌الملل