کسی از گوگل‌های ایرانی خبر ندارد

تدبیر24»موتورهای جست‌وجوی بومی سهم زیادی در اقتصاد فناوری اطلاعات یک کشور دارند و جویشگرهای ایرانی هم اهمیت خود را از این جهت نشان می‌دهند. البته طرح و ایده جست‌وجوگرهای بومی تقریباً در دوره دوم دولت احمدی‌نژاد مطرح شد که موضوعیت آن هم حلقه تهدیدات و تحریم‌هایی بود که علیه ایران مطرح می‌شد. همین مساله نیاز به ایجاد گزینه‌های داخلی تولیدات و خدمات خارجی را چند برابر می‌کرد.

در حال حاضر، گوگل، موتور جست‌وجویی است که نه تنها در کشور مادر خود آمریکا، بلکه در بسیاری از کشورهای دیگر و حتی در ایران که دود تصمیم‌های اشتباهی مانند تحریم کسب‌وکارهای ایرانی به چشم کاربران رفته است، هم مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما کشورهایی هم هستند که از موتورهای بومی خود استفاده می‌کنند. از جمله چین با بایدو، کره جنوبی با نیور و روسیه با یاندکس که هر کدام کاربران خود را دارند و سهمی از پرس‌وجوهای روزانه را به خود اختصاص داده‌اند.

همین موضوع موجب شده در ایران هم به فکر داشتن یک موتور جست‌وجوی بومی بیفتند و حمایت از جویشگرهای بومی بر اساس تهیه و ارائه طرح کسب‌وکار به تصویب شورای راهبری جویشگر بومی رسیده و مقرر شد که مدل‌های کسب‌وکار موتورهای جست‌وجوی «پارسی‌جو» و «یوز» برای ادامه فعالیت به شورای راهبری ارائه شوند. البته به اذعان مسؤولان، در هیچ کجای دنیا، جویشگر بومی با هدف پر کردن جای گوگل و یاهو راه‌اندازی نمی‌شود و جویشگرهای بومی هدف دیگری را دنبال می‌کنند که پاسخگویی به نیازهای کاربران بومی است و با توجه به اطلاعاتی که سرویس‌های بومی دارند، از یک ابزار بومی بهتر از یک ابزار بین‌المللی برمی‌آید.

اما توسعه خدمات متنوع مطابق با نیازهای بومی و محلی، افزایش درآمد ملی از طریق کسب درآمد جویشگر بومی، ترویج و گسترش فرهنگ ایرانی-اسلامی در فضای مجازی، کمک به ایجاد مزیت رقابتی برای جویشگر بومی نسبت به رقبای غیربومی، توسعه زیرساخت‌های تولید و ارائه خدمات و محتوای جویشگر بومی، توسعه دانش و فناوری جویشگر بومی، حفاظت از اطلاعات و ارتقای امنیت ملی در فضای مجازی و بهره‌مندی از گزارشات ذائقه‌سنجی کاربران ایرانی برای ارتقای خدمات فضای مجازی از ضرورت‌ها و اهداف کلان جویشگرهای بومی عنوان شده است.

با وجود این، نمی‌توان انکار کرد که علی‌رغم ادعای مسؤولان مبنی بر این‌که جویشگرهای بومی قرار نیست جایگزین گوگل شوند، اما این ابزارهای بومی هنوز فاصله معناداری با سایر جویشگرهای بین‌المللی دارند و این موضوع خصوصاً در میزان اقبال و جذب کاربران قابل مشاهده است. در شرایط کنونی هم به نظر می‌رسد جویشگرهای بومی در ایران علی‌رغم هزینه‌هایی که تا کنون برای آن‌ها شده، به نوعی فراموشی سپرده شدند که نه کاربران استفاده‌ی چندانی از آن‌ها می‌کنند و نه خبری جدید از آن‌ها منتشر می‌شود.