تدبیر24»بحران
خشکسالی و کمبود آب ، زمین را با چالش جدی مواجه کرده است و به همین
دلیل امسال و در روز جهانی آب (۲۲ مارس مصادف با ۲ فروردین) «شتاب در
تغییر برای حل بحران آب» به عنوان شعار اصلی مورد نظر قرار گرفته است .
در
سال ۱۹۹۲ و در کنفرانس محیط زیست ۲۲ مارس به عنوان "روز جهانی آب" اعلام
شد و به همه کشورهای جهان توصیه شد در راستای اجرای بیانیه ۲۱ سازمان
ملل، اقدام به آگاهسازی مردم در مورد آب از طریق انتشار نشریات و برگزاری
همایش ها، نشست ها و نمایشگاهها کرده و در گرامیداشت آن بکوشند.
انتخاب
شعار «شتاب در تغییر برای بحران آب " دقیقا به دلیل وضعیت نگران کننده آب
علی الخصوص طی ده های گذشته و لزوم توجه جدی همه کشورها به منظور حل بحران
آب است. افزایش جمعیت کره زمین و به موازات آن افزایش مصرف آب شرب ،
کشاورزی و صنعت محدودیت منابع آبی را تسریع بخشیده است و این محدودیت روز
به روز بیشتر می شوند.
کشور عزیزمان ایران هم از این
قائده مستثنی نیست و با توجه به دارا بودن تنها یک سوم میانگین بارش جهانی و
دمای هوای بیشتر از میانگین جهانی به میزان سه سیلیسیوس بحران را به مراتب
بیشتر احساس می کند .
با توجه به پیش بینی های
انجام گرفته ایران در سال ۲۰۵۰ جزو ده کشور پرجمعیت جهان خواهد بود و این
افزایش جمعیت بدون توجه به عدم تغییر نگرش در نحوه حکمرانی زنگ خطر جدی را
برای آینده این سرزمین به صدا در آورده است و میتواند به منازعات اجتماعی و
سیاسی بیشتری بیانجامد که نمونه بارز آن را طی یکی دو سال اخیر در بسیاری
از مناطق کشور مشاهده کردیم .
با
توجه به اینکه بیش از ۸۰ درصد وسعت ایران در مناطق نیمه خشک، خشک و فراخشک
قرار گرفته لذا بازنگری در تمام اصول استفاده از آب در کشور گریزناپذیر
است .
با نگاهی به آمار و
ارقام منتشره در خصوص خشک شدن بیش از نیمی از دشتها و آبخوانهای کشور ،
افزایش بی رویه چاههای مجاز و غیر مجاز ، فرونشست زمین به میزان چندین
برایر نرم جهانی که توسط متولیان بخش آب کشور منتشر شده است سالهاست زنگ
خطر جدی را برای میهن عزیزمان به صدا در آورده که میتواند به مثابه یک جنگ
عمل نماید .
برداشت از آبهای سطحی به میزانی
غیرقابل باور رسیده و این باعث شده است تقریباً اکثریت تالابهای کشور خشک
شده و یا در معرض خشکی کامل قرار گیرند .
. همچنین
کاهش آبهای قابل استحصال به کمتر از ۱۰۰ میلیارد مترمکعب و ذخیرهسازی
حاصل از سدسازیها نیز به کمتر از ۵۰ میلیارد مترمکعب بر نگرانی ها می
افزاید .
در این میان
مشکلات مرتبط با سیستمهای توزیع آب، انتقال بین حوضهای، کیفیت آب، تامین
آب شرب، قیمت واقعی آب، تولید انرژی برقابی، ریزگردها، دریاچه ارومیه،
شبکههای آبیاری و زهکشی، دیپلماسی آب، رودهای مرزی و تغییر اقلیم نیز همگی
از مشکلاتی است که آن را به نام بحران آبی تا ورشکستگی مینامیم.
کارشناسان
معتقدند جهان با کمبود منابع آبی روبرو است. جمعیت و نیاز به غذا موجب
افزایش مصرف آب میشود. کشور ما نیز از این قاعده مستثنی نبوده و نیست و
اگر این موارد را مدنظر قرار دهیم قطعا دچار ناامیدی خواهیم شد. دورنمایی
نه چندان خوشایند که تصورش سخت و هراس انگیز است. لیکن واقعیت آن است که
وظیفه متخصصان، کارشناسان و سیاست گزاران بخش آب از همین جا پررنگتر
میشود.
لذا با توجه به واقعیات موجود در خصوص آب و
خاک ایران، چاره ای نیست جز اینکه باید گام های اساسی درجهت ایجاد یک
ساختار حکمرانی مناسب برای حفاظت از منابع آب برداشته شود تا سیاست گذاران
بتوانند آگاهانه تصمیم گیری کنند. ساختاری که بتواند بر اساس یک سند مکانی
و زمانی دقیق از میزان آب قابل برنامه ریزی در مقیاس های متفاوت، حداکثر
استفاده مجاز و اقتصادی مناسب، آب را در میان ذینفعان بخش های مختلف
عادلانه توزیع کند.
روز جهانی آب و سپس مناسبتهای
دیگری که به این بهانه بیان میشود اگرچه به شکلی نمادین و مقطعی است اما
در ماهیت و ذات خود مثبت اندیشی و حرکت برای اصلاح و بهبود را ترویج
میکند.
بی شک موضوع آب از اهمیت زیادی در کل دنیا
برخوردار بوده و همین موضوع موجب شده تا یک روز در سال در سراسر دنیا به
نام این مایه حیات منتسب شود، منابع آبی در کره زمین شرایط مطلوبی ندارد
همین مساله نیز باعث مهم دانستن این روز شده، لذا وظیفه هر شخصی حفظ و
صیانت از این مایه حیاتی است .
فدراسیون صنعت آب
ایران به مناسبت این روز بر این باور است که با خرد جمعی و استفاده از همه
پتانسیل های موجود اضلاع حکمرانی میتوان از بروز فاجعه جلوگیری کرد .
فدراسیون صنعت آب ایران