گرایش به سوی نادیده گرفتن ابعاد جمهوریت

تدبیر24»حمیدرضا جلایی‌پور در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، در ارزیابی خود از نامه اخیر روحانی به شورای نگهبان گفت:  نامه حسن روحانی یک نامه اصولی در دفاع از «جمهوریت» حاکمیت و دفاع از «حاکمیت قانون» بود. 

وی گفت: نامه حسن روحانی یک کنش مسئولانه و آسیب‌شناسانه در برابر انحصارات در حاکمیت است.  کنش او قابل دفاع بود. کسی که هشت سال رئیس جمهور بوده و چهل سال در ارکان حساس حاکمیت مسئولیت‌های کلیدی داشته، دارد از قانون‌شکنی‌های ارکان حاکمیت صحبت می‌کند.

این فعال سیاسی اصلاح‌طلب افزود:‌ نقد او خیلی ارزشمند و مسئولانه و خیلی مفیدتر و سازنده‌تر از نقدها و رفتارهای جنجالی احمدی‌نژاد از سال ٩۶ به بعد است. احمدی‌نژاد با نقدهایش در تلاش بود تا روی موج‌های نارضایتی سوار شود. اما حسن روحانی  با توضیحات حقوقی و مستند به حکومت انذار می‌دهد که این چه وضع حکومت‌داری است! این حکومت‌داری (که مبتنی بر حذف غیر هست) حاکمیت قانون نیست! حاکمیت اقلیت بر اکثریت است. 

جلایی‌پور در پاسخ به این سوال که چرا روحانی در طول هشت سال ریاست‌جمهوری خود نسبت به عملکرد شورای نگهبان با این لحن انتقاد نکرده بود، گفت: اولا فرض کنید حسن روحانی در دوره مسئولیت خود این کار را نکرده و ملاحظه حاکمیت را کرده است، اما این دلیل نمی‌شود که موضع‌گیری اصولی و مسئولانه فعلی‌اش درباره حذف‌های شورای نگهبان را نادیده بگیریم. ثانیا آقای روحانی در دوران مسئولیت خود هم سخنان مسئولانه‌ای در برابر بخش انتصابی حاکمیت داشت.

وی با بیان اینکه ضعف آقای روحانی در دوره مسئولیتش در جای دیگری بود، گفت: او وقتی در دوره دوم ٢۴ میلیون رای تاریخی را آورد، از حمایت مردمی به درستی استفاده نکرد. ثالثا از منظر اصلاح‌گری هر رجل سیاسی، هر وقت سخنی برای احیای حاکمیت قانون در کشور داشته باشد، باید از آن استقبال کرد. همچنین همین که حسن روحانی راحت‌طلبی نمی‌کند و حکمرانی در ایران را آسیب‌شناسی می‌کند و مورد حمله خالص‌گرایان قرار می‌گیرد، اقدامی در خور تحسین است. 

جلایی‌پور در پاسخ به این سوال که روحانی در نامه خود صراحتا اعلام کرد که شورای نگهبان انتخابات را دو مرحله‌ای کرده و این کار باعث رد صلاحیت داوطلبین و همچنین کاهش کاندیداهای شاخص شده، ارزیابی شما چیست، آیا امکان بازگشت شورای نگهبان به نقش اصلی خود وجود دارد، گفت: حرف آقای روحانی در این زمینه کاملا درست است. پس از درگذشت امام که وظیفه انتخابات به مسئولیت‌های شورای نگهبان اضافه شد، افراد زیادی انحراف از اصول انقلاب را متذکر شدند که یکی از آن‌ها مرحوم آیت‌الله عبایی خراسانی نماینده اسبق خبرگان بود. در حال حاضر آقای روحانی با صراحت و شجاعت این عارضه را متذکر می‌شود. با این شیوه انتخابات، حکمرانی در ایران روز به روز از شایستگان مردم در حال تهی شدن است، «زیرمتوسطین» و گاهی برخی رانت‌جویان جای آن‌ها را می‌گیرند و فسادهای کلانی مثل چای دبش و به نام کردن املاک عمومی برای خانواده صاحب‌منصبان رخ می‌دهد. 

 وی در پاسخ به اینکه علی ربیعی هم گفت که افشای فایل صوتی ظریف، برای کنار گذاشتن افکار برجامی بود. این رد صلاحیت را چقدر در این راستا می‌دانید، گفت: برای طرفداران حکمرانی انتصابی (نه انتخابی)، گشایش در سیاست خارجی و باز شدن فضای بین‌المللی برای تنفس اقتصادی یک تابو بود و تاب تحمل اجرای برجام را نداشتند. اتفاقا قبل از این که در سال ٩٧ ترامپ ظالمانه و یک طرفه از برجام خارج شود، این خالص‌گرایان داخلی بودند که در راه تخطئه برجام کوشیدند. می‌بینید پس از سه سال از گذشت دولت آقای رئیسی، همچنان تحریم‌ها اقتصاد ایران را ضعیف کرده، در ده سال گذشته سی در صد آحاد جامعه (بیش از بیست و پنج میلیون نفر) زیر خط فقر رفته‌اند و نخبگان جوان کشور راه مهاجرت پیش گرفته‌اند. 

جلایی‌پور در پاسخ به این سوال که آقای روحانی در نامه خود به شورای نگهبان تاکید کرده که این نامه در دفاع از جمهوریت بوده است تا چه اندازه با این گذاره موافق هستید چرا روحانی تقصیر کاهش نقش جمهوریت نظام را گردن شورای نگهبان انداخته است، گفت: حرف آقای روحانی درست است. گرایش به سوی نادیده گرفتن ابعاد جمهوریت در ایران از سوی حاکمیت جدی شده‌تر است. این روند پس از انتخابات ٩٨ بدتر شده و خالص‌گرایان در انتخابات ١۴٠٠ و ١۴٠٢ نشان دادند حتی افراد با سابقه‌ای مثل علی‌لاریجانی و حسن روحانی تحمل نمی‌شوند. در چنین بستری است که خالص‌گرایان خشنود می‌شوند و وزیر کشاورزی سابق و معاون او می‌توانند باعث رسوایی چای دبش شوند.