توسعه و حاکمیت جزایر سه‌گانه

تدبیر24» محمدمهدی محمدی ( پژوهشگر حوزه استراتژی ) - چندی پیش مرکز پژوهش های اتاق تهران گزارشی از استراتژی توسعه جزایر سه‌گانه ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک منتشر و در آن به اهمیت استراتژیک این جزایر متاثر از موقعیت جغرافیایی به عنوان زنجیره دفاعی و امنیتی، منابع طبیعی، پیشینه تاریخی و حقوقی ایران در مالکیت جزایر اشاره کرد. همچنین توسعه زیرساخت ها در بخش های گردشگری، بنادر، فرودگاهی، تامین آب شرین و حفاظت از محیط زیست آن با توجه به حساسیت بالای اکولوژیکی و تقویت اقتصادی و جذب سرمایه گذاری با بهره مندی از انرژی های تجدید پذیر، تقویت همکاری های منطقه ای با هدف کاهش تنش ها از طریق دیپلماسی فعال، تقویت مشارکت جوامع محلی و توسعه خدمات عمومی و در نهایت  ضرورت نگهداشت زیرساخت های نظامی و امنیتی را از جمله پیشنهادات این مرکز برشمرد.

در همین خصوص لازم است که در طراحی برنامه توسعه جزایر سه‌گانه باتوجه به نکات بیان شده، بهره‌مندی از فرصت عظیم و مهم هوش مصنوعی در کلیه مراحل طراحی و اجرا را بطور ویژه درنظر گرفت و در ابعاد مختلف شهرسازی، مدیریت شهری، مدیریت منابع، گردشگری، امنیتی و مدیریت اقلیمی برای تقویت اقتصادی فعال و پویا با درنظر گرفتن اهمیت استراتژیک جزایر در تمام ابعاد ذکر شده، فرصت‌های بی‌شماری را فراهم کرد.

توسعه جزایر سه‌گانه با استفاده از ابزار هوش مصنوعی از این جهت پیشنهاد می‌شود که باتوجه به بکر بودن منطقه، قابلیت و امکان ساخت شهری هوشمند به معنی واقعی با درنظر گفتن محدودیت ها و امکانات و اهمیت های ذکر شده و همچنین ماهیت جغرافیایی جزیره که امتیاز بالایی در کنترل امنیت سرزمینی دارد پیشنهاد می‌شود. توسعه جزایر با استفاده از این ابزار تنها درصورتی امکان پذیر است که همانطور که بیان شد محوریت هوش مصنوعی در کلیه مراحل درنظر گرفته شود و تمهیدات لازم در تامین و تجهیز زیرساخت های لازم در بکارگیری از آن بدوا انجام شده باشد. به طور مختصر میتوان توسعه جزایر در ابعاد مورد نظر را در بخش های زیر بیان کرد :

۱. شهرسازی هوشمند

هوش مصنوعی می‌تواند در طراحی و برنامه‌ریزی شهری جزایر سه‌گانه به عنوان یک ابزار قدرتمند عمل کند. این فناوری می‌تواند داده‌های مختلفی مانند ترافیک، جمعیت، منابع انرژی و آب را تحلیل کند و بهینه‌ترین طرح‌های شهری را ارائه دهد و طراحی بهینه زیرساخت‌ها را برای  بهترین مکان‌ ساخت جاده‌ها، ساختمان‌ها، پارک‌ها و سایر امکانات شهری تعیین کند.

۲. مدیریت شهری هوشمند

افزایش کیفیت زندگی شهروندان با مدیریت شهری هوشمند، مدیریت پسماندها، راه اندازی شبکه‌های هوشمند انرژی، خدمات بهداشتی و برقراری امنیت شهری با استفاده از ابزارهای نوین کنترلی امکان پذیر خواهد شد.

۳. مدیریت منابع

از آنجا که یکی از چالش های جزایر سه‌گانه محدودیت منابع آب و انرژی است، هوش مصنوعی می‌تواند در مدیریت بهینه این منابع با استفاده از سنسورها و الگوریتم‌های هوشمند، مصرف آب و انرژی را بهینه کرده و با استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر مانند انرژی خورشیدی و بادی از هدر رفت آن جلوگیری کند. همچنین می‌توان درصورت انجام بررسی های دقیقتر و فعال تر کردن اقتصاد جزیره از منابع آب و خاک غنی آن در ایجاد سیستم های کشاورزی هوشمند به بهترین شکل ممکن بهره جست.

۴. مدیریت گردشگری و درآمدزایی

گردشگری یکی از بخش‌های کلیدی در توسعه جزایر سه‌گانه است. با استفاده از الگوریتم‌های هوش مصنوعی می‌توان پیش‌بینی تقاضای گردشگری در فصول مختلف را پیش‌بینی و بر اساس آن برای توسعه هتل‌ها و مراکز تفریحی برنامه‌ریزی کرد. همچنین در این زمینه با تحلیل داده‌های مربوط به ترجیحات گردشگران، می‌توان کمپین‌های بازاریابی مؤثرتری را در راستای بازاریابی هوشمند طراحی نمود.

۵. مدیریت اقلیمی

جزایر سه‌گانه با چالش‌های اقلیمی مانند افزایش سطح آب دریا و تغییرات آب‌وهوایی مواجه هستند. پیش‌بینی تغییرات اقلیمی و تأثیرات آن بر جزایر، حفاظت از محیط زیست با نصب سنسورها و دوربین‌های هوشمند برای پایش مداوم وضعیت محیط زیست جزایر و مدیریت بحران در زمان بروز وقایع طبیعی مانند سیل و طوفان از جمله مصادیق مدیریت اقلیمی در این روش است.

۶. مدیریت حاکمیتی و امنیتی

با توجه به موقعیت استراتژیک جزایر سه‌گانه، امنیت یکی از اولویت‌های اصلی است. با استفاده از دوربین‌های هوشمند می‌توان امنیت جزایر را افزایش داد و به نظارت هوشمند در جزیره رسید. همچنین نصب و راه اندازی تجهیزات نظامی با هدف تقویت دیواره دفاعی مرزی و پیشگری از هرگونه تجاوز و تعدی برای حفظ سرمایه های سرزمینی و همچنین برقراری دیپلماسی فعال منطقه‌ای، بر چالش های مدیریت حاکمیتی و امنیتی آن نیز فائق آمد.

استفاده از هوش مصنوعی در بازطراحی و توسعه جزایر سه‌گانه ایران می‌تواند به عنوان یک ابزار قدرتمند در بهبود مدیریت، بهینه‌سازی منابع، حفاظت از محیط زیست، توسعه گردشگری، ایجاد اقتصادی فعال و پویا و افزایش امنیت کمک کند. با بکارگیری فناوری‌های نوین، می‌توان این جزایر را به عنوان یک الگوی موفق در توسعه پایدار و هوشمند در منطقه خلیج فارس معرفی کرد. مثال‌های جهانی مانند سنگاپور، بارسلونا، مالدیو و هاوایی نشان می‌دهند که استفاده از هوش مصنوعی می‌تواند تحول بزرگی در توسعه جزایر ایجاد کرده و علاوه بر بهبود برند ملی، افزایش رضایت عمومی را در بر داشته باشد.