وضعیت بحرانی ۶ تالاب کشور

تدبیر24: احمد کی‌خا معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست در نشست خبری خود به مناسبت روز جهانی تالاب‌ها اظهار داشت: از امروز دبیرخانه سازمان مردم نهاد تالاب در دفتر زیستگاه‌ها تشکیل خواهد شد. همچنین در جاهایی که تالاب مهم وجود داشته و شرایط آن بحرانی است این دفتر تشکیل و آغاز به کار خواهد کرد که امیدواریم تا سال آینده یک سازمان مردم نهاد در استان‌های فارس وجود داشته باشد.

وی با بیان اینکه در ایران مساحت رامسرسایت‌ها ،‌ یک و نیم میلیون هکتار است، ادامه داد: طی 100 سا ل گذشته 50 درصد سطح کل تالاب‌های جهان کم شده است که در گذشته 25 میلیون کیلومتر مکعب بوده و اکنون 12 میلیون کیلومتر مکعب است. باید بگویم نرخ تخریب تالاب‌ها در جاهای مختلف، متفاوت است که شرق آسیا نیز تالاب‌های تخریب شده بیشتری دارد و ایران از آن مستثنی نیست.

معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: در روز جهانی تالاب سال آینده،‌بیش از یک روز باید موضوع تالاب‌ها مدنظر قرار گیرد و روزنامه‌های مهم کشور به دلیل اهمیت تالاب‌ها در روز یکشنبه آینده که روز جهانی تالاب‌ها است امیدواریم تیتر اول‌شان موضوع تالاب باشد تا مردم با مسائل تالاب‌ها روبرو و به آن بیشتر توجه کنند همچنین امیدواریم در جوامع محلی حفاظت از تالاب‌ها بیشتر مورد توجه قرار گیرد.

* 6 تالاب وضعیت بحرانی دارند

کیخا با اشاره به اینکه 24 رامسرسایت وجود دارد که 32 تالاب را در بر می‌گیرد که باید بگویم 250 تالاب تاکنون شناسایی شده و 85 مورد آن بسیار مهم است و 16 کشور عضو کنوانسیون رامسر سایت هستند که 2 هزار و 170 عضو تالاب در مساحت 207 میلیون هکتار وجود دارد.

وی بیان کرد: 6 تالاب در لیست تالاب‌های در معرض خطر ، (لیست مونترو )قرارگرفته است که شرایط بسیار بحرانی دارند که از مهمترین آن میتوان به تالاب هامون هیلمن، صابوری در جنوب شرق و تالاب انزلی و بختگان اشاره کرد. همچنین دریاچه ارومیه نیز باید در این لیست قرار گیرد ولی امیدواریم این دریاچه احیا شود. از دیگر تالاب‌های بحرانی میتوان تالاب آلاگل و اجگل را نام برد.

کیخا افزود: از 40 تالاب حدود 20 تا 80 درصد آن خشک شده است.یکشنبه هفته آینده روز جهانی تالاب‌ها است که از امروز یک هفته را در ایران مختص به تالاب‌ها دانستیم وباید پیش از بیش به آن توجه کنیم.

وی ادامه داد: عوامل متعدد در تخریب تالاب‌ها دخالت دارد که این عوامل شامل صنایع، سکونتگاه‌ها ، انتقال برق،‌ بهره‌برداری ناپایدار از تالاب‌ها است. که یکی از اشکالات مهم در خصوص تالاب‌ هامون این بود که ماهی گیاهخواری را در این تالاب گذاشته و آن هر روز بزرگتر شده و تولید ماهی می‌کرد و مردم رغبت بیشتری داشتند ولی کل حیات تالاب را تهدید می‌کرد که امسال در خصوص بخش کشاورزی تاکید بسیاری شده است تا در بخش کشاورزی و تالاب‌ها آشتی صورت گیرد.

کیخا با بیان اینکه رویکرد تالاب‌ها بخشی بوده و کل زیست گون را ندیده‌اند؛ در حوزه وزارت نیرو باید تمرکزی صورت گیرد چرا که ارتباطات سازنده در خصوص تالاب‌ها باید انجام شود و برای اینکه آب را مهار کنیم دچار مشکل نشویم؛ غافل از اینکه مهارآب ما را دچار مشکل کرده است در واقع برای مهار آب دست به اقداماتی زده ایم ولی خوشبختانه در سال گذشته طرح حفاظت از تالاب‌های ایران آغاز شده است که یکی از آنها در احیای دریاچه ارومیه بوده است.

* اگر یک سدی ضررش بیشتر از منفعتش باشد باید خراب شود

معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: اگر می‌خواهیم مسئله دریاچه ارومیه حل شود باید نگاه را به این امر اصلاح کنیم و با ذینفعان در این خصوص صحبت به میان اید؛ وزیر نیرو خود مطرح کرده است که اگر به جمع بندی برسیم که یک سد ضررش بیش از منفعتش باشد خراب خواهد شد. یک این رویکرد مثبت است.

کیخا بیان کرد: سازمان محیط زیست متولی حفاظت از محیط زیست است بنابراین احیای تالاب‌ها باید از دستگاه‌های ذیربط مطالبه شود و ما در جلساتی که با وزارت نیرو داشته‌ایم باید تمام سده‌های دریاچه اورمیه مورد ارزیابی قرار گیرد و اگر توجیهی در گذشته وجود داشت اکنون توجیه باید به شکل دیگری باشد چرا که ممکن است توجیه گذشته اکنون کارساز نباشد. چرا که در گذشته ارزیابی به صورت نقطه‌ای بود ولی اکنون به این شکل نخواهد بود.

وی ادامه داد: با وزارت جهاد کشاورزی نیز تعاملی داشته تا در حوزه ارومیه طرح پایلوت توسعه کشاورزی را اجرا کنیم و درخواست کردیم که در بقیه روستاها نیز این پایلوت صورت گیرد؛‌ از نظر بنده اگر به جمع بندی برسیم که سدی ساخته شده که هزینه‌ به جوامع وارد کرده و منفعتش کمتر از ضررش بوده باید تخریب شود و باید این کار صورت گیرد.

معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست اظهار داشت: اگر در خصوص دریاچه ارومیه احیا باید صورت گیرد باید این امر انجام شود و رفتارهای خود را اصلاح کنیم ما از وزارت نیرو درخواست کردیم که اطلاعات را به دفتر ارزیابی ما ارایه دهد تا با توجه به رویکرد مدیریت سازمان و تقویت آن،  این امر انجام شود و به جمع بندی برسیم. در واقع با توافقی که اخیرا با وزارت نیرو داشتیم این امر باید صورت گیرد.

*تالاب هامون به اندازه کافی دیده نشده است

کیخا بیان کرد: به قدر کافی به تالاب هامون توجه نکرده و این تالاب به اندازه کافی دیده نشده است که امیدواریم در روز جهانی تالاب توجه ویژه ای به تالاب‌ها شود که آقای گری لوئیس نیز مقاله ای در خصوص دریاچه هامون ارائه خواهد کرد و باید بگویم استفاده از ظرفیت حق آبه تالاب هامون به خوبی صورت نگرفته است ولی خوشبختانه با تسلط رئیس جمهور به این مسائل این مشکلات باید حل شود.

وی بیان کرد:‌بهره برداری خردمندانه از تالاب‌ها باید صورت بگیرد و به اعتقاد بنده تالاب‌ها همه‌اش هزینه نیست بلکه 4 تا 5 هزار اشتغال در تالاب پریشان وجود داشته که اکنون نیست و همچنین 4 هزار پروانه شکار در تالاب هامون در گذشته وجود داشته که اکنون با وجود وضعیت بحرانی تالاب هامون این امر به این شکل نیست؛‌مسئولان فکر نکنند که جلوی آب را می‌گیرند و کشاورزی را توسعه می‌دهند باید بدانند که اگر آب به تالاب نرسد منشا ریزگردها شده و اشتغال از بین می‌رود.

معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست در خصوص بازدید از مردم از تالاب‌ها گفت: به نفع ما است که مردم از تالاب ها بازدید کنند و از نزدیک وضعیت آن را مشاهده کنند ولی این موضوع مدیریتش با سازمان میراث فرهنگی و گردشگری است بنابراین بازدید مردم به منفعت تالاب ها است که ما کمیته طبیعت‌گردی نیز در این زمینه داشته و سیاست گذاری و آیین نامه وجود دارد و مانعی برای بازدید مردم وجود ندارد.

* ایجاد نمایشگاه عکس چالش‌های تالابی برای نمایندگان مجلس

کیخا گفت: وضعیت دریاچه ارومیه به شکلی است که در لیست مونترو وجود دارد که در نشستی که در اواخر بهمن تشکیل خواهد شد سعی می‌کنیم از ظرفیت جهانی برای احیای این دریاچه استفاده شود و تاکنون وجود این لیست باعث شده که از ظرفیت جهانی استفاده شود و توانسته ایم دو تالاب را از لیست مونترو خارج کنیم و در تلاشیم که تالاب انزیلی و شادگان از این لیست خارج شودند . ما در روز جمعه گردهمایی مردمی در تالاب هامون، پریشان ، انزلی و شادگان خواهیم داشت.

وی ادامه داد: روز یکشنبه روز جهانی تالاب‌ها است که آیین بزرگداشت روز جهانی با سپاس از قهرمانان تالاب در دریاچه ارومیه صورت خواهد گرفت همچنین شبی با تالاب هامون در زابل با شعرا و هنرمندان در روز پنج شنبه صورت خواهد گرفت و کارگاه هم اندیشی معیشت پایدار زنان جوامع بومی نیز در حاشیه تالاب میانکاله برگزار خواهد شد؛‌گردهمایی هامون خاموش اما زنده است نیز در دریاچه هامون در روز جمعه برگزار خواهد شد و پیاده روی خانوادگی در تالاب شادگان انجام خواهد شد.

معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست بیان کرد: امیدواریم در تمام روزها به موضوع تالاب‌ها توجه شود .