کار این عکاسان سیاه‌نمایی نیست

تدبیر24: وحید سالمی درباره مشکلات عکاسان خبری در ایران اظهار کرد: مهم‌ترین مشکلات ما عکاسان مطبوعاتی، نداشتن مطبوعات است! به طور کلی تعدادی روزنامه و مجله مطبوعاتی منتشر می‌شود که از استانداردهای لازم برخوردار نیستند. از نظر من این مهم‌ترین مشکل مطبوعات ایران است. وقتی رسانه‌ها حرفه‌ای نباشند، حرفه‌ای ننویسند، عکاسی حرفه‌ای نیز در آنها وجود نخواهد داشت.

او افزود: وقتی مطبوعات جریان نداشته باشد، ایده‌پردازی کم می‌شود، چرخه مطبوعات کند می‌شود و به تبع آن عکاسی در فرهنگ ژورنالیسم عکاسی مطبوعاتی نیز نمی‌تواند مثمر ثمر واقع شود.

این عکاس مطبوعاتی درباره رسانه‌های کشورهای پیشرفته توضیح داد: بدون ارزش گذاری باید بگویم که رسانه‌های کشورهای پیشرفته قوی هستند چون مطبوعات، مدیران و سردبیران قوی دارند. سردبیری در بخش خبر، موضوع مهمی است. سردبیران آنها با رشته‌ای که در آن کار می‌کنند آشنا هستند و این موضوع باعث می‌شود که مطبوعات در شاخه‌های مختلف قوی باشد، در نتیجه می‌بینیم که بخش‌های مختلف مطبوعات شامل خبر، کاریکاتور، عکاسی و... هم قوی هستند.

او در پاسخ به این سوال که رشد خبرگزاری‌ها را در کار عکاسی مطبوعات ایران چگونه ارزیابی می‌کند، اظهار کرد: از نظر من رشد خبرگزاری‌ها هم از نظر تکنیک و هم از نظر کمی بر عکاسی مطبوعاتی تاثیر مثبتی گذاشته است و باعث رشد این رشته در ایران شده است. با این همه فکر می‌کنم که عکاسی خبری در خبرگزاری‌ها نیز درگیر روزمرگی شده است و از عکاسی فاخر فاصله گرفته است.

سالمی ادامه داد: من فکر می‌کنم که با امکانات موجود در خبرگزاری‌ها، عکاسان مطبوعاتی باید از روزمرگی فاصله بگیرند. متاسفانه در این آژانس‌های خبری به کمیت تعداد گزارش‌های تصویری بیش از کیفیت آنها توجه می‌شود. اگر خبرگزاری‌ها به بحث کیفیت توجه بیشتری نشان دهند، عکاسی ما قطعا تکان خواهد خورد.

او درباره دولتی بودن خبرگزاری‌های ایرانی و تاثیر آنها بر عکاسی ایرانی توضیح داد: در کشورهایی مانند کشور ما که دولت در همه اصناف حضور دارد، لطماتی به اصناف وارد می‌شود. این موضوع در عکاسی خبری هم به وضوح دیده می‌شود. دولت از خبرگزاری‌ها به عنوان تریبون استفاده می‌کند و در نتیجه مطالب مذکور خودش را منتشر می‌کند. البته به نظر من در این فضا هم عکاسان می‌توانند راهکارهایی پیدا کنند تا با رعایت خط قرمزها حرف‌های خود را بزنند که آن حرف‌ها دیده شوند.

این عکاس مطبوعاتی درباره سیاه‌نماخواندن عکاسانی که در مسابقه‌های جهانی جایزه می‌گیرند اظهار کرد: نمی‌توانیم به دهان دیگران چشم بدوزیم که چه می‌گویند و بعد کار انجام دهیم. از نظر من کار این عکاسان سیاه‌نمایی نبود. عکسی که امیر پورمند از صحنه اعدام گرفت، در واقع در زیرزمین یک اداره و نهاد نبود. این اعدام در ملاء عام انجام شده و از عکاسان خبری هم برای عکاسی از این واقعه دعوت شده بود.

او افزود: وقتی که واقعه‌ای در ملاء عام انجام می شود، منظور این است که مردم بیایند و آن صحنه را ببیند و وقتی عکاس هم دعوت می‌شود، یعنی با انتشار تصویر در دنیا مشکلی ندارند. ضمن اینکه باید به این نکته هم توجه کرد که مسابقات جهانی هم عهدی نبسته‌اند که به عکاسان سیاسی جایزه بدهند و آنها را برگزینند. عکس اگر خوب باشد، دیده و مطرح می‌شود.

سالمی درباره نقش دانشگاه در تربیت عکاسان خبری توضیح داد: من فکر می‌کنم دانشگاه در خوشبینانه‌ترین حالت از 100 دانشجو 20 عکاس تربیت می‌کند و 80 نفر دیگر اساسا عکاس نمی‌شوند. یعنی مثل همه حرفه‌های دیگر همه کسانی که در رشته عکاسی تحصیل می‌کنند، لزوما در همین رشته مشغول به کار نمی‌شوند. یعنی لزوما کسانی که عکاس هستند، در دانشگاه عکاسی نخواندند. دانشجویان باید حین آموزش تئوری کار عکاسی را هم انجام دهند و به دانشگاه به عنوان یک کارگاه نگاه کنند. مدام عکاسی کرده و آثار خود را به اساتید نشان دهند که بتوانند به یک عاس خوب تبدیل شود. من فکر می‌کنم که در این صورت است که یک عکاس خود به خود جذب کار می‌شود.

این عکاس مطبوعاتی در پاسخ به این سوال که شرایط عکاسان مطبوعاتی در دوران دولت جدید چقدر متفاوت از دولت قبل می‌داند، توضیح داد: من فکر می‌کنم مسائلی که مربوط به دولت و کابینه بوده است، در این دولت تغییر کرده ولی مسائل مربوط به نهادهای دیگر مانند دادستان یا غیره قطعا تغییر چندانی نکرده است. البته من به عنوان یک عکاس مطبوعاتی فکر می‌کنم شرایط بهتر شده است.

او افزود: البته بهترین دوره برای عکاسی ما عکاسان مطبوعاتی، در دوران ریاست جمهوری سیدمحمد خاتمی بود. از نظر من آن دوران، دوران طلایی عکاسان بود. با این همه این دولت نیز 6 ماه است سرکار است و هنوز زود است که درباره عملکرد آن قضاوت کنیم.

سالمی درباره انجمن‌های عکاسی ایران نیز توضیح داد: من فکر می‌کنم که ما ایرانی‌ها روحیه انجام کار جمعی نداریم و بسیار علاقه‌مند به تک‌روی هستیم. البته در کشورهایی مانند کشور ما، انجمن‌ها اصولا متاثر از کنش و واکنش‌های سیاسی درون مملکت عمل می‌کنند بنابراین در دوره‌ای مانند دوران ریاست جمهوری سیدمحمد خاتمی قرار می‌گیرند، فعالیت‌ها بیشتر می‌شود و پویایی بیشتری از خود نشان می‌دهند ولی ناگهان می‌بینیم که در دوره‌ای دیگر جلوی همه کارها گرفته می‌شود و انجمن‌ها منفعلانه عمل می‌کنند.