هیات مدیره ها باید سیاست درهای باز واقعی را پیش گیرند تا وضعیت کسب و کارشان با ورشکستگی و بحران های مالی مواجه نشود.
تدبیر24: موسسه «بورد اینتلیجنس» که نهادی است که درباره اطلاعات مربوط به هیات مدیرهها فعالیت می کند، سلسله جلساتی را درباره مسایل مطرح در هیات مدیره ها، مشکلات آنها و راه حل های جدیدی که پیدا شده است، برگزار می کند. روزنامه فایننشیال تایمز، هر از چندی گزارشی درباره جلساتی که به وسیله بورد اینتلیجنس برگزار می شود، ارایه می کند و می کوشد که آخرین یافته های محققان را درباره هیات مدیره ها و حاکمیت شرکتی نهاد های تجاری و اقتصادی، به خوانندگان خود منتقل کند. مطلب پیش رو، یکی از گزارش ها در این باره است.
یکی از آخرین جلساتی که درباره حاکمیت شرکتی و هیات مدیره ها برگزار شد، میزگردی بود که در آن 7 جوان با طیفی از دانسته های متفاوت درباره هیات مدیره ها شرکت داشتند و خیلی جدی روی احساس مسئولیت بیشتر شرکتها و هیات مدیره ها صحبت می کردند. آنها بر سر این موضوع توافق داشتند که مسئولیت پذیری چیزی است که شرکتها بیشتر از بیشینه کردن سود و بازگشت پول سهامداران، باید بر آن تمرکز کنند.
مشارکت کنندگان در این میزگرد شامل یک دانشجوی مقطع کارشناسی بدون سابقه عضویت در هیات مدیره ها، یک مدیر غیر اجرایی 17 ساله و جوانی 30 ساله و هر دو بدون سابقه عضویت در هیات مدیره ها یا مدیریت اجرایی سطح بالا بودند. آنها می گفتند که تعریف میلتون فریدمن، اقتصاددان برنده نوبل، از کسب و کار باید اصلاح شود چون این تعریف تنها به خود کسب و کار نگاه می کند و وقتی که از مسئولیت اجتماعی صحبت می کند، مسئولیت اجتماعی را فقط در فعالیت هایی به کار می بندد که به سود بیشتر برای شرکتها منتهی شود.
یکی از آنها در میزگرد می گفت: «این طرز تفکر در همه هیات مدیره ها نفوذ کرده و همه این نهادها را در بر گرفته است اما لازم است که تجدید نظری در آن صورت بگیرد. نسل جوان امروز به خوبی از نقش بنگاه ها در جامعه و دینی که این بنگاه ها به جامعه دارند، آگاهند و هیات مدیره ها باید این موضوع را در نظر بگیرند.» یکی دیگر از شرکت کنندگان در میزگرد موسسه بورد اینتلیجنس اضافه کرد:«این روزها هیات مدیره بسیاری از نهادهای عمومی درهای خود را به سوی مردم و کارکنان باز کرده اند و سیاست ملاقات عمومی را در پیش گرفته اند. شرکت ها هم باید درهای هیات مدیره ها را باز کنند. آدم های مشتاق باید بیایند در هیات مدیره ها بنشینند و البته در حالی که فقط سکوت می کنند، ببینند که در این هیات ها چه می گذرد. شاید به این ترتیب، اعضای هیات مدیره ها در نظر داشته باشند که نسبت به اجتماع خود مسئولیت دارند.»
البته در این میزگرد به این نکته اشاره شد که با چنین کارهایی، ممکن است اطلاعات مربوط به شرکت که محرمانه است یا شرکت دوست ندارد به دست رقبای خود بیفتد، بر ملا می شود اما شرکت کنندگان در میزگرد تایید کردند که نوعی از باز کردن درهای هیات مدیره ها، به چنین دردسرهایی می ارزد.
یکی دیگر ازپیشنهادهایی که در میزگردهای موسسه بورد اینتلیجنس مطرح شد، این بود که هیات مدیره ها باید از کسانی که به نسبت واقعی، ذینفعان شرکت را نمایندگی می کند، استفاده کنند. به عبارت دیگر، باید نمایندگی از کارکنان، تولید کنندگان مواد اولیه، نمایندگان محلی و دیگران، در هیات مدیره ها باشند که خواسته ها و سیاست های آنها را بازتاب دهند. علاوه بر این، دست کم در شرایط فعلی، مدیران غیر اجرایی شرکت باید توجه داشته باشند که خواسته ها و تفکرات این گروه های ذینفع در شرکت را در هیات مدیره ها منعکس کنند.
یکی از راه های جایگزین این پیشنهاد که می تواند تا حدودی به عملی شدن نزدیک باشد، این است که هیات مدیره ها کسب و کار خود را وادار کنند که با گروه های مشاور ذینفعانی که به آنها اشاره شد، درگیر باشد. به این ترتیب، حلقه مشاوران می تواند یک هیات مدیره فرعی در کنار هیات مدیره اصلی باشد که به آن مشاوره می دهد و آنها را در رسیدن به ایده های بهتر و موثرتر کمک می کند. یکی از شرکت کنندگان در میزگرد ارزیابی هیات مدیره ها می گوید:«اگر ثابت شود که یک ایده برای شرکت موثر است، عضو غیر اجرایی هیات مدیره می تواند دیگر اعضای این هیات را توجیه کند که آن ایده را عملی کنند و این باعث می شود که تمام قدرت هیات مدیره ها در دست مدیرعامل و مدیران اجرایی نباشد و دیگران نیز بتوانند از حقوق ذینفعان و سهامداران دفاع کنند.»
جوانان شرکت کننده در میزگرد بررسی مشکلات هیات مدیره ها بر سر این موضوع توافق داشتند که هیات مدیره ها باید با اوضاع و احوال زمانه تطبیق یابند و با شبکههای اجتماعی درگیر باشند تا بتوانند از آنها استفاده کنند. یکی از شرکت کنندگان گفت:«شبکه های اجتماعی نسبت به گذشته دارای تاثیرگذاری بیشتری شده اند. هیات مدیره ها باید وجود و نقش این شبکه ها را قبول کنند و پذیرای آنها باشند نه این که از آنها روی برگردانند و برای آنها مانع ایجاد کنند. هیات مدیره ها باید درباره مزایا و ایده های نابی که شبکه های اجتماعی می تواند برای افراد مهیا کند، بیشتر یاد بگیرند.»
شبکه های اجتماعی می تواند یکی از ابزاری باشد که شرکتها و هیات مدیره ها می توانند برای افزایش ارتباط بیشتر اعضای هیات مدیره و مدیران شرکت با جامعه، مورد استفاده قرار دهند. یکی از شرکت کنندگان در میزگرد موسسه بورد اینتلیجنس می گوید:«کاری که هیات مدیره ها انجام می دهند، معمولا دیده نمی شود. در بسیاری از اوقات، هیات مدیره شرکتهایی را که در مثلا امشب با آنها قرار ملاقات داریم، باید به وسیله موتورهای جستجویی مثل گوگل پیدا کنیم. من 10 سال است که سابقه کسب و کار و فعالیت اقتصادی دارم اما هنوز هیچ تعاملی با هیچ هیات مدیره ای نداشته ام. حضور در شبکه های اجتماعی باعث می شود که هیات مدیره ها از انزوا خارج شوند و کارهای آنها بیشتر به چشم بیاید.»
به نظر می رسد که در چند سال اخیر، هیات مدیرهها ناچار شده اند که فعالیت های خود را با شفافیت بیشتری پیش بگیرند و این شفافیت یکی از ارکانی است که در رتبه بندی شرکت ها نیز تاثیرگذار است اما مسئله این جاست که در میزگردی که شرح آن رفت، جوانان تلاش کرده اند ایده هایی را مطرح کنند که کاملا هیات مدیره ها را متحول می کند. می توان فرض کرد که وقتی هر جلسه هیات مدیره با مهمانانی از بیرون همراه باشد که می توانند در اتاق جلسات بنشینند، چه تغییر در رفتار و تصمیم گیریهای هیات مدیره خواهد کرد. با این حال، هنوز تعدادی از این ایدهها عملی نیست و شاید باید برای اجرای آنها تامل بیشتری درباره شان کرد.
منبع:فایننشیال تایمز