یارانه‌ها و فرهنگ غلط

تدبیر24: هدفمندی یارانه‌ها، ادامه یافتن یا نیافتن پرداخت نقدی یارانه‌ها و همچنین چگونگی این پرداخت و میزان آن در روز‌های اخیر بیش از گذشته مورد بحث قرار گرفته است. روز گذشته ثبت‌نام مرحله دوم هدفمندی یارانه‌ها آغاز شد در حالی که، رسانه‌ها و مسئولان دولتی در روز‌های گذشته مدام روی این مساله مانور داده‌اند که کسانی که نیازمند دریافت یارانه نیستند ثبت‌نام نکنند و در واقع، از مردم خواسته شده است که اطلاعات درست و شفافی درباره وضعیت اقتصادی خود و نیازمندی هایشان ارائه دهند. نا گفته پیداست که چنین درخواستی به سادگی اجابت نمی‌شود. در حوزه شفافیت و صداقت به ویژه در مساله یارانه‌ها مشکلاتی پیش روی دولتمردان است که به مبهم شدن بیش از پیش فضا می‌انجامد. در بحث پرداخت یارانه‌ها نوعی فرهنگ‌سازی غلط اتفاق افتاده است.

دولت قبل به‌گونه‌ای این مساله را ترویج کرد که ما می‌خواهیم پولی که حق شهروندان است را به آنها بدهیم، افرادی می‌خواهند جلو این کار را بگیرند و ما از مردم می‌خواهیم بیایند و حقشان را دریافت کنند. این مدیریت غلط که باید تاکید کرد ریشه در رفتار دولت قبل داشت هنوز نفوذ خود را در ذهنیت شهروندان حفظ کرده است. هر چند مسئولان در روزهای اخیر سعی کرده‌اند در این زمینه اطلاعات درستی به مردم بدهند و ذهنیت غلط را دگرگون کنند اما، مساله به گونه‌ای نیست که به آسانی و در زمانی کوتاه حفظ شود. رسانه‌ها به‌ویژه صدا و سیما سعی کرده‌اند در این زمینه تا جایی که امکان دارد به دولت کمک کند. به نظر می‌رسد دولت تدبیر و امید تدابیر ویژه و مناسبی برای ساماندهی پرداخت نقدی و به طور کلی هدفمندی یارانه‌ها داشته باشد اما، باید تاکید کرد دگرگون ساختن فرهنگ و ذهنیت اشتباه کار یک هفته و دو هفته نیست و همچنان باید به کارزار تبلیغاتی ادامه داد. بحث مهم دیگری که در این زمینه مطرح است این است که دولت قبل خود، شفافیت و نداشت. وقتی دولتی این چنین عمل کند، رفتار آن در مردم تاثیر می‌گذارد. عدم شفافیت باعث می‌شود برخی شهروندان نیز لزومی برای شفاف بودن نبینند. چنین فرهنگ سازی غلطی باعث می‌شود وقتی مساله‌ای مانند ثبت‌نام برای هدفمندی یارانه‌ها پیش می‌آید، شاهد ارائه اطلاعات غلط در این زمینه باشیم.

شاید بشود گفت یکی از کارویژه‌های دولت تدبیر و امید بازگرداندن صداقت، شفافیت و درست کرداری است. باید به گونه‌ای رفتار شود که فرهنگ و ذهنیت غلط در این زمینه نیز عوض شود. بحث هدفمندی یارانه‌ها و دادن اطلاعات غلط حتی می‌تواند بحثی جزیی قلمداد شود. ما شاهد بوده‌ایم که عدم صداقت و شفافیت در برخی از عرصه‌ها نفوذ پیدا کرده است و این نفوذ تا زمانی که دولتمردان این باور را در مردم ایجاد نکنند که راست می‌گویند و شفاف هستند از بین نخواهد رفت. دولت باید بتواند اعتماد شهروندان را جلب کند. در این صورت در بحث هدفمندی یارانه‌ها مشکلاتی نظیر دادن اطلاعات غلط و عدم شفافیت وجود نخواهد داشت. فرهنگ ما مشوق صداقت و شفافیت است. چه در مسائلی که اکنون وجود دارد و چه در مسائل دیگر باید به این فرهنگ بازگشت هر چند، نا گفته پیداست که فرهنگ سازی امری زمانبر است.