رمز موفقيت «مالكي»

تدبیر24: انتخابات عراق اين روزها در صدر اخبار و تحليل هاي منطقه و جهان قرار گرفته است. يکي از شگفتي هاي اين انتخابات پيشي گرفتن راي ائتلاف دولت قانون به رهبري نوري المالکي بود که معادلات جبهه شيعي - سني - کردي را برهم زد و توانست موقعيت مستحکم تري را عملابراي آينده دولت نوري المالکي پديد آورد. سماجت و قدرت يکي از مولفه هاي توجه مردم در راي دادن به دولت قانون شد. نوري المالکي در اين برهه از انتخابات با اتکا به توانايي هاي خود توانست راي مردم را کسب کند و اين در حالي بود که مرجعيت و بخش عمده اي از احزاب و جريان هاي شيعه از پيش نسبت به عملکرد دولت قانون و شخصيت فردي آقاي المالکي اعتراض شديد داشتند و برخي مراجع نجف به صورت آشکارا از حمايت وي دست برداشتند. مجلس اعلا و گروه وابسته به مقتدي صدر هم نتوانستند در مقابل دولت نوري المالکي و ائتلاف دولت قانون موقعيت بازدارنده اي به دست آورند. در نهايت المالکي موفقيت بزرگي به دست آورد که به اعتراف بسياري از صاحبنظران اين موفقيت ماحصل اقتدار و مقاومت و ايستادگي او بود. تداوم حضور المالکي در پست نخست وزيري مي تواند سياست دولت قانون را براي يک دوره ديگر تضمين کند، از اين رو انتظار مي رود که سياست خارجي دولت عراق در آينده اي نزديک تغييرات محسوسي نداشته باشد و محور ايران، سوريه، عراق و حزب الله قدرتمندتر از پيش عمل کند و در مقابل عربستان سعودي و ترکيه بيش از پيش در منطقه منزوي شوند. نوري المالکي براي تشکيل دولت خود نيازمند ائتلاف جدي است. از هم اکنون مي توان گمانه زني کرد که مشکلات او کمتر از گذشته باشد و وي بتواند براي ائتلاف با طالباني و برخي از گروه هاي سني و کرد به نتايج ملموسي برسد. برخي از سياستمداران کهنه کار عراق بر اين باورند که حضور آقاي المالکي در پست نخست وزيري ثبات و قدرت و اقتدار دولت را به همراه خواهد داشت. ادامه حمايت ايران از المالکي نيز بر افزايش قدرت او تاثير بسيار زيادي خواهد گذاشت. اگرچه انتظار مي رود که او در جبهه داخلي با اياد علاوي، مجلس اعلا، گروه صدر و برخي از اکراد و سني ها چالش هاي جدي را تجربه کند و در صحنه خارجي نيز دشمنان قديمي همچنان به دشمني خود با او ادامه دهند. تا به امروز عربستان سعودي، قطر و ترکيه نه تنها نخست وزيري وي را برنتافته اند بلکه تا جايي که توانسته اند موانع سنگيني در مسير راه صعب و دشوار او ايجاد کرده اند. پيش بيني مي شود که اين خصومت ورزي همچنان ادامه يابد. ناآرام نگه داشتن استان الانبار که به ادعاي صريح مقام هاي امنيتي اردني و عراقي دست هاي عربستاني ها در آن مشهود است يا تلاش ترکيه بر تحريک کردها براي مقابله با دولت مرکزي با بهره برداري از توانايي هاي اقتصادي و انرژي منطقه کردستان دلايلي روشن براي اين ادعاست.
   
نتايج انتخابات عراق به خوبي نشان داد که سياستمداران سنتي عراق به دليل وابستگي هاي عربي و غربي نتوانستند در برابر المالکي قدرت خود را تحکيم کنند. اين در حالي بود که المالکي در اين انتخابات، در اين چالش رودررو با جبهه طرفداران غرب و عربي، در ميان اهل شيعه، علاوي، اکراد، بارزاني و اهل سنت موفقيت هاي نسبي و چشمگيرتري به دست آورد. بسياري از رقباي المالکي در آرزوي تصرف قدرت نخست وزيري در سوداي دست يافتن به منابع مالي هستند. حتي حمايت سنگين کشورهاي عربستان سعودي، ترکيه، قطر، امارات عربي متحده و اردن از رقباي المالکي، هم در جبهه شيعي و هم در جبهه کردي- سني، نتوانست از قدرت وي بکاهد. به صراحت مي توان گفت يکي از دلايل ناکامي کشورهاي عربستان سعودي، ترکيه و قطر در ماجراي جنگ داخلي سوريه، شخصيت مستحکم نوري المالکي بود که نتوانستند در دوران صدراعظمي وي اعمال نفوذ کنند و در رسيدن به اهدافشان در سوريه شکست خوردند.
   
درک نوري المالکي از وقايع تلخ جبهه تروريستي در سوريه، جايگاه سيدحسن نصرالله، رهبر حزب الله و ايران درکي واقع بينانه بود. از سوي ديگر جبهه هاي شيعه در عراق مانند مرجعيت، مجلس اعلا، گروه هاي صدر، حزب فضيلت و چهره هايي چون چلبي و ابراهيم جعفري خواهان سهم بيشتري در قدرت هستند. به روشني مي توان ديد که المالکي در هنگام تصدي مسووليت نخست وزيري توانست با مهار جبهه سني، کردي و رقيبان و رفيقان شيعه، تعلق خاطر ملي خود به عراق و توجه به ناسيوناليسم عراقي را به منصه ظهور برساند. اکنون المالکي در موقعيتي کاملابرتر نسبت به همه جريانات داخلي و منطقه اي عراق ايستاده و با حمايت نسبي آمريکا و اتحاد استراتژيک با دولت هاي ايران و سوريه در تنظيم موقعيت و شرايط جديد خود با مشکلات کمتري نسبت به دور قبل روبه رو است. وي بي ترديد مي تواند با ائتلاف هاي جديد، دولتي قوي تر از دولت پيشين تشکيل دهد، موفقيت هاي نسبي بيشتري در کنترل ناامني و تروريسم کسب کند و همچنين توسعه و سازندگي در عراق را ساماندهي کند.